AHMET KAYA (Trabzon) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Arkadaşlar, izin verirseniz...

Teşekkürler Sayın Başkan.

Sayın Bakan, değerli milletvekili arkadaşlarım, değerli bürokratlar, değerli basın mensupları; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Dün Genel Kurulda AKP'li arkadaşlarımızın oylarıyla özelleştirilen termik santrallere üç yıl daha çevreyi kirletme ve milleti hasta etme hakkı tanıyan kanun Büyük Millet Meclisinden geçti. Size yakın iş adamlarına ait termik santrallere iki buçuk yıl daha çevre yatırımlarını tamamlamadan çalışabilmeleri için izin verdiniz. Doğayı, çevreyi ve insan sağlığını düşünerek değil, yandaş enerji şirketlerinizi kurtarmak için bu düzenlemeyi yaptığınızı biliyoruz, biliyoruz da yıllardır istenen hiçbir düzenlemeyi yapmayan bu şirketlerin bundan sonrası için istenen düzenlemeleri yapıp yapmayacağını bilemiyoruz.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Sayın Tancan bu santrallerin ülkedeki elektrik enerjisinin yaklaşık yüzde 17-18'ini karşıladığını, bu nedenle süresinin uzatılması gerektiğini söyleyerek, bu uzatmayı gerekçelendirmeye çalıştı. Sonra da her bir santral için hiçbir şey yapmadıkları takdirde yaklaşık 60 milyon TL'lik bir cezai yaptırıma kadar çıkabilen bir rakamda ceza keseceklerini söyledi. Tabii, bunları söyledi de bugüne kadarki uygulamalar gösterdi ki, günü geldiğinde, bir yerlerden talimat geldiğinde bütün bu sözler unutuluyor.

EPİAŞ Şeffaflık Platformu verilerine göre; özelleştirilmiş olan yerli kömür yakıtlı eski santraller ile halen EÜAŞ tarafından işletilen yerli kömür yakıtlı 13 santralde 1 Ocak-31 Ağustos 2019 tarihleri arasındaki sekiz aylık dönemde 22.904 Gigawatt hours elektrik üretilmiştir. Bu rakamlar, Bakan Yardımcısı Sayın Tancan'ı yalanlamaktadır çünkü söz konusu santrallerin, bu yılın ilk sekiz ayında elektrik üretimindeki payının yüzde 11 olduğu ortadadır. TEİAŞ'ın ülkemizde elektrik üretiminin durumunu gösteren verileri incelendiğinde şu ortaya çıkmaktadır ki ithal kömür santralleri ve yenilenebilir kaynaklara dayalı santraller yüksek kapasitelerde, doğal gaz santralleri ise çok düşük kapasitelerde çalıştırılmaktadır. Dolayısıyla 13 termik santralin çalıştırılmaması durumunda oluşabilecek olan yaklaşık 23 bin gigavatlık üretim açığı doğal gaz santrallerinin ilave üretimiyle kolaylıkla kapatılabilirdi, bu yapılabilirdi ama siz yandaşları korumak kaygısıyla bunu yapmadınız. Bu yılın ilk sekiz ayında toplam 200 bin gigavat üretim yapabilecek kapasiteye sahip olan doğal gaz santrallerinin sadece yüzde 17 kapasitesi kullanılmıştır. Bu da yandaşlara yapılan bir başka kayırmacılıktır. Yani özetli şunu söylemek istiyorum: Termik santrallerden bazıları üretime devam edebilecek yatırımları tamamlamak üzereydi, sadece onlara kısa süreler verilebilirdi, bunlar olmasa da ortaya çıkacak enerji açığı çok rahatlıkla doğal gaz santrallerinden telafi edilebilirdi. Böylelikle termik santrallere süre uzatımı yapmaksızın sorun çözülebilirdi. Böylece çevreye verilebilecek zararlar da yok edilebilirdi fakat bu yapılmadı.

Dünya Sağlık Örgütünün 2014'te paylaştığı rapora göre, Türkiye'de erkeklerde kansere bağlı ölümlerin 58.400, kadınlarda ise 32.500 olduğu gerçeği ortaya çıktı. Sağlık Bakanlığının açıkladığı son rakamlara göre, bu yıl içerisinde kanser teşhisi konulanların sayısı erkeklerde 96.200, kadınlarda ise 67.200'e kadar yükselmiştir. Ülkemizde kanserden ölüm tüm ölümlerin yaklaşık yüzde 20'si civarında iken yani Türkiye'de ölen her 5 kişiden 1'i kanser yüzünden hayatın kaybetmekte iken Sayın Bakana şunu soruyoruz.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Lütfen tamamlar mısınız?

AHMET KAYA (Trabzon) - Çok kısa, hemen tamamlıyorum.

BAŞKAN - Tamam, lütfen, tamamlayın.

Buyurun.

AHMET KAYA (Trabzon) - Ülkemizde kanser vakalarındaki artış bu kadar açık ve net ortada iken çocuklarımızın ve insanlarımızın kanser olma riskini çok büyük oranda artırdığını bile bile iki buçuk yıl daha termik santrallerin bacasız, filtresiz çalışmasına nasıl ve neden müsaade ettiniz? Bu izni verirken istemeye istemeye izin verdiğinizi de biliyoruz çünkü daha önce yaptığınız açıklamalar gerek sizin, Sayın Cumhurbaşkanının, gerek AKP'li milletvekili arkadaşların yaptığı açıklamalar bu doğrultudaydı, bunu izah ederseniz bilgilenmiş olacağız.

Teşekkür ediyorum.