| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | 2019 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi (1/276) ile 2017 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Tasarısı (1/275) ve Sayıştay tezkereleri a)Çevre ve Şehircilik Bakanlığı b)Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 2 |
| Tarih | : | 21 .11.2018 |
BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Teşekkür ederim Sayın Başkanım.
Sayın Bakanım, değerli bakan yardımcıları, değerli bürokratlar, değerli milletvekilleri ve değerli basın mensupları; hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Bakanım, ilk bütçeniz, hayırlı uğurlu olmasını diliyorum, başarılar diliyorum ekibinizle birlikte. Genç, başarılı bir Bakansınız, inşallah kamuda da, siyasette de başarılı olursunuz.
Zor bir görev. Değerli arkadaşlarım konuşmuşlardır. Kusura bakmayın, sabah katılamadım sunumunuza, bizim de toplantımız vardı muhakkak katılmam gerekiyordu; ancak gelebildim. Çok önemli bir konuda görev aldınız. 1990'lı yıllarda gecekondulaşmadan şikâyet ederdik, gecekondulaşma pek kalmadı ama hâlâ şehirleşmemizi tamamlayamadık, çok önemli eksiklikler var. 2019 yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı'nda da ilgili bölümlerde zikredildiği üzere diplomatik bir dille, mekânsal gelişme ve planlama konusunda Türkiye'nin katetmesi gereken epey yol var, çıkması gereken epey kanun var, yapmamız gereken, ciddiye almamız gereken epey iş var. Sizin bu konularda ekibinizle birlikte başarılı olacağınıza inanıyorum.
Türkiye'nin birçok sorunu kentleşmeyle bağlantılı. Yani güvenlikten sağlığa kadar birçok konu sizin konunuzla bağlantılı. Bu alanda başarılı olduğumuz muhakkak ki o konularda da Türkiye'yle ilgili birçok problem konusunda da başarılı olacağız. Konuyu iyi bilen, konunun uzmanı çok değerli arkadaşlarım var, onlar konuştular, konuşacaklar ama ben 2017'yle ilgili çok konuşulmayan... Biliyorsunuz hem 2019'un bütçesini yapıyoruz hem de 2017'nin yapılan harcamalarıyla ilgili bir denetim yapıyoruz Meclis adına, halk adına. Çevre ve Şehircilik Bakanlığıyla ilgili Sayıştay raporunda 2017'yle ilgili olarak şartlı görüş verilmiş. Yani biraz sıkıntılı bir durum var. 15 tane bulgusu var Sayıştayın. Dönüşüm projeleri özel hesabıyla ilgili olarak da 8 bulgusu var. Bunlardan bazılarını dikkatinize sunmak istiyorum tutanaklara geçmesi açsından ve sizin de nasıl bir Bakanlıkta görev yaptığınızı bilmeniz açısından önemli olacağını düşünüyorum.
İlk dikkatimizi çeken konu... Bütçe gerçekleşmesi 2017'de Sayıştay raporunda belirtilmiş; başlangıç ödeneği 2017 için 1 milyar 823 milyon liraymış ama harcamalar 31/12 itibarıyla 5 milyar 80 milyon küsur olmuş. Yani 1.823 başlangıç ödeneği, 5 milyar 080 gerçekleşme. Yani öngörüde önemli bir farklılık var. Bakıyorum onlar nerelerden kaynaklanmış diye. Mal ve hizmet alım giderleriyle ilgili başlangıçta 79 milyon liralık bir bütçe konmuş -80 milyon liralık hatta- 95-96 milyon liraya çıkmış. Cari transferler 401 milyondan 592 milyona çıkmış. Sermaye giderleri 292 milyondan 765 milyona çıkmış yani yatırımlar. Ancak özellikle sermaye transferlerinde 154 milyondan 2 milyar 746 milyona çıkış var, bir artış söz konusu. Bunun ağırlığı da 2,5 milyarla kentsel dönüşüm ek ödeneğinde. Öngörülemeyen bazı işler 2017'de yapılmış. 2018 için durum nedir bilmiyorum, vaktim olmadı, arkadaşlardan alamadım, çıkarttıramadım rakamları ama 2019 için de benzeri bir durum varsa şimdiden burada buna göre bir düzeltme yapmamızın uygun olacağını düşünüyorum. Yani mevcut ödeneği 2017'deki çalışmanız paralelinde artırmamız gerekiyor diye düşünüyorum eğer durum böyleyse, bu şekilde yatırımlarımız, harcamalarımız olacaksa. Çünkü genellikle bu yapılıyor bizde. Bu da yanlış bir usul. Maliye Bakanlığı ödeneklerine konuyor, sonradan aktarılıyor. Hâlbuki sizin Bakanlığınızın bütçesine konması, ödeneklerin oradan planlanan doğrultuda yapılması çok daha doğru olur.
Şartlı görüş verildi demiştim, bir tanesini okuyacağım: "Bulgu 1: 2872 sayılı Çevre Kanunu gereğince yapılan giderlerde mevzuata uyulmaması." Yani hem Bakanlık hem de mevzuata uyulmaması biraz oksimoron bir örnek, onun için dikkatinize sunmak istedim. Yine, "2872 sayılı Çevre Kanunu gereğince büyükşehir belediyelerinden tahsil edilmesi gereken çevre katkı payı gelirlerinin eksik tahsil edilmesi." gibi bir eleştirisi de var Sayıştayın. Bunların dikkate alınması gerekir diye düşünüyorum.
Dönüşüm projeleri özel hesabıyla ilgili olarak da 2,6 milyarlık bir gelir söz konusu, 2,1 milyarlık bir gider söz konusu 2017 yılında. 3'üncü bulguyu dikkatinize sunmak istiyorum orada: "Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ve Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı arasında imzalanan protokolün normlar hiyerarşisine aykırı hüküm içermesi." Bu 2017'de yapılmış Maliye Bakanlığı, TOKİ ve Bakanlığınız arasında. Ama orada 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun var, o kanuna göre çıkarılan bir yönetmelik var ama maalesef, bir çelişki de söz konusu; kanuna uyulmamış. "Kurumların kendi aralarında düzenlediği ve normlar hiyerarşisinde yeri bulunmayan bir protokole, yönetmelik hükümlerinden istisna olunarak kaynak aktarımı yapılacağı şeklinde bir hüküm konulmasının mümkün olmadığı değerlendirilmektedir." diyor Sayıştay. Bakanlığınız cevap vermiş. Sayıştayın sonuç olarak görüşü şöyle: "Aktarılacak kaynak tutarına protokolde açıkça yer verilmesi hâlinde Bakan onayı aranmasına cevaz vermekte olup yönetmelik hükümlerinden istisna şekilde kaynak aktarılması şeklinde düzenleme yapılmasına da cevaz vermemektedir." Bunun dikkate alınması gerekir bundan sonraki uygulamalarda en azından.
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün de şartlı görüşü var. Döner sermaye işletmesiyle ilgili olarak da Sayıştay görüşü şartlı. Oradan da dikkatinize sunmak istiyorum: "Bulgu 1: Genel Müdürlüğe tahsis edilmiş olan taşınmazların envanter ve kayıt çalışmasının tamamlanmaması." Tapu Kadastronun kendi envanter çalışmasını tamamlamaması yakışmıyor tabii, Kadastroya. Bunun bir an önce tamamlanması lazım.
"Bulgu 2: Kurumsal bazda üretilen mali tablolarda gelirler hesabı içinde yer alan tapu harçları gelirlerinin gerçek durumu göstermemesi." Ki bu da aynı şekilde yani gerçek durumu göstermeyen bir harçlar hesabının kamuda olmaması gerekir özellikle.
Bu da denetim görüşünü etkilemeyen tespit ve değerlendirmelerin birincisi "Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü personelinin norm kadro ve kamu hizmet standartlarına uygun ve dengeli dağıtılmaması Türkiye çapında." Bu da önemli bir konu diye telakki ediyorum.
Döner sermaye işletmesiyle ilgili olarak da 4+1; 5 tane bulgu söz konusu. Genellikle bakanlıklarımızın özellikle mali mevzuata yönelik destek hizmetlerinde sorun var, sıkıntı var. Kendi işlerini yaparken bu konuları çok ihmal ediyorlar, hukuku çok ihmal ediyorlar.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN - Sayın Kuşoğlu, tamalar mısınız.
BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Burada da böyle bir durum söz konusu. Bundan sonrasıyla ilgili olarak düzeltilir diye umuyorum.
Tekrar size ve ekibinize başarılar diliyorum Sayın Bakan.
Teşekkür ederim Sayın Başkan.