KOMİSYON KONUŞMASI

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Değerli arkadaşlar, gelir vergisi benim hatırladığım kadarıyla 1990'lı yıllarda da yüzde 45 gibi bir vergiyle vergilendiriliyordu. Hatırlayalım arkadaşlar, 1990'lı yılları çok net hatırlayalım yüzde 40'ın üzerinde bir oran vardı, 45'ti sanıyorum en üst basamak.

Şimdi, arkadaşlar, 90'lı yıllarda yüzde 45 gelir vergisi oranı vardı ama ben size çok net söyleyeyim, o kadar büyük bir kayıt dışılık vardı ki herkes muhasebecisiyle şöyle pazarlık ederdi: "Bak -bugünkü parayla söylüyorum- 10 bin lirayı geçirme ha! Ben 10 bin lira öderim, fazlasını ödemem; sen ona göre ayarla arkadaş." derdi; böyle olurdu. Böyle olurdu yani siz biliyorsunuz, böyle olurdu; yani istediği kadar vergi verirdi. Şimdi, siz "Ben gelir vergisini yüzde 70'e çıkarıyorum." deyin, eğer ki Maliye idaremiz "Nereden buldun?" diye soramıyorsa, gelir unsurlarına, kayıt dışılığın üzerine net bir şekilde gidemiyorsa, bu kayıt dışılıkla yine açıkça söyleyeyim, inanın, çok küçük bir azınlık kayıt içinde bu vergilerini verir, büyük çoğunluk vermez. Hem gelir vergisinde...

VEDAT DEMİRÖZ (İstanbul) - Evet, hem gelir vergisinde...

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Şimdi, bakın, mesela, biliyorsunuz, pek çok şirkette bu var, pek çok işletmede bu var: Diyelim ki 10 bin lira maaş veriyor bir işçisine ama bordroda 2 bin lira gösteriyor; 30 bin lira maaş alan insan var, düşük gösteriyor. Çok ciddi bir düşük gösterme var ve bunun sonucunda da herkes ona göre vergi veriyor. Diğer meselelerde de yani bütün gelirlerle ilgili aynı şekilde teşmil ettirebiliriz.

Arkadaşlar, kayıt dışını nasıl kayıt içine alacağımıza dair bir tedbir almadığımız sürece, gerçek gelir rakamlarını, gerçek servet rakamlarını ortaya koymadığımız sürece, bununla ilgili bir reform yapmadığımız sürece ister yüzde 40'a çıkarın ister yüzde 45'e ister yüzde 50'ye çıkarın Maliye idaremiz çok büyük bir gelire kavuşamaz ve bununla beraber, eğer ki vergi oranlarını yükselttikçe burada diğer noktada denetimler sıkı değilse hatta kayıt dışılığın artma olasılığı dahi vardır yani siz vergi oranlarını yükselttikçe eğer ki denetiminiz net değilse, burada "Nereden buldun?" diye Maliye idaremiz sormuyorsa kayıt dışılığın büyüme riski vardır, bırakın vergi gelirinin artmasını, azalması riskiyle karşı karşıya kalabiliriz.

Açıkça söyleyeyim, bütün bunlarla, bu oranlarla oynamakla olmaz. Yapmamız gereken, net bir reformu önümüze koymak, gelir vergisi, servet vergisi, kurumlar vergisi reformunu önümüze koymak.

Her maddeyle ilgili aynı şeyi söylüyorum Vedat Bey. O anlamda, ben açıkça Komisyonumuza ve Başkanımıza söylüyorum, şu tozlu raflarda bulunan gelir vergisi, kurumlar vergisi ve servetle ilgili unsurları içeren vergi reformunu önümüze koyalım. Aksi takdirde bu rakamlarla bir şey değişmez.

Benim esas olarak söyleyeceğim şey şu arkadaşlar: Yıllardır söylüyorum, asgari ücretten vergi almayalım diyoruz. Parti olarak bizim programımızda da var, asgari ücretten vergi almayalım diyoruz ama ben bu şartlarda bunu yapabileceğini düşünmüyorum bu Hükûmetin çünkü çok ciddi bir vergi kaybı söz konusu olacak. Ama hiç değilse şunu yapalım: Biliyorsunuz, eylül ayı geldiğinde asgari ücretlinin eline geçen rakam değişiyor. Sebebi şu: Eylül ayı geldiğinde, bu yüzde 15'lik basamaktan çıkıyor, yüzde 20'lik basamağa geçiyor arkadaşlar. Yani bakın "Çok kazanandan çok alacağız." diyoruz ya, alamayacağız; onu söyleyeyim. Hiç değilse az kazanandan yıl boyunca en alt basamaktan vergi alalım diyorum ben; önerim bu Vedat Bey ve değerli arkadaşlar. Yani bu yıl brüt asgari ücret 2.558, seneye herhâlde 2.800'lira gibi olur. Fazla zam yapmazsınız, en fazla yüzde 8-9 zam yaparsınız. 2.800 saysak, 12'yle çarpsak, ilk basamağın onu karşılayacak şekilde -40 küsur bin liraya tekabül ediyor sanıyorum- o noktaya getirilmesi ihtiyacı var yani ilk basamak asgari ücretlinin yıl boyunca hiç değilse en alt vergi diliminden vergilenmesini getirir. Biz komple kalkmasını öneriyoruz asgari ücretliye ama hiç değilse yıl boyunca en alt gelir diliminden vergilenmesini sağlayalım.

Diğer mesele, çok kazanandan çok vergi almak, böyle basamaklarla oynamakla olmaz, gelir vergisi, kurumlar vergisi ve servet vergisi reformlarıyla olur.