GAMZE AKKUŞ İLGEZDİ (İstanbul) - Teşekkürler Sayın Başkan.

Sayın Bakan, değerli üyeler; Büyük Önderimiz Atatürk'ü vefatının 82'nci yıl dönümünde minnet ve rahmetle anıyorum. Kurduğu cumhuriyetimizi demokrasi ve adaletin ışığıyla geleceğe taşıyacağız; ruhu şad olsun.

Bugün 24 milyar liralık Adalet Bakanlığı bütçesini görüşüyoruz; aslında, ekmek kadar, su kadar, aldığımız nefes kadar önemli olan adaletin kendisinden bahsediyoruz. Çünkü adalet, sosyal refah devleti yeniden inşa edecek olan demokrasinin anahtarıdır. Bakın, her ne kadar görmezden gelseniz de demokrasi bir rejimdir, meşru iki kaynağa sahiptir: Bir tarafta, hak ve özgürlükleri eşit biçimde güvence altına alan bir Anayasa varsa ülkede demokrasiden bahsedebiliriz. Diğer tarafta, denge ve denetim mekanizması işliyorsa ve hesap verilebiliyorsa ülkede demokrasi vardır diyebiliriz. İşte, bu bakımdan, aslında bugün görüştüğümüz Adalet Bakanlığı bütçesi Türkiye'nin demokrasi karnesidir ve ne yazık ki karne kırıklarla dolu.

Bakın, adaleti mumla arar olduk çünkü özgürlükleri rafa kaldırdınız. Yasaların kişiye göre işlediğini görüyoruz çünkü "hukukun üstünlüğü" ilkesini yok saydınız. Takım tutar gibi siyasi karar veren hâkimleri görüyoruz çünkü adaleti yozlaştırdınız. Bugün herkes kendi adaletini sağlamaya çalışıyorsa burada bir yanlışlık yok mu? Bakın, anlatayım: 15 milyon 238 bin lira bütçesi olan bir Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü var; hayati verileri burada işliyorlar, sorulara bu birim yanıt veriyor ve incelediği, sadece gelen 4.364 sorudan 1.302'si yanıtlanmış, çoğu "kopyala yapıştır" usulü verilmiş. Hesapladığınızda yanıtlanan her bir sorunun maliyeti tam 11.703 liraya denk geliyor. Bu, israf değildir de nedir? Bu büyüklükteki bir bütçeyle kaç çocuğumuz daha iyi eğitim alabilir, hiç hesapladınız mı? Bunu da vicdanınıza bırakıyorum.

Gelelim cezaevlerine: Bugün cezaevlerinin nüfusu tam 27 ili ayrı ayrı geride bıraktı. 2021'de 39 cezaevi daha açacaksınız. Anlaşılan, cezaevlerinden oluşan yeni bir büyük şehir yaratacaksınız. Bakın, cezaevlerinin 2021 bütçesi tam 9 milyar 639 milyon lira yani 6 bakanlığın bütçesinden daha fazla. Ne acı ki iktidarınızın son beş senesinde cezaevi nüfusu tam yüzde 64 arttı. Oysa önemli olan, insanı değil, suçu ve suçluyu yaratan sosyoekonomik koşulları ortadan kaldırmaktır. Oysa siz, insanlara yani vatandaşa yeni cezaevleri vadediyorsunuz. Peki, cezaevlerine bütçe ayırarak mahpusların sorunları çözülüyor mu? Hayır. Bugün hapishanelerde sorun çok, derman yok.

Bakın, pandemide cezaevleri en riskli kurumların başında geliyor. Oysa karantina koşullarına, hijyen kurallarına ve test uygulamalarına ilişkin bilgilere ulaşamıyoruz. Yine, kaç mahpusa test yapıldı, kaçı pozitif, kaçı iyileşti, kaçı hayatını kaybetti; sorduk, bir yanıt alamadık.

Hapishanelerde sadece Covid-19 yok Sayın Bakan, ağır insan hakları ihlalleri de var. Bakın, annesiyle yaşamak zorunda bırakılan bebekler var; sayılarını bilmiyoruz. Bu çocukların Covid riskine karşı, anneler için denetimli serbestlik düşünüyor musunuz, bilmiyoruz. Nasıl besleniyorlar, hijyenleri nasıl, anneleri hastalandığında kim bakıyor bu çocuklara; onu da bilmiyoruz ama böylesi acılar üzerinden bir gelecek inşa edemeyeceğimizi biliyoruz.

Gelelim çocuk mahpuslara: 2019'da cezaevlerinde 13 binden fazla çocuk vardı. 14 yaştan küçük yaşta olan mahpus sayısı yüzde 65 arttı.

OTURUM BAŞKANI ABDULLAH NEJAT KOÇER - Sayın İlgezdi, teşekkür ediyorum.

GAMZE AKKUŞ İLGEZDİ (İstanbul) - Pandemi de bu çocukların kaderleriyle baş başa bırakılmasına vesile oldu çünkü onlar için psikolog, sosyal hizmet uzmanı ve çocuk doktorlarının yer aldığı heyetler oluşturulmadı.

Sözüme son verirken hatırlatmak isterim ki: Eğer, bir ülkede adaletin pusulası şaşarsa, o ülkede toplumsal barış olmaz.

Teşekkür ediyorum.