KOMİSYON KONUŞMASI

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANI FARUK ÇELİK (Şanlıurfa) - Efendim, bu düzenleme, az önce sayın hocamın da söylediği gibi çok yaygın, şu anda uygulanıyor. Bunları disiplin etmediğiniz an... Şimdi, bugün mevsimlik işçilerle ilgili bir kazadan bahsetti arkadaşlar, bir kaza olmuş, trafik kazası olmuş. Düzensiz çalışma ve neticesinde de bu üzücü olayları yaşıyoruz. Şimdi, uzaktan çalışma, bilgisayar ve teknolojinin geliştiği bu çağda bir yönüyle de ihtiyaç hâline gelmiş. Bu uygulamaları biz görmezlikten gelip bununla ilgili yasal bir alt yapıyı oluşturmaz ve bunların güvenlikli bir şekilde, güvenli bir ortamda çalışmasını sağlamazsanız yönetim olarak sorumlusunuz. Var olan bir şeyi disipline etmeye çalışmamızın ben yanlış olduğu kanaatinde değilim. Onun için, teftişle ilgili... Şikâyetler üzerine teftiş oluyor, programlı teftiş oluyor. Şu anda evde çalışan bayanların da kayıt altına alınmasıyla ilgili teftişlerimiz var yani. Denetim uzmanlarımız var illerde, iller düzeyinde, il müdürlükleri düzeyinde denetim uzmanlarımız var, ayrıca bazı merkezlerimizde İş Teftiş Kurulu Başkanlığına mensup müfettişlerimiz var. Yaygın bir şekilde bize ulaşan bilgiler ve program dâhilinde bunların denetimi yapılıyor.

Şimdi ne olacak? Evde veya başka şekilde çalışan insanın veya insanların, kişilerin, çalışanların bizde kayıtları olacak. Biz bileceğiz ki filan yerde bu çalışma yapılıyor. Bunun kayıt altında olması ve bunun usulüne uygun, kuralına uygun bir çalışma ortamına dönüştürülmesi herhâlde yanlış olmasa gerek. Ee, şu anda, hatırlayın, bu silikozis hastalığıyla ilgili birçok sıkıntılar yaşadık. Neredeydi bunlar? Birçoğu kayıt dışı olarak verilip evlerin bodrum katlarında çok sağlıksız ortamlarda ciddi meslek hastalıklarıyla insanları karşı karşıya bırakan olaylardı. Tüm bunların kayıt altına alınmasından yanayız ve kayıt altına alınıp sağlıklı ortam var mı yok mu bu çalışmayı denetlememiz gerekiyor. Onun için denetimde bir sorun yok, yasada karşılığı var. Yanlış uygulamaları ortadan kaldıracak bir düzenlemedir bu, bir şeyi yaygınlaştırma amacı falan içermemektedir. Yönetmelik çıkacak, yönetmelikte Avrupa Birliği standartları, ILO standartları neyse o standartlar çerçevesinde zaten sosyal taraflarla görüşülerek bu olay disipline edilmeye dönük bir çalışmadır.

HÜLYA GÜVEN (İzmir) - Bir şey daha sorabilir miyim Sayın Başkanım?

BAŞKAN - Buyurun.

HÜLYA GÜVEN (İzmir) - Sayın Bakanım, şimdi, zaten uygulandığını belirttiniz bu evde çalışmanın, uzaktan çalışmanın. Bunun sayısı konusunda bir fikriniz var mı? Denetlendiğini de söylediniz, kaç kişi denetlendi veya ne kadar çıktı?

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANI FARUK ÇELİK (Şanlıurfa) - Efendim, kayıt dışı olan bir tablo var diyorum.

HÜLYA GÜVEN (İzmir) - Tamamı kayıt dışı...

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANI FARUK ÇELİK (Şanlıurfa) - Tabii efendim, hiç kuralı yok ki bunun, uzaktan çalışıyor. Uzaktan çalışmayla ilgili mevzuatımızda düzenleme olmadığı için o da çalışmaya devam ediyor. Şimdi kayıt altına girme zorunluluğu var. Yani, bir fabrikatör diyemez ki ben şu parça işini... Konfeksiyonda şu işi filan yerde yaptırıyorum demek zorunda artık, o adresi bize vermek durumunda. Kaç kişi çalışıyor onu bilmek durumundayız, onun denetimini yapacağız. Böylece hangi koşullarda çalıştığı, kayıt dışı mıdır, sigortalı mıdır, değil midir, bunları da içine alacak denetimlere tabii tutulmuş olacak. Avrupa'da mesela, biliyoruz; Avrupa'da 7 milyon kişi çalışıyor böyle, 7 milyon kişi uzaktan çalışma gerçekleştiriyor. Bizde ne kadar? Belli değil. İnşallah bu yasa çıktıktan sonra kayıtlara girince yıl itibarıyla bütçe görüşmelerinde bunları size aktarma imkânımız olabilir.

HÜLYA GÜVEN (İzmir) - Ben bir şeyi daha izninizle öğrenmek istiyorum.

Şimdi, ev çalışmasında, uzaktan çalışmada en çok, benim bildiğim, çalışılan konu yazılım. Evde bilgisayar başında yazılımlar yapılabiliyor. Şimdi, bunun gerçek tespiti yapılabilecek mi? Yani, kişi veya firma 20 kişi çalıştırır yazılımda ama 1 kişi gösterebilir yani bu nasıl denetlenebilir?

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANI FARUK ÇELİK (Şanlıurfa) - Yani, kayıt dışılık şu anda biliyorsunuz yüzde 35'ler düzeyinde. Gönül arzu ediyor ki tarım da dâhil her alandaki kayıt dışı istihdam kaydını ortadan kaldıralım diye, bunu hepimiz arzu ediyoruz. Yüzde 52'den 35'e çekebildik, mücadelemiz devam ediyor. Yani, bu yasa çıktıktan sonra uzaktan çalışmadaki kayıt dışılık ortadan kaldıracak diye bir şey söylemeyiz ama tümden kayıt dışılığı kayıt altına almaya dönük ciddi bir mesafe almış olacağız.