FİLİZ KERESTECİOĞLU DEMİR (Ankara) - Öncelikle, epey geç de olsa başladığı için bu Komisyon çalışmaya, aslında anlamlı diye düşünüyorum.

BAŞKAN - Geç başlamadık tam yani oluşturulduktan sonra başladık hemen.

FİLİZ KERESTECİOĞLU DEMİR (Ankara) - Yo, oluşturulduktan sonra değil zaten, oluşturulması anlamında söylüyorum.

BAŞKAN - Oluşması geç olmuş olabilir, evet.

FİLİZ KERESTECİOĞLU DEMİR (Ankara) - On yedi ay geçtikten sonra neredeyse oluşturuldu, o nedenle geç diyorum.

İkinci bir sitemim de, bu, aslında özellikle erk sahibi kişilerin, güç sahibi kişilerin şüpheli ölümleri karartmasının engellenmesi için aslında üzerine düşmemiz gereken bir Komisyon; yoksa birçok şüpheli çocuk ölümü olabilir. Bunlar aile içinde olabilir, orada karartmaya çalışabilirler, başka yerlerde yapabilirler, hani bu tarz davalara, cinayetlere rastlıyoruz ama bu Komisyonun bence en önemli amacı gerçekten güç sahibi olan kişilerin o güçlerini kullanarak karartmaları çocuk ölümlerini, bu tarz çocuk ölümlerini incelemek olmalı diye düşünüyorum. Buna dikkat etmemiz gerekiyor ve bunu yaparken de ben Başkanlık Divanının tamamen iktidar partisinden oluşmasını da en azından bir sitem olarak iletmeliyim. Geçen toplantıda annemin rahatsızlığı nedeniyle bulunamamıştım, o zaman da olsam itiraz ederdim. Bunu yapanların aslında en azından buna özen göstererek mesela "Ya, işte Başkan Yardımcısı da ana muhalefetten olsun, şöyle olsun." diye dikkat etmesi gerekirdi diye düşünüyorum. Bu hem bir nezakettir hem bu siyasi birliktelik için gereken bir şeydir hem de Komisyonun daha etkili ve rahat çalışması için, insanlara aslında daha çok güven vermesi için de gereken bir şeydir. Buradan biraz yenik başladık diye düşünüyorum. Kusura bakmayın Sayın Başkan.

BAŞKAN - Estağfurullah.

FİLİZ KERESTECİOĞLU DEMİR (Ankara) - Evet, neler yapılması gerekir? Bu zaten ilk toplantı. Ben çok fazla zaman kaplamak istemem bütün arkadaşlar da konuşabilsinler diye. Bir liste hazırladık, onu vereceğiz ama bu olay bir gazetecinin bile, gazeteci Metin Cihan'ın bile aslında gerçekten belki korku içinde yaşamasına ya da kendini tehdit altında hissetmesine neden olan bir olay, özellikle Rabia Naz cinayeti.

Bunlar neden oluyor? Yani neden acaba hakikaten bazı şeyler karartılabiliyor? Bunları görebilmenin bir yolu da yerinde gidip inceleme yapmak. Tabii ki bizler savcı değiliz. Ben bir hukukçuyum. Bir hâkim değiliz, asla kimseye yargısız infaz yapamayız, kimseyi suçsuz yere yargılayamayız, delil toplayamayız, böyle bir şeyimiz yok ama şunu yapabiliriz: O kasabada ne olmuş ya da başka bir kasabada ne olmuş? Neden konuşamamış insanlar? Neler karartılmaya çalışılmış? Hangi baskılar uygulanmış? Bunları en azından ortaya çıkarmaya çalışabiliriz gittiğimiz yerlerde. Yöntemimiz bir şekilde bu olmalı diye düşünüyorum. Bunun dışında da burada en ufak bir şüphesi, şaibesi olan insanların da asla buraya karışmaması gerekir diye düşünüyorum yani yerelde de. Mesela, ne bileyim, çantayı şüpheli bir şekilde bulan, yok eden, şunu yapan, bunu yapan... Hani bu olay değil sadece, soyut olarak söylüyorum. Oranın etkili, yetkili kişileriyle tabii ki biz görüşebiliriz ama onların bizim yanımızda başka kişilerle görüşürken bulunmamaları gerekir. Yani daha sonra, biz döndükten sonra orada yaşamaya devam edecek olan insanları biz korku içinde bırakmamalıyız, onların güvencesi de olmalıyız aynı zamanda. Usul açısından herhâlde dikkat edilmesi gereken şeylerden biri de bu diye düşünüyorum.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin maalesef bu konularda hızlı, etkin soruşturma yapılmadığından bahisle Türkiye aleyhine çok kararı var, benzer ihmaller yaşanıyor. Burada da özellikle Adli Tıp Kurumu başta olmak üzere uzmanların etkin soruşturma ve kovuşturma yapmaları önündeki engeller nedir, bizim bunu da tespit etmemiz gerekiyor. Bunu yapabiliriz mesela yani bunun için yerinde inceleme değil ama adli tıp uzmanları mesela neden etkili soruşturma yapamıyorlar ya da yerelde bununla ilgili soruşturma yapabilecek birtakım kurumlar neden yapamıyorlar? Hangi güçler onu engelliyor? Bunu da burada uzmanları belki kendi deneyimlerinden örneklerle dinleyerek bir yol açabiliriz kendimize. Belki bir tane, iki tane böyle toplantı yapıp ondan sonra onların da yönlendirmesi ışığında yerele gidebiliriz. Belki onların aynı zamanda bize yön göstermesi olabilir diye düşünüyorum.

Yani bu Komisyon bunları, özellikle siyasi erk sahiplerinin karıştığı iddia edilen şüpheli ölümleri ele alıp bir araştırma yürütmeyi başarırsa yurttaşların resmî makamlar hakkında taşıdıkları şüpheyi de bir nebze olsun giderebilme imkânımız olabilir diye düşünüyorum.

Teşekkürler.