CEMAL ÖZTÜRK (Giresun) - Ben geniş bir açıklama yapayım, ondan sonra isterseniz sorunuzu sorun siz çünkü bu konuyla ilgili.

Şimdi, bu düzenlemeyle EPİAŞ nezdinde yapılan enerji alışverişinin taraflarının organize piyasa mantığı içinde yapacağı işlemler için karşılıklı alacaklı olanların alacağını garanti altına almak amacıyla teminat mekanizması oluşturmayı ve bu mekanizmanın elektrik dışında yapılacak faaliyetler nedeniyle oluşacak bir ticari riske karşı güvence altına alınmasını sağlamayı amaçlıyoruz. Biraz önceki sorulan soruya da burada cevap geliyor.

Şimdi, teminat mekanizmasının oluşturulmaması veya rehine, hacze, iflas veya tasfiyeye karşı güvence altına alınmaması hâlinde, teminatı elektrik dışında başka bir ticari ilişkiden dolayı zarar gören, örneğin tedarik şirketinin piyasa faaliyeti durdurulacak, dolayısıyla tüketicilerine enerji desteği tedariki sağlayamayacaktır. Bunu güvence altına almak için diyor ki bu tedarik şirketinin, görevli tedarik şirketi veyahut birçok müşterisi olan bir tedarik şirketi olması hâlinde, müşterilerin ülke geneline sirayet etmesi sonucu doğacak ve elektrik kesintileriyle vatandaşlarımız karşı karşıya gelebilecektir.

Diğer yandan, bu şirketlere elektrik üreten veya elektrik satan şirketlerin piyasa için alınan teminatların dışında hacze, rehine, iflas veya tasfiyeye konu edilebileceğini düşündüklerinde, ürettikleri veya sattıkları elektrik fiyatlarına bu riskleri ekleyecekleri düşünüldüğünde, elektrik fiyatlarının yükseleceği de değerlendirmemiz içindedir. Dolayısıyla 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu'nun 73'üncü maddesinde -ki biraz önce zikrettiğim- şöyle deniliyor: "Borsalar ve takas kuruluşları nezdinde Kurulca yapılan düzenlemeler uyarınca takas risklerinin önlenmesi amacıyla tutulan teminatlar ile oluşturulan garanti fonundaki varlıklar, amaçları dışında kullanılamaz, kamu alacakları için olsa dahi haczedilemez, rehnedilemez, idari mercilerin tasfiye kararlarından etkilenmez, iflas masasına dâhil edilemez ve üzerlerine ihtiyati tedbir konulamaz." Şimdi, tabii, EPİAŞ da bir piyasa oyuncusu olduğu için bir piyasa oyuncusu hakkında EPİAŞ'taki işlemler için de Takasbankta tutulan nakit teminatın haczedilmesi talebi olması akabinde, SPK'yle yapılan görüşmelerde ve SPK'nin enerji piyasası işletim lisansını haiz EPİAŞ'a yazmış olduğu 26 Temmuz 2018 tarihli yazısında EPİAŞ'ın ve enerji piyasasına ilişkin Takasbankta tutulan nakit teminatların haciz gibi işlemlere karşı SPK mevzuatının kullanılamayacağı ve buna karşı savunmasız olduğu ifade edilmişti. Bu nedenle, yukarıda yer alan açıklamalar çerçevesinde enerji piyasası için teminat mektubunda da yer alan, yalnız enerji faaliyetlerine ilişkin işlem tesis edici hükümlerin kanuni koruyuculuğunun sağlanması amaçlanmıştır. EPİAŞ'a verilen teminat mektuplarında elektrik piyasasına ilişkin olduğu, sadece bu işlemler için kullanılabileceği kesin, kati ve süresiz olduğu da aşikârdır. Dolayısıyla bu teminatların haczedilememesi ve rehin edilememesi gibi, garanti altına almak amacıyla bu madde düzenleniyor.