KOMİSYON KONUŞMASI

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Sayın Bakanım, değerli milletvekilleri, değerli bürokratlar, değerli basın mensupları; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Gecenin saat ikisinde ben de çok uzatmadan hemen konuya girmek istiyorum, kısa kesmek de istiyorum.

Sayın Bakanım, hakikaten önemli bir konu, görüyorsunuz çok farklı yönlerden de konuya yaklaşılabiliyor, farklı perspektifler var. Sonuç olarak, ideolojik olunması olumlu değil ama bu toplumun geldiği noktada, bu sıkıntıların olduğu, birçok değerin yıprandığı bu ortamda gençleri belli bir noktaya taşımak da zor bir iş tabii ki; sadece yatırım yapmakla olmuyor bu, gençlere de manevi yatırım da yapmak gerekiyor, değerleri, dünyayı anlatabilmek de gerekiyor. Sıkıntılar var.

Ben kısaca soru sorarak başlayayım. 15-24 yaş şu anda Türkiye nüfusunun yüzde 16'sını oluşturuyor ama Ekim 2019 itibarıyla geçici koruma altında yaklaşık 830 bin genç varmış. Ne demektir bu 830 bin geçici koruma altında genç var? Nasıl bu devam ettiriliyor? Bilgi verebilirseniz memnun olurum. Çok önemli bir sayı 830 bin geçici koruma altında genç olması.

Siz birçok özellikleri yanında hem gelir elde eden hem de giderleri olan bir Bakanlıksınız; hem gelirleri var Bakanlık olarak hem de giderleri.

Şimdi, bunu çözmeye çalıştım, net olarak göremedim gelir-gider hesabını. Mesela, 2018'de -biliyorsunuz, 2018'inizi de denetliyoruz sizin Bakanlık olarak- 450 milyon lira yurt yatak ücreti gelir tahmininde bulunmuşsunuz, 450 milyon lira. Yurt yatak ücreti ne olmuş, biliyor musunuz? 1 milyar 130 milyon 19 bin 548 lira olmuş. 450 milyon lira gelir tahmin edilmiş, 1 milyar lirayı geçmiş, 1 milyar 130 milyon olmuş. Nedir bu? Birdenbire mi böyle zam yapıldı?

Yani, yine, mesela, 2018'de Spor Toto, Loto payları olarak sıfır gelir tahmin edilmiş, yıl içinde 21 milyon 954 bin 802 lira olmuş, tahsilat o kadar çıkmış.

Para cezaları, diğer para cezaları sıfır olarak tahmin edilmiş, 6 milyon 85 bin liraya çıkmış.

Hane halklarından 510 milyon liralık bir tahmin yapılmış, 2 milyar 24 bin 960 liraya çıkmış.

Neden bu bütçe tahminleri anormal oluyor? Bir garabet var burada, çözemedim. Yani daha sonraki tahminlerde mi bu şekilde oluyor?

Ne kadar gelirimiz var? Mesela, kira gelirimiz 1 milyarı aşmış, aynı yıl içerisinde kira giderimiz ne kadar?

Mesela, borç vermeniz -bunlar krediler, borç verme dediğiniz kredileriniz- kredileriniz bütçe ödeneğinde 7 milyar 209 konmuş, 6 milyar 373 harcama yapılmış. Aslında, daha fazla ihtiyaç varmış, mesela, bu da kullanılabilirmiş. Neden kullanılmamış, anlayamadım.

Hane halkına yapılan transferler var, 3 milyar 788 milyon ödeneği; 3 milyar 430 milyon 964 bir küsur lira da harcama var hane halkına yapılan transferlerden. Bununla ilgili cevap verebilirse arkadaşlar, memnun olurum.

Bir de sermaye giderlerimiz var, mamul mal alımı, vesaire var, 1 milyar 524 milyon tahmin var; 1 milyar 177 milyon bütçe gideri var, harcama yapılmış.

Sayın Bakan, rakamları buradan, kesin mizandan, geçici mizanlarınızdan tespit etmek mümkün değil, onun haricinde bazı tespitlerimiz var, Sayıştay raporlarına da bakıyorum. Oralarda yaptığım bazı tespitlerle beraber birleştirince, mesela, kiralar; ödediğiniz kiralar 728 milyon liraya ulaşmış, 728 milyon 2018'de. Taşıt kiralama giderleri 2 milyon küsur. Müşavir firma, kişilere ödemeler 389 milyon lira Sayın Bakan, müşavir firma, 389 milyon lira. Nedir bunlar?

Temizlik hizmet alım gideri 170 milyon lira, özel güvenlik hizmet alım gideri 145 milyon lira, haberleşme gideri 106 milyon lira, bilgiye abonelik gideri 104 milyon lira.

BAŞKAN - İnternet...

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Muhakkak, tabii ki öyle olması lazım.

Bir de şöyle: 630 hesapta var, silinen alacaklardan kaynaklanan giderler 243 milyon lira. Yine, 630 hesapta gelirlerden alacaklardan silinenler de 104 milyon lira olarak gösterilmiş. Bunları sizin bilmeniz mümkün değil ama arkadaşlarımız cevap verebilirlerse, çıkarabilirlerse memnun olurum.

Bakanlığınızla ilgili Sayıştay denetim raporu güzel bir rapor. İç kontrol sisteminizin yetersiz olduğunu söylüyor Sayın Bakanım, biraz önce rakamları çıkarmaya çalıştım, gelir, gider rakamlarınızı; bunun bir sebebi de iç kontrol sisteminizin yetersiz olması. İç kontrol sistemini düzenlemeniz lazım, mevcut hâliyle, bu şekilde devam etmeniz mümkün değil. 15 tane bulgusu var Sayıştayın -toplam 8+7- denetim görüşünü etkileyen, etkilemeyen ve izlemeye aldıkları 30 konu var geçen yıllardan gelen. Bunun 19'unu düzeltmişsiniz, 11'ini düzeltmemişsiniz hâlâ, 11'i hâlâ devam ediyor.

Biraz önce Sayın Çelebi de bahsetti, Sayışta raporunda önemli bir eleştiri: "Bakanlık tarafından ön protokolle kiralanan yurtlardan 39 adedinde kiraya verenlerin başvurusu üzerine aylık kira bedellerinin Üretici Fiyat Endeksi üzerinden iyileştirilmesi sonucunda 39 yurt için toplam yaklaşık yıllık 24 milyon 891 bin lira fark olduğu, on beş yıllık kiralama için gelecek yıllardaki yıllık kira artışları hariç toplam yaklaşık 373 milyon TL -küsuratı var- Bakanlığa 5018 sayılı Kanun'un saydamlık ve kamu kaynaklarının etkili, ekonomik, verimli şekilde kullanılması hedefleri gözetilmeden ek mali yük getirilecektir." diyor. On beş yılda 373 milyon lira Sayıştay tarafından hesaplanan bu ek yük. Bu, mevzuata uyulmamasından kaynaklanan, ön protokol ve kira sözleşmelerinin mevzuata uygun yapılmamasından kaynaklana bir sorun, sıkıntı.

Diğerlerine de gecenin bu saatinde girmeyeyim, bunlar yazılı olarak Sayıştay raporunda var.

Bir de Spor Toto Teşkilat Başkanlığıyla ilgili Sayıştay raporundan bahsedeyim. Burada da 2 izlemeden 1 tanesi yerine getirilmiş, 1 tanesi henüz yerine gelmemiş ama İddaa ihalesi devam ediyor hâlâ yani süresi bittiği hâlde devam ettiriliyor. Onu ne zaman yapacaksınız, bilmiyorum. Onunla ilgili bir açıklama yaparsanız memnun olurum.

Spor Toto'yla ilgili olarak "Kurumun birimlerinde yapılan iş tanımları, bu işlerin süreçleri veya iş akış şemaları bulunmamaktadır." diyor. "Kurum yönetim çalışmaları da mevcut değildir. Kurum organizasyon yapısı içerisinde görev, yetki ve sorumluluklar unvana göre belirlenmektedir. Başkan, kurum içinde istediği kişiye yetki devrini yazılı olarak verebilmektedir." Bir kurumsallaşma söz konusu değil. Bu, iç kontrol sisteminin yetersizliğinin de bir sonucu olarak bu şekilde ortaya çıkmış. Her ikisinde de yani hem Bakanlığınızda hem de Spor Toto'da iç kontrol sisteminin daha iyileştirilmesi ve kurumsallaşma yönünde adım atılması lazım yani bir taraftan, siz koşturuyorsunuz ama geride bu tür konularda destek hizmetleriyle ilgili daha derli toplu çalışmalar yaptırmanız lazım.

Bütçelerinizin hayırlı olmasını diliyorum.

Teşekkür ediyorum.