KOMİSYON KONUŞMASI

YASİN ÖZTÜRK (Denizli) - Başkanım, teşekkür ederim.

Ben Genel Kurula giderken 11'inci maddedeydik ama anladığım kadarıyla 40'ıncı maddeye gelmişiz yani üç saatte 10 madde geçerken yaklaşık bir kırk beş dakikada 30 madde birden...

BAŞKAN MUSTAFA ELİTAŞ - İttifakımız tam.

YASİN ÖZTÜRK (Denizli) - 40'ıncı maddeye geldiğimizi gördüm.

Tabii, ben madde üzerinde konuşacağım ama arada geçen maddelerle ilgili de en azından vatandaşların belirttiği... Üzerimdeki hakkı da kullanmış olayım.

BAŞKAN MUSTAFA ELİTAŞ - Tabii, tabii.

YASİN ÖZTÜRK (Denizli) - Madde 19'la ilgili... 2017'deki yarışmaya katılan firmalarla ilgili eksi teklif vermiş olan firmalara hak anlamında -"hak kaybı" diyelim artık biz ona- yerli ve millî ürün kullanmayla ilgili durumu önlemiş bulunuyoruz ama burada 2017'deki yarışmada eksi teklif veren firmaların... Aralık 2017'de yaklaşık firmaların yüzde 91,4'ü eksi teklif vermiş ve yarışmaya katılan firmaların da yüzde 80'i eksi teklif vermiş yani kazananların da yüzde 80'i de eksi teklif vermiş ve bunun totaline baktığımızda, 2.373 megavat gücündeki bir RES projesi olduğu da görülmek durumunda. Bu şekliyle madde geçtiği takdirde, 2.373 megavatlık RES projesindeki, buradaki işletme sahiplerinin çoğunluğu ya projelerinden vazgeçmek zorunda kalacaklar, ruhsatlarını vermek zorunda kalacaklar ya da o günkü şartlarda aldıkları, kazandıkları pozisyonlarıyla daha yüksek maliyetlerle iş yapmak zorunda kalacaklar.

Şimdi, bunun birkaç tane sakıncası var. Öncelikle, kanunu geriye dönük işletmiş olacağız, 2017'e dönük işletmiş olacağız; bu da biten bir yarışmanın uluslararası hukuka aykırı olarak üç yıl sonra geriye dönük uygulanması demektir ve kanunun geriye dönük uygulanmasında hiçbir kamu yararı yoktur. Kanunun geriye doğru işletilmesi, ulusal ve uluslararası yatırımcının gözünde de ülkemizin itibarını zedeleyecek ve bundan sonra herkes geçerli mevcut mevzuata bakarak yatırım kararı almakta güçlük çekecektir ola ki üç sene sonra da bugünkü mevcut kanun geriye doğru işlenebilir diye.

İkinci olarak, bu konudaki, 2.373 megavat gücündeki RES projesi de yapılamaz hâle gelebilir. Eksi teklif veren 2.373 megavat güce sahip şirketler elektrik üretemediği için ülkemizin yenilenebilir enerji açısından 7 milyar 275 milyon 618 bin kilovatsaat yıllık kaybı olacak. Bu miktar da 1 milyon 891 bin 872 kişinin bir yıllık elektrik tüketim miktarını karşılar. Önümüzdeki günlerde Avrupa Birliği ülkeleri ithalatta karbon vergisi almaya başlayacak, karbon vergisi başlatma kararı almış durumda ve Avrupa Birliğine ihracat yapacak şirketlerimizin ofset yaparak karbon azaltma ve karbon vergisinden kurtulma imkânı da yine 7 milyar 275 milyon 618 bin kilovatsaat yıl için ortadan kalkmış olacakır.

Eksi teklif veren firmaların, ön lisans hakkı kazanan şirketlerin 5346 sayılı Kanunu'nun ek 2 cetvelinden faydalanma hakları, yarışma tarihinde ve hâlâ yürürlükte olan 5346 ve 6446 sayılı kanunlarda güvence altına alınmış iken, Kanun Teklifi'nin 19'uncu maddesiyle bu hâliyle yasallaşması hâlinde hukuki sorunlar da yaşatacaktır. Eksi teklif veren firmalar birinci günden itibaren elektriği piyasa fiyatlarından satacaklarından, teklifin bu hâliyle yasalaştırılması hâlinde sanayici açısından, üzerinde YEKDEM yükü olmayan 7 milyar 275 milyon 618 bin kilovatsaat/yıllık ucuz elektrik kullanma imkânı da ortadan kalkacaktır.

Eksi teklif veren şirketlerin on yıl boyunca devlete ödeyecekleri milyonlarca lira katkı gelirinden devlet yine mahrum kalacaktır. 2.373 megavatsaatlik RES yatırımlarının yapılamaz duruma gelmesiyle yaklaşık 2.373 milyar dolarlık yeni yatırım da iptal edilmiş olacaktır ve bu mevcut yeni yatırımların elektrik üretiminin her yıl ülke ekonomisine sağlayacağı enerji yanında; KDV, gelir vergisi, muhtasar vergisi, karbon ofset ve istihdam imkânları da yine ülkemizin mahrum olacağı konular.

Ek 2 sayılı cetvel RES üretiminde yerli aksam kullanmayı teşvik etmekte, dolaylı olarak bu konuda üretim yapan yerli ve millî RES sanayisi de desteklenmekte. Eksi teklif veren firma ve şirketler ek 2 sayılı cetvelden yararlanamazlarsa bundan en çok yerli ve millî RES sanayisi etkilenecek ve yeni yeni güçlenemeye başlayan yerli ve millî RES sanayicisi önemli bir pazar kaybına uğrayacaktır.

Bu anlamda, bu teklifin bence önümüzdeki dönemden itibaren yani geriye doğru dönük işletilmeden, kanun teklifinin düzenlenmesi en azından 2.373 megavatsaat ülkemizin enerji kazancını, kazanç hâline döndürebilir diye düşünüyorum.

Bunun dışında, 40'ıncı maddeyle ilgili konuşacak olursak... Bununla ilgili geçen gün bir araştırma önergesi vermiştim. Bizim buradaki derdimiz, vatandaşlara bunun yansıtılmasıyla ilgili değil. Elbette ki vatandaşlarımıza eşit bir şekilde bunun yansıtılmasında sıkıntı yok ama özelleştirme kapsamında bu firmalar özelleştirilirken konulan şartlardan birinin bu kayıp kaçağı düşürmekle ilgili olduğunu ve bununla ilgili dün Bakan Yardımcımızın açıkladığı veriler doğrultusunda söylüyorum, bu kayıpların bir kısmının teknik kayıp, bir kısmının teknik olmayan kayıp ve teknik kayıpların dünya ortalamasında yüzde 7, ki bunun içinde üçüncü dünya ülkeleri de dâhil olmak üzere. Çünkü, dünkü verilen 21 şirketten, yaklaşık yüzde 4 yüzde, yüzde 5 gibi kayıpları olan şirketler de söz konusu. Dolayısıyla, günümüz teknolojisini buna uyguladığımızda bu teknik kayıpların yüzde 5'in üzerine geçmeyeceği var sayılarak, bu anlamda hâlâ bir kayıp söz konusu olduğu, bu kayıpları denetlemek, tasvir etmek vesaire, özelleştirilirken bu şirketlerin, bu şartla özelleştirildiğini de düşünerek, dolayısıyla bu yükü vatandaşlarımıza dağıtmak değil, bu şirketlerin denetimini, bu şirketlerin bir an önce bu kayıplarla ilgili yapacağı çalışmaları ve teknik düzenlemeleri yapmalarını bekliyoruz. Yoksa vatandaşlara bunun yansıtılmasıyla ilgili bir derdimizden ziyade, o özelleştirilen 21 şirkete buralar verilirken "Ben sana burayı veriyorum kardeşim ama yatırım yap, teknolojiyi yenile ve bu kayıpları, bu kaçakları önle." şartıyla verilmiştir. Ya bu şirketlerden devlet tekrar geri alsın elektrik çalışmasını, kendisi yapsın ya da bu şirketler bir an önce bu teknik eksikliklerini, aksamlarını tamamlasınlar.

Teşekkür ederim.