SALİH CORA (Trabzon) - Değerli Başkanım, değerli Komisyon üyeleri; tabii, çok değerli fikirlerden istifade eyledik. Katkı sağlayan herkese teşekkür ediyoruz. Yalnız şunu ifade etmek istiyorum ki ben geneli üzerinde yaptığım konuşmada da zaten detaylı açıklamaları yaptım. Sonuçta, Anayasa Mahkemesinin bir kararı var ve bu kararda Devlet Memurları Kanunu'nun 48'inci maddesinin (8)'inci fıkrasını yürürlükten kaldıran ve yürürlükten kaldırdıktan sonra yasama organına da esasında ipucu veren yani bu güvenlik soruşturmasıyla alakalı olarak izlenecek yol ve yöntemi tarif eden bir düzenleme, bir karar veriliyor. Yani iptal, esasında bize bir sorumluluk yüklüyor.

Şimdi, şunu ifade etmeliyim ki Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 2'nci maddesi, devletin niteliklerini belirledikten sonra devletin bir hukuk devleti olduğunu ifade etmektedir. Hukuk devletinin birçok özelliği olmasıyla birlikte, en önemli özelliklerden biriside kanunilik ilkesidir. Anayasa'nın 38'inci maddesinde "Kimse işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanunun suç saymadığı bir fiilden dolayı cezalandırılamaz. Kimseye suçu işlediği zaman kanunda o suç için konulmuş olan cezadan daha ağır bir ceza verilemez..." Bir diğer fıkrasında da "Ceza ve ceza yerine geçen güvenlik tedbirleri ancak kanunla konulur..." Bu ve benzeri maddeler söz konusudur. Şimdi, Anayasa Mahkemesinin kararının özeti, baktığımızda, güvenlik soruşturmasında aranacak kriterlerin bir kanunla düzenlenmesinin daha doğru, daha objektif olabileceğini ifade etmektedir. Bu manada -sözlerimizin başında da söyledik- yapılan düzenlemeyle Anayasa Mahkemesinin aradığı, elverişlilik, ölçülülük, orantılılık, açıklık ve kesinlik ilkelerine uygun bir şekilde düzenleme yapıldı.

Şimdi bakın, ifade edeyim: Şimdi iptal edilen hükmü detaylı okudunuz mu bilmiyorum ama eğer detaylı okumuşsanız iptal edilen hükümde 1/2/2018 tarihli ve 7070 sayılı Olağanüstü Hâl Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun'un 60'ıncı maddesiyle, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun devlet memurluğuna alınacaklarda aranacak genel ve özel şartları düzenleyen 48'inci maddesinin (1)'inci fıkrasının (a) bendine eklenen "güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılmış olmak" şeklindeki 8 no.lu alt bent Anayasa Mahkemesinin 24/07/2019 tarih 2018/73 esas, 2019/65 sayılı Kararı'yla Anayasanın 13'üncü, 20'nci, 128'inci maddelerine aykırı bulanarak iptal edilmiştir. Anayasa Mahkemesi iptal gerekçesinde -özetle ifade etmek istiyorum ki- Anayasa'nın 129'uncu maddesinin birinci fıkrasında memurlar ve kamu görevlilerinin Anayasa ve kanunlara sadık kalarak faaliyette bulunma yükümlülükleri düzenlenmiştir... Sadakat hususu defalarca buradan eleştirildi ama...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

SALİH CORA (Trabzon) - Anayasa'ya ve kanunlara bağlı olmanın bir tarifidir. "Belirtilen hususlar gözetilerek kamu görevlerine atanacak kişiler bakımından birtakım şartların getirilmesi doğaldır." diyor kararda.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Memur olduktan sonra.

SALİH CORA (Trabzon) - Başka bir şey söylüyorum Garo Bey.

"Bu şekilde, aranan nitelikler, kamu hizmetinin etkin ve sağlıklı bir biçimde yürütülmesi amacına yöneliktir. Dolayısıyla, kamu görevine atanmadan önce kişilerin güvenlik soruşturmasının ve arşiv araştırmasının yapılmasını öngören kural kanun koyucunun takdirindedir." diyor. Yani burada "Asla böyle bir düzenleme yapılamaz." gibi bir hüküm yoktur. Şimdi, sayın hocamızın ifadesine göre, diyor ki: "Güvenlik soruşturması Anayasa'yla bağdaşmamaktadır." Tabii, bu bir görüştür, bir tercihtir, bir kanaattir, hocamızın fikirleri önemlidir ama Anayasa Mahkemesinin bu kararının içeriğinde "Güvenlik soruşturması kesinlikle yapılamaz veya güvenlik soruşturması ancak ve ancak şu şu memuriyeti kapsayan veya şu görevlerde bulunan kişilerle alakalı yapılabilir veya şu yaş gruplarıyla alakalı olabilir." diye herhangi bir tahdit ortaya konulmamıştır, bunu ifade etmek istiyorum.

Yine, Milliyetçi Hareket Partisi Milletvekili Sayın Mustafa Kalaycı detaylı olarak ifade etti, ben de çok kısa bir cümleyle söylemek istiyorum. Avrupa'da birçok ülkedeki gelişmelere, bu konuyla alakalı mevzuatlarındaki uygulamalara baktığımızda, yine, Amerika Birleşik Devletleri'nin uygulamalarına baktığımızda, güvenlik soruşturmasının memuriyetten önce yapıldığı "uygunluk denetimi" adı altında belirli kriterlerden geçirilerek...

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Onlar güvenlikçiler Sayın Cora.

SALİH CORA (Trabzon) - Hayır, bakın, güvenlik soruşturması kapsamı, İngiltere'deki uygulama: "Sistem, istihdamları hassas hükûmet bilgilerine erişimi içeren aşağıdaki kişilere uygulanmaktadır; memurlar, güvenlik ve istihbarat birimi üyeleri, silahlı kuvvetler mensupları, polis...''

GORA PAYLAN (Diyarbakır) - Genelkurmayda sivil memur da var.

SALİH CORA (Trabzon) - Ama bakın, "...hükûmetin güvenlik prosedürüne uyma yükümlülüğü altında belli sivil toplum kuruluşu çalışanları..." Bakın "sivil toplum kuruluşu" çalışanları diyor yani bırakın, memuru...

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Genelkurmayda sivil memur da var.

SALİH CORA (Trabzon) - Bakın, Sayın Paylan, onu da geçiyoruz, onu da kabul etmiyorsun, Hükûmete mal ve hizmet tedarik eden yüklenicilerin çalışanlarının dahi güvenlik soruşturması yapılabilmektedir. Dolayısıyla, bunun hangi kapsamlarda olacağı yine belirtilmektedir. Bizim burada amacımız, yönetmelikle bir madde düzenlemekten ziyade, bir kanunla belirli standartları ortaya koymaktır.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - İrticaya karşı yönetmeliği aynen getirmişsin Sayın Cora.

SALİH CORA (Trabzon) - Ben ilgili madde geldiğinde detaylı açıklamaları yine yapabilirim ama son olarak, şunu...

Sayın Tutdere burada mı? Yok. Tamam, onunla ilgili bir bilgi vardı, onu söyleyecektim.

Ben teşekkür ediyorum.

Söyleyeceklerim bunlardan ibarettir.

BAŞKAN LÜTFİ ELVAN - Tamam, teşekkür ediyorum.

SALİH CORA (Trabzon) - Sayın Başkanım, son olarak, ana konu bu 3 madde üzerinde olduğu için... Diğer ufak tefek bazı görüşler oldu, onları daha sonra ifade edeceğim, teşekkür ederim.