NEVZAT CEYLAN (Ankara) - Başkanım, bazı gelenekler var, onların da yaşatılması lazım. Yani deve güreşini Denizli'de yasaklayın.

GÜLİZAR BİÇER KARACA (Denizli) - Ben nasıl yasaklayın derim, benim 4 ilçem deve güreşi...

NEVZAT CEYLAN (Ankara) - Konuşamaz, sayın vekilim bunu teklif dahi edemez.

GÜLİZAR BİÇER KARACA (Denizli) - Edemem.

NEVZAT CEYLAN (Ankara) - Şimdi, size bir örnek vereyim bu konuyla ilgili. Atmaca avcılığı Rize, Artvin'de yapılır. Bizim dönemimizde Bern Sözleşmesi'ne göre bu atmacalar için sertifika verilmesi gerekiyor. Bizim daire başkanı dedi ki: "Efendim, bunlara sertifika verilmesi lazım, bunu bir başlatalım." İlk uygulamalar zor olur ya, dedim: Yazalım bir yazı valiliklere, bunu başlatalım. Yazı yazacağız Artvin, Rize Valiliğine. Dedik ki: Bundan sonra sertifika verilecek, bundan sonra atmaca işi disiplin altına alınacak falan dedik. Bu yazıyı yazdıktan bir hafta on gün sonra biz Artvin'e gittik Bakanla, Bakan da Artvinli. Bakanın bu yazdığımız yazıdan haberi yok. Trabzon Havaalanı'na indik, atmacacılar sardı adamın etrafını, ben de ne olduğunu bilmiyorum. Dediler ki: "Bakanı şu anda perişan edecekler." Yapmayın, ne oldu dedim. Dediler ki: "Atmacayı yasaklamış." Dedim: Bakanın haberi yok, biz yaptık onu. Neyse, bakanın kulağına eğildim, dedim: Efendim, bu atmaca konusunda Bern Sözleşmesi'ne göre, Avrupa Birliğine göre bizim bunu yapmamız lazım. Bern Sözleşmesi'ni de bilmiyor adam, anlattım ne olduğunu falan. Bunu yapmak zorundaydık dedim. Adam anlatmaya çalışıyor, kimse anlamıyor, bağırmalar çağırmalar falan. Neticede orada da il seçimi vardı, il kongresini kaybetti adam bakan olduğu hâlde yani o kadar önemli bir konu. Bu geleneksel şeyleri anlatmaya çalışıyorum işte, deve güreşleri öyle, boğa güreşi...

GÜLİZAR BİÇER KARACA (Denizli) - Şimdi, Denizli'nin Sarayköy ilçesinde yaklaşık yüz elli yıldır deve güreşi var, Buldan ilçemizde yaklaşık yüz yılı aşkın bir süredir vardır. Oradan başlar, Aydın, Söke, o bölgeye doğru gider. Bu, yaklaşık yüz, yüz elli yıllık bir gelenek. Bunu yasaklıyoruz demek aslında çok da mümkün değil.

BAŞKAN - Biz yasaklamaya zaten karar veremeyiz de şu denebilir: Bunların zaman içerisinde ayrılması yani bunların da aslında hayvan hakları ihlali olduğuna dair bir şeyler kimseyi incitmeden yazılabilir mi, bunu tartışmamız lazım.

NEVZAT CEYLAN (Ankara) - Hayvan haklarına girer mi bu bilmiyorum. Niye biliyor musunuz? Şimdi, bu hayvanlar yaşlanıyor, belli bir şeyden sonra zaten deve eti de yeniyor.

BAŞKAN - Yenmesin demiyoruz da dövüştürülmesin diyoruz.

NEVZAT CEYLAN (Ankara) - Hayır, onun sucuğu da yapılıyor mecburen. Adam yaşlanmış deveyi ne yapacak?

GÜLİZAR BİÇER KARACA (Denizli) - Zaten güreştirilen deve sayısı giderek azalıyor aslında, güreşecek deve sayısı da giderek azalıyor. Zaman içerisinde kendiliğinden muhtemelen bu iş çözülecek.

NEVZAT CEYLAN (Ankara) - Her şeye karışırsak diyecekler ki: "Bunlar da her şeye karışıyorlar."

GÜLİZAR BİÇER KARACA (Denizli) - Evet, "O zaman balık da yemeyin." diyecekler bize, "Balık da tutmayın." diyecekler. Bu geleneksel bir tavra bürünmüş bazı hassasiyetleri de göz önüne almamız lazım. Şunu yapabiliriz: Deve güreşi için deve yetiştiriciliği noktasında kısıtlama getirebilirsiniz ama mevcutları da...

BAŞKAN - Şöyle: Biz geleneksele girmeden hayvan dövüşleri konusunda devletin gerekli hassasiyeti göstermesi gibi genel bir şey söyleyelim ama bu konuda geleneksel veya bilmem neye girmeden dövüşlerin özellikle takip altına alınıp engellenmesi diyelim yani bununla mücadele.

NEVZAT CEYLAN (Ankara) - Buna geleneksel dememiz lazım Başkanım.

DAYANIŞMA HAYVAN HAKLARI FEDERASYONU YÖNETİM KURULU BAŞKANI TİMUR UGAN - Sayın Başkanım, İspanya'da Bask bölgesinde boğa güreşleri yasaklandı, Bask bölgesinde bin yıllık gelenek boğa güreşleri, yasaklandı. Kıyamet mi koptu, devrim mi oldu Bask bölgesinde? Bu develeri, boğaları güreştirmeseler ne olur? Katalonya yasakladı.

NEVZAT CEYLAN (Ankara) - Başkanım, İspanya'daki boğa güreşleri insanla yapılıyor, öldürmek için yapılıyor, bizim Türkiye'de yapılan öldürmek için yapılmıyor ki.

DAYANIŞMA HAYVAN HAKLARI FEDERASYONU YÖNETİM KURULU BAŞKANI TİMUR UGAN - Öldürmekten beter ediyorlar hayvanları, zaten kaç tanesi sakat kalıyor.

GÜLİZAR BİÇER KARACA (Denizli) - Hayvanlardan ziyade boğa güreşlerinde insan öldürüyor boğa.

DAYANIŞMA HAYVAN HAKLARI FEDERASYONU YÖNETİM KURULU BAŞKANI TİMUR UGAN - Bizim boğa güreşlerinde de boğaların sahipleri birbirlerini kazma sapıyla öldürmeye çalışıyorlar.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Yasa dışı hayvan dövüşü yasaklanmalı.

BAŞKAN - Gerçi yasak ama. Ona hiç değinmeyelim mi biz?

GÜLİZAR BİÇER KARACA (Denizli) - Horoz dövüşü yasak zaten.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Gelenekten ötekini ayırmak için hani...

DAYANIŞMA HAYVAN HAKLARI FEDERASYONU YÖNETİM KURULU BAŞKANI TİMUR UGAN - Horozcular burada gelenek diye yürüyüş yaptılar Ankara sokaklarında, "Bizimki de gelenek, serbest bırakılsın." dediler.

GÜLİZAR BİÇER KARACA (Denizli) - Horoz dövüşlerinin bir gelenek olmadığı açık yani Denizli horozunu dövüştürenlerle ben mücadele ediyorum. O konuda hiçbir rahatsızlığım yok yani.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Yani bu bir süre sonra belli ki ortadan zamanla kalkacak bir şey gibi duruyor. Küçükken hatırlıyorum, Zonguldak'ta da ayı oynatırlardı, küçüklüğümde bir süre devam eden bir şey gibiydi. Yani acayip bir şeydi, sonrasındaki kısımdaysa artık hiç bahsedilmiyor bile.

NEVZAT CEYLAN (Ankara) - Şimdi, "dansçı ayılar" deniyordu bunlara. Bu hayvanlar her tarafa götürülerek burunlarına halka takılıyordu. Kaldırınca ayağa kalkıyordu mecburen, elinde def falan oynuyordu, bu çok çirkin bir şeydi.

BAŞKAN - Sesi duyunca, ayakları yanıyor çünkü saçta eğitiliyor.

NEVZAT CEYLAN (Ankara) - Hayvan aslında oynamıyor, burnundaki halkadan dolayı dokundukça zıplıyor falan, tam bir işkence. Biz bunun üzerine şunu yaptık: Bursa Ovakorusu diye bir yer vardı, yaban hayatı koruma sahası. Oraya bir rehabilitasyon sahası yaptık genişçe, daha özgür bir ortamda. Türkiye'deki bütün ayıları topladık ama çok zor oldu. Belgeseli de var: Çok zor oldu toplatmak. Vermek istemediler, kaçırdılar falan, epey bir süreç oldu.

BAŞKAN - Kalmadı gibi ama hiç.

NEVZAT CEYLAN (Ankara) - Zaten bir yıl içinde bitti. Şu anda hayvanlar orada tabii. Doğaya salma durumunda değilsiniz çünkü artık evcilleşmişler, orada ölümlerini bekleyecekler, çare yok