ABDURRAHMAN TUTDERE (Adıyaman) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.

Öncelikle, teklifin 11'inci maddesinde asliye ceza mahkemesinde kürsüde savcıların bulunmamasını bu teklifle uzatıyorsunuz. 2011 yılından beri -sanırım 3'üncü kezdir- asliye ceza mahkemesinde savcılar yer almasın şeklinde uzatıyorsunuz süreyi. Bunu neden uzatıyorsunuz? Eğer siz asliye ceza mahkemelerinde iddia makamının bulunmasını lüzumsuz buluyorsanız CMK 188'de duruşmada bulunacak olanlardan iddia makamını çıkaralım iş netliğe kavuşsun ve sürekli böyle uygulamalarda bir karışıklık olmasın. Yani bu düzenlemeyle 9'uncu aya kadar ne değişecek? Sayın teklif sahipleri, 9'uncu aya kadar Türkiye'de adalet mi düzelecek, asliye ceza mahkemelerinin biriken binlerce dosyası mı eriyecek? Hayır. Dolayısıyla çok lüzumsuz bir düzenleme olarak görüyoruz, bir karmaşaya sebebiyet veriyor? Bu konuda, asliye ceza mahkemelerinden savcıların çıkarılması ve süresinin uzatılması doğru değildir.

Değerli milletvekilleri, bunun yanında, diğer arkadaşlarımız da söyledi. Özellikle, Kaboğlu Hoca'nın bıraktığı yerden devam edeyim. Anayasa'mıza göre özellikle, kamu hizmetlerine girme hakkı 70'inci maddede düzenlenmiştir. 70'inci maddeyi aynen okuyorum: "Her Türk, kamu hizmetlerine girme hakkına sahiptir. Hizmete alınmada, görevin gerektirdiği niteliklerden başka hiçbir ayırım gözetilemez." diyor. Peki, teklifteki 2'nci 3'üncü ve 9'uncu maddelerle getirmiş olduğunuz güvenlik soruşturması ve arşiv kaydı araştırması Anayasa'nın bu mevcut yapısına uygun mudur, bir ona bakmak lazım. Elimizde aslında çok önemli bir kriter var. Anayasa Mahkemesinin iptal kararına baktığımızda sizin bu teklifteki önerilerinizin aslında mahkeme kararının gerekçeleriyle tam örtüşmediğini görmekteyiz.

Değerli arkadaşlar, bu konuyla ilgili daha önce, özellikle yakın tarihte, 27/02/2019 tarihinde Anayasa Mahkemesi Genel Kurulunun verdiği bir karar var. Bilmiyorum, bu karardan haberdar mısınız? Bu kararda Anayasa Mahkemesi özellikle 4045 sayılı Kanun'un 1'inci maddesini ve buna ilişkin çıkarılan Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliği'ni ve bu yönetmeliğin ilgili maddelerini ayrıntılı olarak irdelemiş.

Fatih Saraman kararında yani bu bahsettiğim kararda Anayasa Mahkemesi aslında bu 4045 sayılı Yasa'daki güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının Anayasa'ya aykırı olduğunu ayrıntılı bir şekilde irdelemiş ve bütün açıklığıyla ortaya koymuş. Dolayısıyla buradan yol yakınken size bir uyarıda bulunuyorum: Anayasa Mahkemesi Genel Kurulunun bu kararı ortada iken sizin böyle bir teklif getirmiş olmanız doğru değil. Eğer bu şekilde bu yasalaşırsa öyle inanıyorum ki Anayasa Mahkemesine gittiğinde bu Genel Kurul kararı doğrultusunda daha radikal bir karar verip bunu gerçekten iptal edecektir. Onun için bu uygulamadan dönmek lazım.

Değerli milletvekilleri, bu teklif bir de Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliği'nin tekrarı niteliğinde. Siz, yönetmeliğin 4'üncü, 11'inci ve 7'nci maddelerini kopyalayıp kanun maddesi hâline getirmişsiniz. Aslında, bu, kanun tekniği açısından da yanlış. Sizin getirmiş olduğunuz bu düzenlemeler, 9'uncu maddedekilerin aynısı yönetmelikte var. Yönetmelikte olan şeyi niye kanuna dercetme gereği duydunuz, bunu da anlamakta güçlük çekiyoruz. Burada gerçekten getirmiş olduğunuz düzenlemelerle siz arşiv araştırmasını, bu araştırmanın kriterlerini objektif olmaktan çıkarıp tamamen subjektif kriterlere göre dizayn etmişsiniz.

Bakınız, burada bir de şöyle bir hata var: İlk defa memuriyete alınacaklar ve yeniden kamu hizmetine alınacaklar konusunda bir araştırma istiyorsunuz. Mesela, ben buradan bir örnek vereyim size: Diyelim ki KHK'yle görevden atılmış bir memur, mahkeme ve yargılama süreçleri sonucunda beraat etti ve temiz olduğu, masum olduğu ortaya çıktı. Bu yönetmeliğe göre, bu teklife göre, bu memur hakkında tekrar güvenlik soruşturması yapılacak. Peki, bu güvenlik soruşturmasını istihbarat veya MİT veya güvenlik kuvvetleri yaptığında neyle karşılaşacak? Bunun arşiv kaydıyla karşılaşacaklar ve oraya bir not düşecekler, diyecekler ki: "Bunun hakkında filanca tarihte böyle bir kayıt var." Dolayısıyla bu kayıttan dolayı siz bu memuru kamu görevinden men etmiş olacaksınız. Yani bu yasa bu hâliyle aslında kendi içinde çelişkilerle dolu.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapandı)

OTURUM BAŞKANI ABDULLAH NEJAT KOÇER - Sayın Tutdere, tamamlar mısınız lütfen.

ABDURRAHMAN TUTDERE (Adıyaman) - Şimdi, Sayın Başkanım, bir de şöyle bir husus var: Burada değerlendirme komisyonundan bahsediyorsunuz. Evet, bir değerlendirme komisyonu kurulacak. Bu komisyon kimlerden oluşacak? Bu komisyonda görev alacakların sıfatları ne olacak? Hangi ölçülere göre karar verecekler? Muamma, ne olacağı belirsiz.

Şimdi, burada, bakınız, aynı teklifteki bir şeyi okuyorum: "Kolluk kuvvetleri ve istihbarat birimlerinde ilişiği bulunup bulunmadığı..." Değerli arkadaşlar, ilişiği bulunup bulunmadığı, neyle ilişiği bulunup bulunmadığı? Mesela, bir siyasi partiyle mi, mesela, AK PARTİ'yle ilişiği bulunup bulunmadığı şeklinde mi yorumlanacak? Nasıl yorumlanacak? Hukukta böyle muallak, gerçekten sağa sola çekiştirilecek şekildeki kavramların ve ibarelerin kullanılması vatandaşın aleyhine olur. Bugün belki iktidarsınız, sizin için bu işin öbür boyutları çok görünmeyebilir ama yarın işler değiştiğinde bu işlerin kimin için ne anlama geleceği tartışılır hâle gelebilir. Onun için hem bu teklifin kendisi hem de Anayasa Mahkemesinin vermiş olduğu Genel Kurul kararı dikkate alındığında, bu 3 maddenin, bu tekliften çıkarılması, Anayasa Komisyonuna gönderilmesi, Anayasa Komisyonunun bu maddeleri hem Anayasa'ya aykırılık yönünden hem de yeniden nasıl düzenleneceği, objektif, somut kriterlerin ne olacağının somut bir şekilde tespiti konusunda etraflı bir şekilde irdelemesi, araştırması ve incelemesi gerekiyor. Aksi takdirde, Plan ve Bütçe Komisyonundan bu şekilde bunun geçmesi önümüzdeki süreçte yeni bir belirsizliğe, yeni bir ihlale ve mağduriyete sebebiyet verecektir.

Teşekkür ediyorum.