BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri, Sayın Bakanım, Bakan Yardımcım, yüksek yargı kuruluşlarının değerli temsilcileri, değerli bürokratlar, değerli basın mensupları; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Sayın Bakanım, adaletle ilgili olarak bugün epey hukukçumuz var Mecliste, önemli konuşmalar yaptılar, ben onları tekrar etmeyeyim. Ama durumumuzun adalet konusunda, hukukun üstünlüğü endeksi konusunda iyi olmadığını rakamlar gösteriyor, siz de biliyorsunuz, bu konuyla ilgili olarak reform çalışmaları yapmaya çalışıyorsunuz. Dış dünya için bir makyaj değil de gerçek anlamda olması dileğimizdir, inşallah bu şekilde olur.

Ben Sayıştay raporlarına girmeden önce birkaç konuyu daha belirteyim. Kişi başına düşen adli yardım miktarı, geçen sene de ben bunu söz konusu etmiştim, bu sene özellikle sormak istiyorum: 94,4 milyon lira olmuştur adli yardım ödeneği, kişi başına düşen adli yardım miktarı 1,14 liradır. 1,14 lira. Bakın bu, Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı'ndan. Geçen yılın Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı'nda da var aynı şey, düşüş var yıllardan beri, 1,28 euroydu en son. 1,28 eurodan 1,14 TL'ye düşmüş vaziyette. Yani adli yardım ödeneğinden de düşüş oluyordu ama vaz mı geçtik bunu...

ADALET BAKAN YARDIMCISI ZEKERİYA BİRKAN - Adli yardım mı bu?

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Adli yardım ödeneği. 2019 için 94 milyon lira ve 1,14 lira. Daha önce 1,28 avroymuş, niye bu kadar... Yani düşüyordu, her sene düşüyordu ama bu anormal olmuş yani. Ben bu rakamları Cumhurbaşkanlığı Programı'ndan alıyorum iki seneden beri, üç seneden beri. Adli yardım miktarları bu şekilde.

Bir de Sayın Başkanım, sizin de dikkate almanız lazım, bu YSK'nin, Adli Tıp Kurumunun, hatta uyuşmazlık mahkemesinin ayrıca özel bütçeli idareler olarak görüşülmesi ve Sayıştay raporlarına da bağlanması lazım. Bunun 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu'na alınması lazım, o listelere eklenmesi lazım, bizim bunu yazmamız lazım Maliye Bakanlığına.

BAŞKAN LÜTFİ ELVAN - İşte yasal düzenleme yapılması gerekiyor, yasal düzenleme yapılmadan...

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - İyi de ama kaç yıldan beri yapılmadı, buna hep dikkat çekiyorum ama olmadı, bunun yapılması lazım. Uyuşmazlık mahkemesinin, YSK'nin, Adli Tıp Kurumunun diğer yargı organlarından bir farkı yok, bunların özel bütçeli idareler olarak ayrıca ele alınması lazım.

Sayın Bakanım, Bakanlığınızla ilgili Sayıştay denetim raporu şartlı görüş vermiş. 3 eleştirisi var. Performans raporu da olumsuz ama bunların dikkate alınması lazım. Vaktimiz yok, on dakika içerisinde hem 2018 yılıyla ilgili harcamalarınızı hem de 2020'yle ilgili bütçenizi değerlendirme durumundayız. On dakika içerisinde bunu yapmak, 8 tane de kurum var burada, 8 kurum için bunu yapmak neredeyse imkânsız. Onun için bu sene özellikle ceza infaz kurumları, tutukevleri, iş yurtları kurumunu ele almak istiyorum.

4 milyar liralık gelir elde etmiş bir kurum bu 2018'de, 4 milyar 806 milyon lira gelir elde etmiş. 764 milyon lira net kârı var, böyle bir kurum. Yani gelir de elde ediyor. Ama kurumda iç kontrol sistemi oluşturulamamış, iç denetim birimi oluşturulamamış, mali hizmetler birimi oluşturulamamış. Yani çok kötü durumda, bu kurumun özellikle desteklenmesi lazım. Birkaç seneden beri bu ceza infaz kurumları sıkıntılı, hakikaten desteklenmesi lazım. İzlemede olan yani geçen yıllardan Sayıştayın eleştirdiği 6 konu varmış, 2'si düzelmiş, 4'ü hâlâ düzelmemiş. Performans raporunda, sizin dikkatinize sunmak istiyorum, bunu dikkate almamız lazım, bunlar önemli konular çünkü. Burada konuşuyoruz "adalet" falan ama sonuçta bu uygulamayı siz yapıyorsunuz. Bakın, performans hedeflerinin ikna edicilik kriterleri açısından incelenmesinde hükümlülerle ilgili olarak ve hükümlüleri eğitenlerle ilgili olarak bir çalışma yapılmış, hedefler konmuş. Bunun şöyle bir önemi var: Toplum, değerlerini yitirmiş vaziyette, sıkıntılı. Özellikle bu toplum değerlerinin yitirilmesinden dolayısıyla içeride olan çok insan var. Bunların eğitilmeleri, iş sahibi yapılmaları, topluma kazandırılmaları çok önemli ve böyle bir performans hedefleri programı yapılmış.

Bakın, performans hedefi olarak "Çalışan hükümlü ve tutuklulara yılda en az 3 defa mesleki eğitim verilecektir." diye bir ibare konmuş, böyle bir hedef konmuş 2018'de ama bu hedefe ulaşılamamış; zaten hiçbirine ulaşılamamış da. Ulaşılmamasının gerekçesi olarak hükümlü ve tutukluların eğitim talebi yetersizliği ve ayrıca eğitim verecek yeterli donanıma sahip eğiticinin olmaması gösterilmiş. Böyle bir hedef belirlemenin bir anlamı yok yani eğitici sayısı yetersizse böyle bir hedef belirlenmemesi lazım.

"Sigorta primi ödenerek çalıştırılan 27.387 hükümlü ve tutuklu sayısı her yıl yüzde 10 artırılacaktır." diye hedef konmuş. Bu da güzel bir hedef, çok iyi niyetli bir hedef ama buna da ulaşılamamış. Gerekçe olarak atölye ve fiziki çalışma alanlarının artırılamaması gösterilmiş. Fiziki çalışma alanları artırılamıyorsa böyle bir hedef de koymaya gerek yok. Aslında bunların yapılması lazım yani doğru hedefler konmuş ama bu hedeflerin konabilmesi için mevcut koşullar yetersiz.

Bakın "172 olan iş kolu sayısı 2018 yılına kadar yüzde 20 artırılacaktır." denmiş, bu da aynı şekilde ulaşılamayan bir hedef. Nasıl ulaşılacak? Yani bu hedeflerin desteklenmesi lazım, sizin maddi destek ayırmanız lazım ve buna uygun kadrolar oluşması lazım.

"İş yurdu atölyelerinde kullanılan 4.608 adet makine ve teçhizat ihtiyaç dâhilinde modernize edilecektir." diye bir hedef konmuş ama bunun için para konmamış; tabii, bu hedefe de ulaşılamamış. Aslında bütün kurumlarda buna benzer olaylar var, ben sadece Ceza İnfaz Kurumunu alıyorum.

"Çalışan 6.582 personelin yüzde 10'una her yıl mesleki eğitim verilecektir." denmiş ama bu da yapılamamış. Neden? "Tasarruf tedbirleri var." denmiş, ödeneği kesilmiş ya da ödenek bu yüzden konulamamış. Hâlbuki bunlar önemli konulardır. Yani bu toplumda, bu içerde olan insanların eğitilmesi, topluma kazandırılması, dışarı çıktıklarında da meslek sahibi olmalarıyla devam etmeleri çok önemli konular.

Bakıyorum, hakikaten, mesela, eğitici personelin kendi branşlarında en az bir fuar veya sergiye katılımı, uzman kuruluş ve kişilerle iş birliği yapılmaya çalışılması güzel hedefler. Ve orada elde edilen, üretilen ürünlerle ilgili olarak hem Avrupa Birliği -CE- hem de Türk Standartları Enstitüsü standardı konması gibi hedefler var. Basın kuruluşlarıyla iş birliği ve tanıtım, ürün kataloğu çıkarılması; bunlar çok güzel hedefler. Bu hedefler güzel konmuş ama gerçekçi olmamış, yapılamamış. Bunları yapmak lazım aslında. Ben yine de bu hedeflerin konmasının takdir edilmesi gerektiğine ama bunların desteklenmesi gerektiğine inanıyorum.

Sizin performans raporunda da Adalet Bakanlığı performans raporunda da benzeri eleştiriler var, orada da sıkıntılar var aynı şekilde. Kişisel Verileri Koruma Kurumunda da iç kontrol sistemi sorunu var, böyle bir sıkıntı var. Anayasa Mahkemesinde performans raporunun dikkate alınması lazım. Stratejik plan hazırlanmamış ve risklere yönelik eylem planı da yok Anayasa Mahkemesinde, böyle bir eleştiri var, dikkate alınması lazım.

Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumunda 2 bulgu var, eleştiri var. İç kontrol sistemi kurulamamış, iç denetçi kadrosuna da atama yapılmamış İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumunda. Performans raporunda da 4 eleştiri var orada.

Hâkimler ve Savcılar Kurulu performans raporunda yine bir kriter var, sağlanamamış.

Danıştayın da performans raporunda 2 bulgu var dikkate alınması gereken.

Sayın Bakanım, kurumlar arasında sadece Yargıtaya teşekkür ediyorum. Yargıtay raporu hem performans raporu hem döner sermaye işletmesi raporu hem de Yargıtayın kendi kurumuyla ilgili raporu hep olumlu, onlara teşekkür ediyorum.

Bütçelerinizin hayırlı olmasını diliyorum. Hayırlı uğurlu olsun, başarılar diliyorum.

Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.