| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 3 |
| Tarih | : | 29 .11.2019 |
MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Teşekkür ediyorum.
Sayın Başkan, değerli milletvekili arkadaşlarım, Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcım, kıymetli bürokratlar, basınımızın değerli temsilcileri; öncelikle hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Türkiye Cumhuriyeti yaklaşık on yedi aydır Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemiyle yönetilmektedir. Yeni sistemin ülke yönetiminde sağladığı faydalar, millî bekamız ve geleceğimiz açısından önemi her geçen gün daha da iyi anlaşılmaktadır. Samimi olarak bir kanaatimi burada paylaşmak istiyorum. Sisteme yönelik eleştiriler, genel olarak, parlamenter sistem bakış açısıyla yapılan değerlendirmelerden kaynaklanmaktadır. Bunun dışında, samimi ve iyi niyetli olmayan, boş ve dayanaksız eleştiriler de yapılmaktadır. Cumhurbaşkanının partili olması ve tarafsızlığı sıkça dile getirilmektedir. Cumhurbaşkanının partili olması icraatlarında ve hizmetlerinde toplumun tüm kesimlerine eşit davranmasına engel değildir. Tarafsız olmak, partisiz olmak değil, seçmenin bütününe hizmet etmek anlamındadır. Hepimiz biliyoruz ki eski sistemde cumhurbaşkanlarının tarafsızlığı parti üyeliğinin kâğıt üzerinde sona ermesinden ibaret kalmıştır. Yine, eski sistemde Başbakan partilidir ve aynı zamanda icraatın başındadır.
Meclisin etkisizleştirildiği iddialarının aksine; Türkiye Büyük Millet Meclisi eskisine göre daha da güçlendirilmiştir. Meclise, Hâkimler ve Savcılar Kurulu üyelerinin çoğunluğunu oluşturan 7 üyeyi nitelikli çoğunlukla seçme yetkisi verilmiştir. Cumhurbaşkanına cezai sorumluluk yüklenerek Meclise hesap verebilir hâle getirilmiştir. Meclisin bütçe yetkisinin devri asla söz konusu değildir. Nitekim, Meclis olarak şu anda 2020 yılı bütçesini görüşüyoruz. Bütçe kanununun ve geçici bütçe kanununun Meclis tarafından çıkarılamaması hâlinde devlet işlerinin durmaması amacıyla yeni bütçe kanunu kabul edilinceye kadar yine Meclisten geçen bir önceki yılın bütçesinin yeniden değerleme oranına göre artırılarak uygulanması öngörülmektedir. Dolayısıyla, Cumhurbaşkanına bütçe kanunu çıkarma gibi bir yetki verilmemektedir.
Cumhurbaşkanı hem yasama hem de yargı denetimine tabi kılınmıştır. Yürütme, güvenoyunu bizzat milletten aldığından, doğal olarak güvenoyu, sözlü soru ve gensoru mekanizması kalkmıştır. Yürütme yetkisinin tek kişiye verilmesi ve Cumhurbaşkanının yürütme alanıyla ilgili kararname çıkarması başkanlık uygulamasının rutinlerindendir. Unutulmamalı ki Sayın Cumhurbaşkanımız milletimizin yüzde 52'sinin oyuyla seçilmiştir yani arkasında millî irade vardır. Cumhurbaşkanı yürütme alanından sorumlu olmak üzere halk tarafından doğrudan seçildiğinden, yürütme alanında atama ve yapısal düzenlemeler yapma gibi yetkilere sahip olması gerekir. Kararname yetkisi de iddia edildiği gibi sınırsız ve yasama yetkisini ihlal eden bir yetki değildir.
Cumhurbaşkanlığı hükûmet sisteminin bütün unsurlarıyla sağlıklı bir zemine oturmasını, kurum ve kurallarının hızla inşasını önemli görüyoruz. Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemine geçilmesiyle başlayan kamudaki yeniden yapılanma süreci 2019 yılında da devam etmiştir. Yeni hükûmet sisteminin temelini oluşturan insan merkezli bir yaklaşımla ekonomik ve sosyal refahın artırılması, hukuk devleti, demokratikleşme ve iyi yönetişim ilkelerinin devlet tarafından güçlü bir şekilde sahiplenilmesi, bütüncül bir stratejiyle ortak hedeflere ulaşmak için gerekli adımların atılması ve büyük bir atılımı gerçekleştirmek için temel alanlardaki yapısal sorunlara yönelik tedbirlerin hızla alınması önem arz etmektedir.
Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemine geçişle birlikte adalet ve hukuk alanında önemli bir reform olan Yargı Reformu Strateji Belgesi hazırlanmış ve uygulamaya geçiriliyor olması memnuniyet vericidir.
Kamuda etkili bir idare ve iş bölümüyle kaynak israfı önlenmeli, devletten başlayarak tüm toplumda tasarruf bilincinin oluşturulması yönünde çalışmalar yapılmalıdır. Stratejik yönetimin uygulama etkinliğinin artırılması ve hesap verebilirlik anlayışının planlamadan izleme ve değerlendirmeye kadar yönetim döngüsünün tüm aşamalarında hayata geçirilmesi sağlanmalıdır. İdare bütçelerinin üst politika belgeleri ve stratejik planlarla bağlantısının güçlendirilmesi ve kamu hizmetlerinin performansını gösteren belgelere dönüştürülmesini teminen program bütçeye geçiş sürecinin başlaması önemli bir gelişmedir. Bütçeden yapılan harcamalara ilişkin bilgilere vatandaşların erişebilmesi ve verilerin açık ve anlaşılır olması bütçe okuryazarlığının ülkemizde geliştirilmesi açısından önemli görülmektedir. Bu kapsamda, bütçe ve harcama verilerinin yer aldığı bütüncül ve kullanıcı dostu bir formatta geliştirilecek internet portalına ihtiyaç bulunmaktadır.
Kamu hizmetlerinin kullanıcı talep ve ihtiyaçlarına uygun olarak değer üretecek şekilde tasarlanması, elektronik ortamda sunulması ve kullanımının artırılmasına yönelik çalışmaları destekliyoruz. Kurumsal bilişim stratejilerinin hazırlanması, e-devlet kurumsal mimarisinin oluşturulması, kurumsal olgunluk ve insan kaynağı yetkinlik modelleri geliştirilmesi, kamu bulut bilişim altyapısıyla ulusal coğrafi bilgi sistemi altlığı oluşturulması ihtiyacı da giderilmelidir. Kamu bilgi sistemlerinde açık kaynak kodlu yazılım kullanımı yaygınlaşmakla birlikte lisanslı ürün kullanımından kaynaklanan maliyetlerin ve güvenlik risklerinin azaltılması amacıyla yaygınlaşma sürecinin ilave tedbirlerle hızlandırılması gerekmektedir.
Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcım, yönetim sisteminin kalitesi kadar sistemi işletecek olan insan gücü kalitesi de önemlidir. Topluma kaliteli hizmet sunan, değişen koşullara uyum yeteneği yüksek ve daha verimli bir kamu personel sistemi oluşturulmalıdır.
On Birinci Kalkınma Planı'nda da vurgulandığı gibi ehliyet ve liyakat esaslı bir yaklaşımla memleketimizin tüm nitelikli insan gücünden etkin ve verimli şekilde yararlanılmasını mümkün kılan bir personel rejimi inşa edilmeli ve uygulama sergilenmelidir. Kamuda aynı yerlerde ve hizmetlerde aynı işi yapmalarına rağmen statülerinin farklı olması nedeniyle çalışanlar arasında idari, mali ve sosyal haklar yönünden birçok farklılık bulunmaktadır. Bu durum, Anayasa'yla güvence altına alınan eşitlik ve adalet ilkelerine aykırı olduğu gibi, çalışanların motivasyonunu ve çalışma barışını olumsuz etkilemektedir. Kamuda ücret adaletini sağlayacak, statü ve istihdam karmaşasını önleyecek; işe girişte, ilerleme ve yükselmede objektifliği, liyakati esas alacak bir personel rejimi hızla uygulamaya konulmalıdır. Kamuda güvencesiz, sözleşmeli, geçici, vekil, fahri, ücretli ve kısmi zamanlı personel çalıştırılması da son bulmalıdır. Kamu çalışanlarının özlük haklarıyla ilgili sorunları çözüme kavuşturulmalı, ek göstergelerdeki adaletsizlikler giderilmelidir.
Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcım, bakınız, size bağlı Diyanet teşkilatında kadrolu, sözleşmeli, vekil, fahri, geçici gibi çeşit çeşit statüler bulunmaktadır. Vazifeleri aynı olmakla birlikte, aldıkları maaş, hakları ve imkânları farklıdır. Aynı görevlerde aynı işi yapan çalışanlar arasında ayrımcılık yapılması Diyanet teşkilatına yakışmamaktadır. Her şeyden önce kul hakkı söz konusu olup bu hususa öncelikle ve özellikle Diyanet teşkilatında hassasiyet gösterilmesi gerekmektedir. Vekil ve geçici statüde çalıştırılan kardeşlerimiz KPSS ve ayrıca Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından yapılan yeterlilik sınavlarını ve her sene müftülüklerce yapılan mülakatları hakkıyla geçerek vazifelerini yapan donanımlı insanlardır, Kur'an ve din gönüllüleridir. Diyanet İşleri Başkanlığında vekil ve geçici statüde çalışan imam-hatip veya müezzin kayyumlar ile vekil ve fahri olarak çalışan öğreticiler kadroya alınmalıdır.
Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcım, yine, bakınız, size bağlı Devlet Arşivleri Başkanlığında 1987 yılında 105 kişi olarak göreve başlayan Arşiv uzman yardımcılarından bugün itibarıyla kurumda kalan 29 kişi hem otuz iki yıllık bir mağduriyetin sonlandırılması hem de bir hakkın teslimi adına Devlet Arşivleri Başkanlığının yeni yapısında ihdas edilen Arşiv uzmanlığı kadrosuna atanmayı bekliyor. Kamu Denetçiliği Kurumunun haklarında vermiş olduğu Arşiv uzmanlığı kadrosuna sözlü/yazılı sınava girmeden atanması yönünde gerekli işlemlerin yapılmasına dair kararının uygulanmasını bekliyorlar. Bu mağduriyet giderilmelidir, Kamu Denetçiliği Kurumu kararı uygulanmalıdır. Her şeyden önce Kamu Denetçiliği Kurumu kararlarına Cumhurbaşkanlığı itibar etmezse başkalarının da itibar etmesini bekleyemeyiz.
Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcım, basın ve yayın kuruluşlarımızın yaşadığı sorunların çözümlenmesi demokrasimiz açısından büyük önem taşımaktadır. Bu alanda kapsamlı bir değişime, yenilenmeye ihtiyaç bulunmaktadır. Türk basını gazetecilik mesleğini ve bu mesleği kimlerin yapabileceğini düzenleyen bir yasaya ihtiyaç duymaktadır. Bu yasa teknolojik gelişmeler ve internet haberciliği de göz önüne alınarak günümüz koşullarına uygun olarak çıkarılmalıdır. Yaygın bölgesel ve yerel yayın yapan televizyon kanalları büyük bir borç yükü altında kalmıştır. Bu kuruluşlar desteklenmelidir. Ayrıca, RTÜK yasası günümüz koşullarına göre yeniden ele alınmalıdır. Basın kuruluşlarına kamu ve özel bankalar ile Hazine, KOSGEB ve Kalkınma Ajansları aracılığıyla uygun koşullarda kredi desteği verilmelidir. Basın sektöründe vergi ve sigorta primlerinde indirim yapılmalıdır. Özellikle reklamlar ile resmî ilanlara uygulanan katma değer vergisi düşürülmeli, gazete kâğıdı, gazete mürekkebi ve kalıp gibi ürünlerin gümrük vergilerinde kolaylık sağlanmalıdır. İcra ilanlarının gazetelerde yayımlanması uygulaması kaldırılmamalıdır. Gazetecilerin yıpranma hakkından yararlanabilmeleri ancak basın kartı sahibi olmalarıyla mümkündür. Basın Kartı Komisyonu toplanarak daha fazla mağduriyetin önüne geçilmelidir. Yerel medyanın reklam pastasından aldıkları pay çok sınırlıdır, kamu reklamlarından yerel medyaya pay verilmesi yönünde bir düzenleme yapılmalıdır. Anadolu medyasının ciddi, basın ahlakına sahip, tarafsızlık ilkesine bağlı ve objektif bir yayın organı olarak faaliyetlerini sürdürebilmeleri için özel destek programları uygulamaya konulmalıdır.
Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcım, güçlü ve caydırıcı bir savunma sisteminin sürdürülebilir kılınması, fiziki, teknolojik ve beşerî kapasitenin güçlendirilmesine yönelik gelecek planlamasının sağlıklı bir şekilde yapılması zorunludur. İçinde bulunduğumuz coğrafya ve İslam dünyasına yönelik oynanan küresel oyunlar Silahlı Kuvvetlerimizin hiçbir zaman zafiyet göstermeden kendisinden beklenen görevi yapacak şekilde hazır olmasını gerekli kılmaktadır. Savunma sanayisindeki gelişmelerin yakinen takip edilmesi ve Silahlı Kuvvetlerimize robot ve akıllı silah, mühimmat dâhil, yeni teknolojik imkânların sağlanması özel önem arz etmektedir.
(Oturum Başkanlığına Başkan Lütfi Elvan geçti)
BAŞKAN LÜTFİ ELVAN - Lütfen toparlayalım efendim.
Buyurun.
MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Zira, tüm imkânlara sahip ve dünyanın sayılı, NATO'nun 2'nci güçlü ordusu olmamıza rağmen Türk Silahlı Kuvvetlerinin temininde güçlük çekilen silah ve mühimmat ile yetişmiş personel sıkıntısını zaman zaman yaşadığını biliyoruz. Nitekim, F-35 uçaklarının temini ve S-400 hava savunma sisteminin tedariki konusunda yaşananlar ortadadır. Türkiye ihtiyaç duyduğu silahları üretene kadar tek tedarikçi ve belirleyici konumunu muhafaza etmek isteyen ülkelerin tahakkümünden kurtulmak zorundadır.
Son olarak Konya'yla ilgili kısa bir bilgi paylaşacağım. Konya'nın bir savunma sanayi üssü olması açısından önemli bir potansiyeli bulunmaktadır. Konya, savunma ve havacılık sektöründe ihracatını 2018 yılında yüzde 30 artırarak 50 milyon dolarlık ihracat yapmıştır. Savunma ve havacılıkta Konya en fazla ihracat yapan iller arasında 5'inci, en fazla ihracat artışı yapan iller arasında 2'nci durumdadır. Yeni yapılan ASELSAN Silah Sistemleri tesisiyle Konya savunma alanında önemli bir ivme yakalamıştır. Bu vesileyle, bu önemli tesisin Konya'ya yapılmasında başta Cumhurbaşkanımız olmak üzere, emeği geçen herkese, özellikle ASELSAN'a ve Konyalı sanayicilerimize teşekkür ediyorum.
Konya'nın savunma alanında itici gücü olan Beyşehir, Huğlu ve Üzümlü bölgesinin potansiyeli çok önemli olup bu bölge, dünya markası av tüfeği üretimini ihmal etmeden çok kolay ve hızlı bir şekilde savunma sanayisine entegre olabilecek durumda olup MPT-76 ve MPT-55 üretimiyle entegre olmaya başlaması da sevindiricidir. Buradaki potansiyelin daha fazla değerlendirilmesini bekliyoruz.
Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcım, bütçelerimizin hayırlı ve uğurlu olmasını diliyorum ve başarılarınızın devamını temenni ediyorum.