ZÜLEYHA GÜLÜM (İstanbul) - Özetlemeye çalışıyorum, ne kadar artık yapabiliyorsak bu saatte.

Şimdi, bu gizli tanıklık meselesi gerçekten yargı sisteminde büyük bir vahim durum. Bir gizli tanık var. Mesela, Dersim dosyalarından bir tanesinde 300 kişi hakkında ifade vermiş. Ben düşünüyorum mesela biri bana sorsa 300 kişiyi toparlayıp ismini hatırlayabilir miyim, anlatabilir miyim, mümkün değil ama bir dosyada 300 kişi... Yetmiyor, peşinden "Ya, şunları da unutmuşum." deyip yeni bir ifade veriyor "Şunları, şunları, şunları da söylüyorum." diyor. Şimdi böyle bir ifadenin gerçek olmadığı çok açık. Şimdi, gizli tanıklıklar meselesinde, bu itirafçılar meselesinde 2 şey var: Ceza tehdidi altında "Seni kurtarırız." diyor polis, emniyet güçleri, bunun üzerinden bir gizli tanıklığa ikna ediyor yada işkence ve baskı üzerinden ikna ediyor. Şimdi, cezaevinde olan bir insanın bu koşullar altında alınıp götürülmesi cezadan kurtarılma kaygısı ve tedirginliğiyle bir tanıklığa, gizli tanıklığa ve gerçek olmayan ifadeleri vermesine yol açıyor ki bunun deneyimlerini de biliyoruz, yeni olan bir şey değil. Gerçekten uygulamada da maalesef var ama bu mesela hukuka, adalete nasıl bir hizmet edecek? Etmez. Çünkü böylece kişi bundan kurtulmak için "Tamam." diyor. Şimdi burada rıza falan diyor ama rızanın olmadığını hepimiz biliyoruz, çağrıldığı zaman "Ben gitmiyorum." dediğinde o cezaevinde hangi tür baskıyla karşılaşacağını da çok iyi biliyor. O yüzden "rıza" kavramı falan da yok aslında. O nedenle, bu hukuki açıdan gerçekten çok ciddi bir sorun yaratacak, gözaltında kötü muameleyle sonuçlanacak bir durum yaratacak.

Son olarak da şunu söylemek istiyorum: Mesela on beş gün boyunca nerede olacak? Gözaltında mı olacak, nereye götürülecek, nerede tutulacak? On beş gün çok uzun bir süre. Diyelim ki sadece ifade alınacak, o zaman götürürsünüz, savcılık ifadesini alır, sorgu hâkimliği alır. "On beş gün neye ihtiyaç vardır, nereye götürmek için ihtiyaç vardır? Bir insanı niye gözaltına alırsınız?" gibi soruların hiçbirinin burada cevabı yok.