AYŞE ACAR BAŞARAN (Batman) - Ya, şimdi, şunda anlaşalım: Yani tutukluluğun geneliyle ilgili bir düzenleme değil, soruşturma evresiyle ilgili. Burada anlaştık. Şimdi, mesele, aslında bizim uygulamamız şöyle ilerliyor: Böyle süreler koyduğumuz zaman savcılar "Benim iki yıllık sürem var." deyip -ben ilk konuşmamda da söylemiştim- "İki yıllık sürem var, ben iki yıl bir oyalanayım." diye düşünüyor. Yani o arada bir işlem olmuyor zaten, hani, ara işlem olsa...

ALİ ÖZKAYA (Afyonkarahisar) - Şimdi yedi yıl süresi var o savcının. Şu anda yedi yıl var o süresi, mevcut.

AYŞE ACAR BAŞARAN (Batman) - Şimdi, yedi yıl iki yıla düşmedi ama orada anlaşalım, bu ayrı bir şey. Soruşturma evresinde bir tutukluluk, kovuşturma evresinde tutukluluk, hüküm alındığında bir ara veriliyor, o hüküm özlü oluyor yani bize üçlü bir şey geldi. Bu, genel tutukluluk süresinde bir düzenleme getirmiyor; sadece soruşturma evresine bir süre getiriyor. Yani savcıya diyor ki: "İki yıl içerisinde dava aç, iki yıl içerisinde, en fazla." Ama bakın, tekrar ediyorum, uygulamada göreceğiz, üç gün sonra karşımıza gelecek; savcılar bu iki yıllık süreyi bekleme süresi olarak geçirecek. Bizim tutukluluk nedenlerimiz açık, somut delil olması lazım, örgütlü suçlar açısından da öyle ve madde 100'de tutukluluk nedenlerini tek tek açıklıyor. Bizim...

BAŞKAN - Ama buna itiraz var, her ay itiraz edecek, bakacak yani her ay incelemek zorunda. Yani savcının kararıyla iki yıl tutuklanacak diye bir şey yok.

ALİ MAHİR BAŞARIR (Mersin) - O, duruşmalıda öyle Sayın Başkan.

BAŞKAN - Duruşmalı duruşmasız yani şu anda da öyle zaten.

AYŞE ACAR BAŞARAN (Batman) - Ama şöyle değil ama Başkan: Yani eğer iyi bir şey yapma niyetimiz varsa şöyle yansıtmayalım bir defa, uzun tutuklulukla ilgili bir şey değil bu; tutukluluk içerisinde bir evreyi belli bir süreyle kısıtlama, bu kadar, bu çok net. Bu, uzun tutuklulukla ilgili...

ALİ ÖZKAYA (Afyonkarahisar) - Onun da faydası şu: Dava açılmış olmakla aleniyet kesbediyor, her türlü aleyhine iddiaları... Gizlilik bitiyor.

AYŞE ACAR BAŞARAN (Batman) - Bakın, ben süreyle ilgili olarak bir kısıtlama, bir sınırlama getirmeyin demiyorum ama bu süre, iki yıl çok fazla diyorum. İnsanlar iki yıl boyunca bir dava açılmasını beklemek zorunda değiller. İki yıl içerisinde toplanamayacak hiçbir delil yok. Örgütlü suçlarda zaten öncesinde yani gözaltı ve tutuklama olmadan önce belli bir soruşturma, belli bir evre yürütülür.

ALİ ÖZKAYA (Afyonkarahisar) - Şimdi, bakın, bugün Akıncı'da yürüyen davanın 400-500...

AYŞE ACAR BAŞARAN (Batman) - Ama çok spesifik bir örnek veriyorsunuz.

ALİ ÖZKAYA (Afyonkarahisar) - Değil efendim. Bakın, sonuçta Ceza Usul yürürlüğe girdiği an...

AYŞE ACAR BAŞARAN (Batman) - Çok spesifik bir örnek veriyorsunuz.

ALİ ÖZKAYA (Afyonkarahisar) - Spesifik olacak. Bakın, az önce söyledim, sanığın, şüphelinin lehine getirdiğimiz şey aleyhine dönüyor. Toplu davalarda onlarca kez yaşadım bunu. Biz getirdik, 500 sanık var, 500 sanığın telefonlarının çözümü, ifadelerinin alınması, delillerin toplanması büyük sıkıntı. O savcı bir iki gün sonra HSK soruşturmasında sıkıntıya girmemek için -az önce Sayın Başkanımızın söylediği gibi- davayı açacak, eksik delille açacak. Bugün normal tutukluluk süresi iki yıl, ağır cezalık suçlarda uzatma üç yıl, terörle mücadelede artı beş yıl, iki artı beş, yedi yıl. İddianame tanzim edilmekle aleniyet kesbediyor, aleyhine bütün isnatları öğreniyor, normal münferit suçlarda, ağır cezalık suçlarda biz bunu bir yıla indiriyoruz, asliye cezalıkta altı aya. Bence çok önemli bir yenilik ve güvence getiriyoruz.

AYŞE ACAR BAŞARAN (Batman) - Bilmiyorum, şu anda yazanı biz mi bir garip, hepimiz hukukçuyuz ama... Böyle bir şey yok önce, basına da böyle yansıdı, tutukluluk süresi düştü değil.

ALİ ÖZKAYA (Afyonkarahisar) - Hocam...

AYŞE ACAR BAŞARAN (Batman) - Hocam açıklar.

Şimdi, ben hâlâ ısrarla söylüyorum: İki yıl özellikle son süreçlerde, işte, soruşturmaların gizliliği yanında ayrıca sürekli dosyalarda gizlilik kararı, hatta avukat kısıtlılık kararı vesaire olduğunu düşünerek iki yıl...

ALİ ÖZKAYA (Afyonkarahisar) - Onu da getireceğiz inşallah, onu da düzelteceğiz.

AYŞE ACAR BAŞARAN (Batman) - Ya, onun olduğunu, iki yıl boyunca insanların dosyasında ne olduğunu bilmeden bekleyerek geçirmesinin büyük bir hak ihlali yaratacağını ve savcıların... Bu bir uygulamadır ve hepimiz şahitlik ettik, özellikle avukatlık yapan arkadaşlar uygulamada bunu görmüştür. Süreler her zaman sanki kendilerine tanınmış bir hak olarak görülür, maalesef böyle. İş yoğunluğundan da olabilir, nasıl açıklarsanız açıklayın. O dosyanın içerisine iki yıl boyunca ek hiçbir şey gelmez, hiçbir delil gelmez ama o davalar açılmaz, son bir hafta kala o davalar açılır. Bakın, bu daha farklı...

ADALET BAKAN YARDIMCISI ZEKERİYA BİRKAN - Süre kısaldı yani kötü mü oldu?

AYŞE ACAR BAŞARAN (Batman) - Ben bu sürenin çok olduğunu, iki yılın bir soruşturmanın yürütülmesi açısından, tutukluluk açısından çok yüksek olduğunu, büyük hak ihlallerini getirdiğini düşünüyorum ve uzun tutukluluk açısından da bir düzenlemenin ayrıca yapılması gerektiğini, beş artı ikinin -biz bir ara beşe düşürmüştük ama beş artı ikiye kanun hükmünde kararnamelerle yine artırdık- onun da fazla olduğunu, onun da kovuşturma artı soruşturma en fazla belki beş yıl... Zaten tutukluluk normalde bir tedbirdir, istisna olarak uygulanması gerekir ama Türkiye'de artık maalesef istisna değil, sürekli bir hak olarak kullanılmaya başlandı. Bizim muhalefetimiz bu yöndendir.