MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Sayın Başkan, değerli milletvekili arkadaşlarım, Sayın Bakanım, kıymetli bürokratlar, sayın basın mensupları; öncelikle hepinizi hürmetle selamlıyorum.

Sayın Bakanım, kapsamlı sunumunuzdan dolayı teşekkür ediyorum.

Öncelikle bu çok tartışma konusu olan kamu-özel iş birliği projeleriyle ilgili kısaca görüşümü ifade edeceğim. Bu projelerle ilgili bilgilerin paylaşımı, bu şekilde tartışmaların sonlandırılması gerekir. Yani her bütçede, özellikle tabii Ulaştırma, Enerji, Sağlık bütçelerinde bu sıkça gündeme geliyor. Hatta sözleşmelerin istenmesi boyutuna kadar geldi ki bana göre sözleşmenin buraya gelmesine gerek yok, Sayıştay zaten gerekli denetimi yapıyor, varsa bir sorun iletir. Ama baktığımız zaman, siz sunumunuzda, 2003-2019 döneminde 198,5 milyar lira olarak ifade ettiniz. Cumhurbaşkanlığı yıllık programına bakıyorum -o, tabii, 1986'dan bugüne vermiş rakamı- 246 proje için 67,5 milyar dolara ulaştığını, bunun da 41 milyar dolarının ulaştırmada olduğunu söylüyor yıllık program. Yani sözüm şu: "Proje bazında nedir bunun bedeli, şartlar nedir, ne garanti verilmiştir, ne gelir elde edilmiştir, bütçeye yıllık ne kadar bir ödeme öngörülüyor?" bunlar paylaşılırsa bu tartışmaların da sona ereceği kanaatindeyim.

Ayrıca, kamu-özel iş birliği proje süreçlerinin standartlaşmasına katkı sağlamak üzere, projeye hazırlık, ihale ve işletme süreçlerinde ihtiyaç duyulan standart dokümanların hazırlanması çalışmalarının da bir an önce tamamlanmasını, kamu-özel iş birliği çerçeve kanununun bir an önce çıkarılmasını temenni ediyoruz.

Ulaştırma ve lojistik hizmetlerin etkinliği küresel rekabet içinde bir zorunluluk hâline gelmiştir. Ticari korumacılığın yükseleceği geleceğin dünyasında rekabetin, üretimin diğer unsurlarına kıyasla daha çok yenilikçilik, esneklik ve tedarik zincirlerinin verimliliğiyle şekilleneceği öngörülmekte ve özellikle gelişmekte olan ülkelerde lojistik maliyetlerin daha da önemli hâle gelmesi beklenmektedir. Türkiye sahip olduğu kıtalar arası geçiş noktasındaki konumuyla lojistikte bölgesel bir üs olma potansiyeline sahiptir. Ancak Dünya Bankası tarafından açıklanan Lojistik Performans Endeksi'nde performansımız pek iyi değil Sayın Bakanım. 2012'de bir sıçrama yapmışız ama sonrasında düşüş var. Lojistik konusunda ülkemizin ve sektörün lojistik performansını önemli ölçüde sınırlayan iç ve sınır gümrük idarelerindeki beklemeler, kurumlar arasındaki eş güdüm eksikliği, gereksiz bürokrasi yaratan belge fazlalığı, maliyet yaratan ve ticareti kısıtlayan mevzuat uygulamaları, mükerrer vergi girişlerinin yarattığı ilave iş yükü, teminat ve uygulamalarındaki sorunlar, kontrol ve denetim uygulamalarındaki aksaklıklar gibi sorunlara yönelik mutlaka iyileştirici tedbirleri almalıyız. Yüksek kapasiteli kara, deniz, demir ve hava yolu bağlantıları bulunan organize lojistik bölgeleri inşa edilmeli, bu bölgeler aracılığıyla sanayi, enerji ve tarımsal üretim havzalarının iç piyasa ve uluslararası piyasalara erişimi sağlanmalıdır.

Sayın Bakanım, sunumunuzda da yer verdiniz, Konya Kayacık Lojistik Merkezi Projesi 2008 yılında yatırım programına alınmasına ve aynı yılda programlanan lojistik merkezlerin birçoğu hizmete alınmasına rağmen uzun yıllar sürüncemede kalmış, ihale edilmiş, sonra iptal edilmiş, yeniden ihale edilmiş, şimdi tamamlama aşamasına gelmiştir. Konya ekonomisi için çok önemli olan Kayacık Lojistik Merkezi Projemiz ne zaman tam bitiyor çünkü tamamlanma aşamasında şu anda, ne zaman hizmete açılacak?

Güvenli, verimli, süratli ve kolay erişilebilir bir ulaştırma sistemi lojistik hizmetlerin etkin sunumu için kritik önemdedir. Ülkemizde dengeli bir modal dağılım için uzun dönemli planlamalar yapılmasına rağmen artan ulaşım talebine karşı geliştirilen hızlı ve kısa vadeli yaklaşımlar nedeniyle tarihsel olarak kara yolu odaklı büyüyen ulaştırma sistemi kaynakların yoğunlukla kara yoluna tahsis edilmesine sebep olmuş ve hâlihazırda büyük bölümü yüksek hizmet seviyesinde bulunan kara yolu ağında arz fazlası oluşmuştur. Bununla birlikte, artan ulaşım ihtiyaçlarına uygun demir yolu ve deniz yolu altyapısının zamanında oluşturulamaması, yük ve yolcu taşımacılığının ağırlıklı olarak en esnek ulaştırma türü olan kara yolu ağına yüklenmesine yol açmakta ve verimli olmayan bir yapı ortaya çıkmaktadır. Bu çerçevede, ulaşım maliyetleri, erişebilirlik ve trafik güvenliği gibi unsurları temel alan ve türler arasında dengeli ve birbirini tamamlayıcı bir ulaştırma sisteminin oluşturulmasını amaçlayan Ulusal Ulaştırma Ana Planı ile Lojistik Master Planı eş güdüm içerisinde tamamlanarak uygulamaya konulmalıdır. Yurt içi yük taşımacılığında demir yollarının payı AB 28 ortalaması yüzde 17,3 iken Türkiye'de yüzde 4,1. Aynı şekilde yurt içi yolcu taşımacılığında demir yollarının payı AB 28 ortalaması yüzde 6,9; Türkiye ise yüzde 1. Kara yolu yük taşımacılığına olan yüksek talep demir yoluna kaydırılarak daha dengeli ve verimli bir ulaştırma sistemi oluşturulmalı, demir yolu ağı daha da yaygınlaştırılmalı, demir yollarının standartlarının yükseltilmesi çalışmalarına daha da hız verilmeli, daha da ağırlık verilmeli. Hızlı tren ulaşım teknolojileri geliştirilerek raylı taşımacılıkta altyapı, üstyapı ve elektromekaniğin yerli üretimi sağlanmalı, sanayi odaklarının liman ve ana hat demir yolu bağlantıları gerçekleştirilmelidir.

Konya-Karaman-Ulukışla-Yenice-Mersin Hızlı Tren Projesi'yle ilgili de sunumunuzda bilgi verdiniz, Konya-Karaman kısmı tamamlandı. Projenin tümüyle bitirilmesini ne zaman sağlayacağız? Bu konuda geleceğe dönük planlamamız ne? Bilgi verirseniz memnun olurum. Ayrıca Konyalı sanayici ve ihracatçımızın limanlara uygun maliyetle ve hızla ulaşımı çok büyük önem arz ediyor. Bu Taşucu Limanı'na Konyalı sanayicinin, ihracatçının ulaşımıyla ilgili yürütülen çalışmalar hangi aşamada? Bilgi verirseniz memnun olurum. Konya raylı sistem hattının birinci etabı Necmettin Erbakan Üniversitesi-Meram Belediyesi hattıyla ilgili sözleşme bu ayın başında imzalanmıştır. Konya'da her geçen gün artan araç trafiğiyle birlikte şehir içi ulaşımda yıllardır ciddi sorunlar yaşanmaktadır. Çağdaş ulaşım sistemi olmasının yanında Konyalıları çileden çıkaran ve çekilmez hâle getiren trafik sorununa çözüm getirmesi bakımından metro projesi büyük önem arz etmektedir. 2004, 2009, 2014 yerel seçimlerinde Konyalılara vadedilen ve on beş yıldır yapılamayan metro projesinin bugün için yapım aşamasına gelmesi Konyalılar tarafından büyük memnuniyetle karşılanmıştır tabii. Gerek daha önce tamamlanan ve Konya'nın Ankara, İstanbul, Eskişehir'e hızlı trenle ulaşımını sağlayan Ankara-Konya Yüksek Hızlı Tren Projesi'nden dolayı gerekse de Konya Metro Projesi'nin başlatılmasından dolayı bu konuda en büyük emeği ve katkısı olan Sayın Cumhurbaşkanımıza, Bakan olarak şahsınıza, Bakanlık ve Demiryollarımızın personeline Konyalılar adına çok teşekkür ediyorum. Bilesiniz ki Konyalıların duasını alıyorsunuz. Konya raylı sistem hattının her iki etabıyla birlikte hızla tamamlanmasını da temenni ediyoruz.

Sayın Bakanım, yine bir konumuz var, ben herhâlde on yıldır bu Komisyonda gündeme getiriyorum, Konya Çevre Yolu Projemiz. Konya şehir içi ulaşım sisteminin rahatlatılması için çok önemli olan Konya Çevre Yolu Projesi'nin de hızla tamamlanmasını bekliyoruz. 122 kilometrelik çevre yolunun 68 kilometresi yatırım programına alındı, önemli bir kısmı da tamamlandı bunun. Geri kalan kısmının daha sonraki yıllarda ihale edileceğini söylüyorsunuz. Yani çok uzun beklemeyelim Sayın Bakanım, sizden beklentimiz bu, bir on yıl daha beklemeyelim. Yani tümüyle 122 kilometrelik çevre yolumuzun tamamlanmasını istiyoruz.

Bu arada Sayın Başkanım da çok iyi biliyor, Karaman Ayrancı ile Mersin Erdemli arasında bir yolumuz var. Bu Sertavul'un yükünü de alacak, daha kısa bir yol olacak. Orayla ilgili de bayağı önemli bir kısmı Sayın Başkanımızın, Sayın Bakanımızın katkısıyla yapıldı ama tamamlanmadı, o kalan kısmının da bir an önce yapılmasını bekliyoruz. Ayrancı-Erdemli arasında bir yolumuz var Sayın Bakanım, onun da hızla bitmesini bekliyoruz.

Bir de kendi ilçem Bozkır. Bozkır-Seydişehir arasında ölümlü kazalar sıkça oluyor yani buranın da bölünmüş yol kapsamına alınmasını bölge insanımız istiyor. Hatta biliyorsunuz, Konya-Alanya yolu yapılıyor, ondan dolayı da Allah razı olsun, güzel bir çalışma yürütülüyor. Sarıoğlan'dan Bozkır-Seydişehir arasında da bölünmüş yol yapılırsa bölge insanımızın daha çok duasını alacaksınız.

Ben Bakanlık ve kurumlarımızın bütçelerinin hayırlı ve bereketli olmasını diliyorum, başarılı çalışmalarınızın devamını temenni ediyorum.

Teşekkür ediyorum.