SEMRA KAPLAN KIVIRCIK (Manisa) - Sayın Başkan, sayın bakan yardımcılarım, değerli milletvekillerim, Komisyonumuza katılan sayın sivil toplum kuruluşları ve değerli katılımcılar; 2/1410 esas numaralı Maden Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi üzerine alt komisyon tarafından sivil toplumun, sektör temsilcilerinin ve tüm muhatapların katkıları da dâhil edilerek şu anda üzerinde çalıştığımız teklifle madenci lehine yapılan düzenlemelere değinmek istiyorum.

Madencilik yapılan sahaların orman arazilerine denk gelmesi durumunda alınan yüzde 30 fazla devlet hakkı mevzuatta yapılan düzenlemeyle kaldırılıyor. Dolayısıyla üzerinde çalıştığımız kanunla madencilerimizin yüzde 30 daha az devlet hakkı ödemesini sağlamış oluyoruz.

4'uncu grup (c) bendi madenlerden yurt içinde ve kendi entegre tesisinde kullanılarak metal hâline getirilmesi hâlinde ödenmesi gereken devlet hakkının yüzde 50'si alınmıyordu. Mevzuatta yapılan düzenlemeyle hem kendi tesisi olma şartı kaldırılıyor hem de devlet hakkındaki indirim oranı yüzde 50'den yüzde 75'e çıkarılıyor. "Madencilik faaliyetleri veya bu faaliyetlere bağlı tesisler için verilmiş izinler ruhsat hukuku devam ettiği sürece geçerlidir." hükmü madencilerin ve madenciliğin lehine olacak şekilde değiştiriliyor. Böylelikle madencinin madencilik faaliyetleri devam ettiği sürece izin problemi ortadan kalkmış oluyor.

Ruhsat bedelinin tamamı ocak ayı sonuna kadar yatırılmadığı zaman 25.048 TL idari para cezası uygulanıyordu. Maktu idari para cezası yerine ocak sonuna kadar yatırmadığı miktarı 2 katı fazlasıyla haziran ayının son gününe kadar ödeme imkânı getirilerek madencilerimizin önünü biraz daha açmış oluyoruz.

"Buluculuk hakkında alınacak olan ocak başı satış bedelinin yüzde 1'inin genel müdürlük tarafından belirlenen devlet hakkına esas olacak ocak başı satış bedelinden düşük olamayacağı." hükmü getirilerek buluculuk hakkının ekonomik olarak korunması sağlanıyor.

Maden Kanunu'na "görünür rezerv geliştirme hakkı" tanımı eklenerek ekonomik imkânları elvermediği için sahasını görünür rezerv hâline getiremeyenlere üçüncü kişilerce sözleşme karşılığı sahasının aranmasını yaptırma imkânı ve bu aramaları yapıp ortaya görünür rezervi çıkaracak ya da geliştirecek kişilere de haklarının sağlama alınması amacıyla bu durumun maden siciline şerhine de imkân tanınarak her iki taraf da güçlendirilmiştir.

Devlet hakkı ve idari para cezalarında, ruhsat bedelinde olduğu gibi, tek noktadan ve on-line ödenme imkânı sağlanacak düzenleme yapılmaktadır.

YTK ve daimi nezaretçilere sorumluluk getirilerek ruhsat sahiplerine ve madencilere daha düzgün hizmet ve teknik destek vermeleri sağlanacaktır.

Madencinin ihtiyaç duyduğu fakat Maden Kanunu'nda olmayan maden işletme faaliyetleri, madencilik faaliyetleri, teknik eleman tanımları getirilerek uygulamada kavram kargaşası sebebiyle karşılaşılan problemlerin önüne geçilmesi amaçlanmıştır.

Eski düzenlemede yapılan ruhsat başvurusu özel alanları da kapsıyorduysa da özel alanlara ilişkin izin getirilene kadar özel alan dışındaki alanlara da ruhsat verilemiyordu. Yeni düzenlemeyle özel alanlarla çakışmayan alanlara doğrudan ruhsat verilmesi imkânı getirilerek işlemler hızlandırılmakta ve kolaylaştırılmaktadır.

Maden ruhsatları üzerinde başka bir işlem yapılamayacağı, işletme ruhsatlarının tapu kayıtlarına işlenmesi ve de ruhsat sahalarının üzerine döküm ve yıkım alanı yapılamayacağı gibi tedbirler ile madencinin lehine rezerv koruma altına alınması bu yasayla sağlanıyor.

Kaçak üretimlerin önüne geçmek ve caydırıcılığı sağlamak için idari para cezaları artırılıyor. Bu vesileyle, caydırıcılık sağlanarak madencilere avantaj sağlanmaktadır.

Bölgesel turizm ve kalkınma için de çok önemli olan lüle taşı ve Oltu taşı için ruhsat bedeli alınmayacağı hükmü getirilerek süs taşı madenciliği de desteklenmektedir.

22/A Belgesi'nin elden verilmesi yerine sistemden alınması sağlanarak bürokratik işlerde madencilere kolaylık sağlanıyor.

Madencilik yapılmasına engel teşkil eden küçük alanların ruhsatlardan taksir edilmesi ve böylelikle rezervin daha ekonomik kullanılma imkânı da madencilerimiz lehine sağlanan kolaylıklardan biridir. Ruhsat sürelerinde üst sınır süreler belirlenerek ruhsat sürelerine netlik kazandırılmıştır.

Üzerinde çalışmış olduğumuz yasa teklifinin madenciler lehine getirdiği bu hususun madencilik sektörümüzün önünü daha da açması, ülkemiz ekonomisini daha da güçlendirmesi temennisiyle yasa teklifimizin hayırlı olmasını diliyor, Komisyonumuza teşekkür ediyorum.