HAYDAR AKAR (Kocaeli) - Teşekkür ediyorum öncelikle.

Evet, Komisyondaki ilk toplantım. Önce hayırlı olmasını diliyorum. Umarım uzlaşıyla Türkiye'deki temel problemleri, buraya gelen problemleri çözeriz diyorum.

Uzun yıllar KİT Komisyonunda bulundum, yedi yıl yaklaşık. O nedenle de devlet işleyişini öğrendim sayılır özel sektörden gelen biri olarak ama gümrük mevzuatını ilk kez okudum. Oturdum Gümrük Kanunu'nu okudum, gelen yasayı okumaya çalıştım, tek tek notlar aldım.

Şimdi bu notlara girmeden önce, geneli üzerinde söylemeden önce, uzlaşı kültürünün ne kadar faydalı olduğunu çok yakında hep beraber gördük. Nerede gördük? Genel Kurulda gördük. Biliyorsunuz Askerlik Kanunu'nda yapılan değişiklik komisyondan üç saatte, dört saatte geçti, geneli üzerinde konuşmalar, bir iki maddeye itirazlar şeklinde -itirazlarımızın hiçbiri kabul olmadı- fakat daha sonra sağlanan uzlaşıyla 12-13 maddesi değiştirildi ve karşılıklı teşekkürlerle Genel Kuruldan geçti.

Demek ki istenirse faydalı işler yapılabiliyor. Kanun üzerindeki olumsuz görüşler neyse ortaya konuyor, onunla ilgili tartışmalar yapılıyor ve doğru metin yazılıyor. Şimdi ben bu gümrük kanunu metnine baktığım zaman gerçekten Tahsin Bey'in ifade ettiği gibi -birkaç sefer incelemek durumunda kaldım- özenli hazırlanmış bir kanun teklifi değil. Niye değil? Bir maddeden size örnek vereceğim, diyor ki: "Bu kısım ve 12'nci kısım hükmü uygulanır." Hangi kısımda olduğunu kanunda belirtmiyor aslında maddede ama "Bu kısım ve 12'nci kısım hükümleri uygulanır." diyor. Aslında 11'inci kısımdan bahsetmek istiyor, genel kanunun tümü hakkındaki 11'inci kısımdan bahsetmek istiyor ama "bu kısım" diye geçiştirmiş orayı.

Bunun dışında, getirilen bu teklif hakkındaki benim görüşüm, gümrüklerde tamamen suça teşvik yani beyanlar eksik kabul edilirse, birtakım yanlış bilgiler verilirse, şu olursa bu olursa cezaları azaltıyoruz. Bu tamamen suça teşviktir. Böyle bir şey görülmüş müdür? Şimdi, sıkıntı şurada bana göre: Bir daha yapmasını istemiyorsak, bir olayın mükerrer olmasını istemiyorsak cezalarımız ona göre yapılmalı. Efendim, insan bir sefer hata yapabilir, bir hata bir başka hataya yol açıyor. Ayrıca, yine oradaki kamu görevlilerinin yazdıkları yazılardan dolayı, yanlış bilgi vermelerinden dolayı kimse cezalandırılmıyor, yanlış bilgi verilen karşı kurum da... Bundan neyi affediyoruz? Şöyle affediyoruz, diyoruz ki: Oraya zamanla ilgili faiz oranları işletilmez, bir cezai işlem uygulanmaz. Peki, bu yanlışı yapan kamu görevlisi veya gümrükte çalışan vatandaş ne yapacak? Yanlış yapmaya devam edecek.

Burada şöyle bir şey var, size okumak istiyorum: "Gümrük idaresi tarafından yükümlüye yazı ile yanlış izahat verilmiş olması hâlinde bu kısım hükümlerine göre idari para cezası ve faiz uygulanamaz." Tamam, gümrük idaresi bir hata yapıyor, karşı tarafın suçlu olmaması gerekiyor, doğalı da bu zaten, o suçun ceremesinin ona da yüklenmemesi gerekiyor, okey. Peki, gümrük idaresi o hatayı yaptığında nasıl bir uygulama yapacağız? Oradaki görevli arkadaş bu işi suistimal etmeye kalktığı zaman, birkaç kez yanlış yaptığı zaman nasıl bir uygulama yapacaksınız? Mutlaka bunlara cevap vereceksiniz. Maddele geçince belki bunları da söyleriz çok notlarım var bu konuda.

Bana göre tamamen tersi olmalı bu getirdiğiniz teklif. Yani şu getirdiğiniz teklif, gümrüklerdeki bugün yapılan suistimalleri önlemek için, iş adamlarının hayatını kolaylaştırmak için... Kolaylaştırmayı da şöyle ifade ediyorum: Bu işlerle uğraşan, ithalat-ihracat yapan vatandaşlar, bu gümrükte ben en ufak bir suistimale uygun bir şey yaparsam bu cezalandırılır ve gözden kaçmaz algısı yaratabilirsek gümrükleri zapturapt altına almış oluruz, aksi takdirde cezaları indirerek, daha hafifleterek bu işi sonuçlandıramayız.

241'inci maddeye atıfta bulunmuş, "cezalandırılır" diyor. 241'inci maddeye baktım, merak ettim ne kadar ceza verecek diye. 60 liraymış, 2017 yılında 105 lira yapmışız cezasını, 10 kat ceza veriyor, bin lira, 8 kat ceza veriyor, 800 lira. Ya milyar dolarlık ihracat, ithalat yapıyor vatandaş 800 lira cezayla bu iş çözülmüş oluyor.

Bana göre, bu gümrük kanunun... Ben gümrükçü değilim, ilk defa okudum gümrük kanununu da, söylüyorum. Bir vatandaş olarak, okuyup da anlama beceresi olduğunu düşünen bir insan olarak baktığım zaman bu şekilde bir kanun getirilmesini doğru bulmuyorum. Doğru bulmadığımı ifade ediyorum, detayını da sonra konuşuruz maddelerde.