MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri, Sayın Bakan, Bakanlığımızın değerli temsilcileri, sayın basın mensupları; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Ülkemizde lisanslı sporcu, spor kulübü ve antrenör sayılarındaki artış eğilimi devam etmektedir. Lisanslı sporcu sayısı 8,6 milyona, spor kulübü sayısı 18.576'ya, antrenör sayısı ise 251.799'a yükselmiştir. 81 ilimizin her köşesinde çok önemli spor tesisleri yapılmış ve yapılmaya devam etmektedir.

Sayın Bakanım, yaptığınız çalışmalardan dolayı şahsınızda tüm Bakanlığımızı tebrik ediyorum.

Uluslararası müsabakalarda kazanılan madalya sayısı 2019 yılında 8.808 adet iken Covid-19 salgınının olumsuz etkisiyle birçok müsabaka yapılamadığından, 2020 yılında 935 adet düzeyinde olması beklenmektedir. 2021 yılı için kazanılması hedeflenen madalya sayısı 10.688'dir.

Geniş kitlelerin sporu yaşam biçimi olarak benimsediği, dezavantajlı gruplar dâhil talep eden herkesin spor faaliyetlerine erişiminin sağlanabildiği, uluslararası şampiyonalarda çok sayıda sporcuyla derece alan, olimpiyat oyunları başta olmak üzere dünyadaki prestijli spor organizasyonlarına ev sahipliği yapan ve böylelikle sporun her dalında dünya çapında rekabet edebilir seviyeye ulaşmış bir ülke olmak ülkemizin spor politikasının temel amacıdır.

Sporda başarı kadar sevgi, ahlak, disiplin, azim ve gayret gibi erdemlerle toplumsal kaynaşmaya katkının ön plana çıkarılması büyük önem arz etmektedir. Millî takımlar düzeyinde rekabet edilebilirliği sağlayacak fiziki, teknik insan gücü, hukuki ve finansman altyapısı temin edilmeli, bu kapsamda öncelikle kulüpler düzeyinde başarının artırılmasına dönük sporcu yetiştirilmesine önem verilmelidir. Tüm branşlarda lisanslı sporcu sayısı daha da artırılmalıdır. Amatör ve profesyonel spor kulüpleri yasası çıkartılarak spor kulüplerinin Dernekler Yasası'yla yönetimine son verilmelidir. Spor kulüplerinin mali yapısı disipline edilmeli ve mali sorunlarına çözüm getirilmelidir. Spor kulüplerinin performans göstergeleri takip edilmelidir.

Ülke genelinde sportif faaliyet ve organizasyonların düzenlenmesinde spor federasyonlarının kurumsal kapasiteleri güçlendirilmelidir. Modern spor dallarıyla birlikte geleneksel sporların da geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması için gerekli tedbirler alınmalı, yağlı güreş, cirit, okçuluk gibi millî spor dalları uluslararası hâle getirilmelidir. Türk dünyası dostluk ve kardeşlik oyunları düzenlenmeli, spor yoluyla Türk dünyası dostluk ve kardeşliği pekiştirilmelidir. Her branşta uluslararası spor organizasyonlarının ve olimpiyat oyunlarının ülkemizde düzenlenmesi için gerekli yatırımlar yapılmalıdır. Bu kapsamda, İslam İşbirliği Teşkilatının spor alanında bağlı kuruluşu olan İslami Dayanışma Spor Federasyonu tarafından organize edilen 2021 yılı İslami Dayanışma Oyunları'nın ülkemizin ev sahipliğinde ve Konya'da gerçekleştirilecek olması çok önemli ve memnuniyet vericidir. Ev sahipliğimiz yanında Konya'nın 2021 İslam Ülkeleri Spor Başkenti adaylık başvurusunun yapılmış olması bizi ayrıca gururlandırmıştır. İslam İşbirliği Teşkilatı üyesi ülkelerin sporcularının katılacağı 5'inci İslami Dayanışma Oyunları hazırlıkları tüm hızıyla sürmektedir. Konya'da olimpik yüzme havuzu, jimnastik salonu, ülkemizin ilk tesisi olacak veledrom tesisleri inşa edilecek olup olimpik yüzme havuzunun temeli ekim ayında atılmıştır.

Yine çok önemli bir organizasyon olan, Orta Asya'daki geleneksel sporların ve Türk kültürünün yaşatılması amacıyla düzenlenen 4'üncü Dünya Göçebe Oyunları, 2021 yılında Türkiye'nin ev sahipliğinde Bursa İznik'te gerçekleşecektir. Bu yıl yapılması planlanmakla birlikte Covid-19 salgını nedeniyle 2021 yılında yapılacaktır, 37 geleneksel dalda düzenlenecek oyunlara yaklaşık 82 ülkeden 2 bin sporcunun katılımı beklenmektedir. Hem İslami Dayanışma Oyunları hem de Dünya Göçebe Oyunları'nın ülkemizde yapılacak olmasında büyük katkısı olan Sayın Cumhurbaşkanımıza, Sayın Gençlik ve Spor Bakanımıza, Bakanlık personelimize ve emeği geçen herkese çok teşekkür ediyoruz.

Kış sporlarına elverişli merkezlerin yeterli altyapısı oluşturularak uluslararası tanıtımı yapılmalıdır.

Geçen yıl yapılan Türkiye Spor Turizmi Çalıştayı'nda alınan tavsiye kararları dikkate alınarak spor turizminde Türkiye'nin daha çok pay almasını sağlamak üzere Spor Turizmi Eylem Planı hazırlamış olması da çok önemlidir. Spor turizminin uzun vadeli ve sağlıklı gelişmesini sağlamak üzere bölge potansiyelini ve rekabet gücü yüksek spor branşlarını dikkate alan Türkiye Spor Turizmi Stratejisi hazırlanarak ülkemizin dünya spor turizmi pazarından aldığı pay artırılmalıdır.

Sporcunun sağlığına önem verilmeli, sporcu sağlığına yönelik hizmetlerin geliştirilmesinde kritik önem arz eden spor hekimliği yaygınlaştırılmalıdır.

Sporda etik kurallara uyum artırılmalı, şiddet, şike, doping ve benzeri spor etiğiyle bağdaşmayan yapılarla mücadele edilmeli, bu yönde caydırıcı düzenlemeler yapılmalıdır.

Sporun bir iş kolu ve meslek hâline getirilerek kayıt dışı istihdamın önlenmesi amacıyla spor sektöründe mesleki yeterlilikler ve alt meslek tanımları belirlenmeli, sporun birincil iş kolu rolü güçlendirilmelidir. Bakanlığımızın da gündeminde olan antrenörlüğün niteliğinin artırılması, spor masörü ve spor kondisyoneri yetiştirme kursları düzenlenmesi çalışmalarını önemli buluyoruz ve destekliyoruz.

Spor alan ve tesislerinin kurulmasında çok amaçlılık ve yöresel özellikler dikkate alınmalı, mevcut tesislerin tam kapasiteyle etkin kullanılmaları sağlanılmalıdır. Tesislerin yapımı ve özellikle etkin işletimine dair modeller geliştirilmelidir. Kentlerde spor yapılabilecek, kolay ulaşılabilir nitelikte ve yeterli alanlar yaygın hâle getirilmelidir. Kamu kurumlarına ait spor tesislerinin atıl kalması önlenmeli, üye kayıt sistemi oluşturularak buraların tam zamanlı kullanımı sağlanmalıdır.

Mahalli idareler ve gönüllü kuruluşların amatör spor faaliyetleri desteklenmeli, özel sektör kuruluşlarının spora daha fazla destek olması özendirilmelidir. Erken yaşlardan itibaren spor eğitimi verilmeli, örgün eğitimde beden eğitimi ve spor derslerinin niteliği artırılmalı, mahallinde spor imkânları geliştirilerek her yaştan vatandaşların sportif faaliyetlere düzenli katılımı teşvik edilmelidir.

Okul spor faaliyetlerine ülke genelindeki yaygın, örgün eğitim ve öğretim kurumlarının katılımı sağlanmalıdır. Okullardaki spor faaliyetlerinde sadece fiziksel gelişimi hedeflemekle kalmayıp öğrencilere sosyal, ruhsal, zihinsel ve ahlaki niteliklerin de kazandırılması ve yetiştirilmesi sağlanmalıdır. Çocuklarımız ve gençlerimizi her türlü zararlı alışkanlıklardan uzak tutarak erdemli, bedenen ve ruhen sağlıklı bir nesil olarak yetişmelerine katkı sağlamak, spor yapma imkânlarını artırarak spora yönlendirmek suretiyle çocuklarımızı teknolojik oyun ve eğlencelere bağımlılıktan kurtarmak, sosyal ilişkilerini geliştirmek ve sporcu kaynağı oluşturmak amacıyla Türk sporunu geliştirmeye yönelik yeni projeler uygulamaya konulmalıdır.

2019 yılında yaklaşık 800 bin kişi olan sportif yetenek taramasından geçirilen öğrenci/genç sayısının Covid-19 salgınının olumsuz etkisiyle 2020 yılında yaklaşık 300 bin kişi olması beklenmektedir. Ülke genelinde uygulanacak standart yetenek tarama modeli oluşturulmalı, Türkiye sportif yetenek taraması ve spora yönlendirme faaliyetlerine ilişkin yasal bir düzenleme yapılmalıdır.

Çocuklarımızın erken yaşlarda sporla tanışmaları sağlanmalı, yetenek taramasıyla başarılı olabileceği branşlara yönlendirilmeli, elit sporcu yetiştirilmesi sağlanmalı ve yaşam boyu aktif spor katılımını teşvik edecek branş yönlendirmesi yapılmalıdır.

Sporcu seçimi ve yönlendirilmesi amacıyla, öncelikle çocuklarımızın bilimsel metotlarla fiziksel uygunluk normları ortaya çıkarılarak bedensel özellikleri tanınmalı; ayrıca, spor yapabilecekleri alanlarla ilgili düşük maliyetli tip projeler hayata geçirilmelidir. Elit kategorisinde yer alma potansiyeli taşıyan sporcuları seçme, yönlendirme ve normlandırma sistemleri geliştirilmelidir.

Çocuklarımızın, evlerinden kolaylıkla ulaşabileceği alanlara güvenli semt sahaları, minik spor tesisleri ve alt yapısı yapılması, bu tesislerin gönüllülerce yapımının teşvik edilmesi, bu amaçla kampanyalar düzenlenmesi, böylelikle okul takımlarına ve amatör kulüplerimize sporcu kaynağı oluşturulması, profesyonel takımlarımıza ve millî takımımıza sporcu yetiştirilmesi amacıyla "spor parkları projesi" uygulamaya konulmalıdır. Beden eğitimi öğretmenlerinin bu spor parklarında çalıştırılması suretiyle, kadrosuzluk nedeniyle atanamayan beden eğitimi öğretmenlerine de istihdam imkânı sağlanmalıdır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; gençliğin, çağın şartlarına, ekonomik ve sosyal hayata hazırlanmasında eğitimden istihdama her alanda fırsat eşitliğinin sağlanması, tüm kurum, kural ve uygulamaların fırsat eşitliği anlayışına uygun olarak şekillendirilmesi gençlerimizin en büyük beklentisidir.

Gençlik sorunlarına yaklaşım ekonomik, toplumsal, kültürel ve psikolojik yönlerden bütünlük arz etmelidir.

Ülkemizde, 15-24 yaş grubu itibarıyla genç nüfus, 2019 yıl sonu rakamlarına göre toplam nüfusun yaklaşık yüzde 15,6'sını oluşturmaktadır; AB ülkeleri genç nüfus ortalaması ise yüzde 10,7'dir. Genç nüfustaki üstünlüğümüz ülkemizin kalkınması açısından bir fırsata dönüştürülmelidir. Gençlerin işsizlik oranlarının yüksek olması, iş gücüne katılımının düşüklüğü, eğitimden iş gücü piyasasına geçişte yaşadıkları sıkıntılar ve temel becerilerindeki eksiklik sorunları önemini korumaktadır. Gençlerde genel işsizlik ve tarım dışı işsizlik oranları, yetişkinlerdeki işsizlik oranlarının yaklaşık 2 katıdır.

Eğitim-istihdam ilişkileri dinamik bir yapıya kavuşturulmalı, ihtiyaçlara uygun bir insan gücü planlaması yapılarak diplomalı işsizlik önlenmeli ve iş bulma tesadüflere bırakılmamalıdır.

Gençleri okul-sınav-iş bulma döngüsünden çıkartan, fiziksel, sosyal ve bilimsel gelişimleri ile yenilikçi ve girişimci niteliklerini destekleyen kültürel, bilimsel ve sportif faaliyetler özendirilmeli, yaygınlaştırılmalı ve erişilebilir hâle getirilmelidir.

Gençlerin toplumsal hayata aktif katılımlarını ve sağlıklı bireyler olarak yetişmelerini sağlayacak, öz güven ve toplumsal aidiyet duygularını güçlendirecek hizmetler sunulmalı ve çeşitlendirilmelidir. Bu amaçla, politika ve hizmetler geliştirilmeli ve kurumlar arası eş güdüm artırılmalıdır.

Ortaöğretim ve yükseköğretimde okuyan gençlerimize yeterli barınma imkânı sağlanarak hiçbir öğrenci açıkta bırakılmamalıdır. Öğrenciler çeşitli yapıların farklı manipülasyonlarına maruz bırakılmamalıdır.

Bugün itibarıyla, millî, ahlaki, insani ve kültürel değerlerini benimseyen, koruyan, geliştiren; ailesini, vatanını, milletini seven; topluma karşı sorumluluk duyan güçlü bir gençlik yetiştirilmesi hedefiyle faaliyet gösteren gençlik merkezlerinin sayısı her geçen yıl artmaktadır. Bugün itibarıyla Bakanlığa bağlı 350 gençlik merkezinin toplam 2 milyon 388 bin üyesi bulunmaktadır. Gençlik merkezlerinin sayısı ihtiyaca göre daha da artırılmalı ve benzer faaliyetler yürüten kuruluşlarla ortaklıklar geliştirilmelidir. Gençlik merkezlerinin fiziki alt yapı ve faaliyetler açısından engelli gençler için daha erişilebilir hâle getirilmesiyle, faaliyetlerin gençlerin taleplerini ve zamanın gerekliliklerini karşılayacak şekilde geliştirilmesi yönünde çalışmalar sürdürülmelidir. Gençlerin okuma, anlama ve düşünme yetileri ile liderlik becerilerinin artırılmasına yönelik faaliyetler yaygınlaştırılmalıdır. Gençlerin, sosyal hayatta ve karar alma mekanizmalarında aktif rol almaları desteklenmelidir. Türkiye Ulusal Gençlik Konseyi'nin aktif hâle getirilmesine yönelik çalışmalar sonuçlandırılmalı, Konsey işlevsel bir yapıya kavuşturulmalıdır.

Hareketlilik programlarının çeşitlendirilmesi, kapsam olarak genişletilmesi ve başta özel politika geliştirilmesi gereken gençler için olmak üzere daha erişilebilir hâle getirilmesi, gençlerin sosyal ve kültürel gelişimleri, bilgi ve becerilerini artırmaları ve vizyon kazanmalarına katkı sağlayacaktır. Gençler gönüllülük faaliyetleri kapsamında bilinçlendirilmeli ve yönlendirilmeli, gençlerin gönüllü faaliyetlere daha fazla katılımı teşvik edilmelidir. Gençlere ilişkin toplanan verilerin kalitesi artırılmalı, uluslararası karşılaştırmalara imkân tanıyan veri setleri oluşturulmalıdır. Gençlik Merkezinin etki analizi ve endeks çalışması yapılmalıdır. Gençlere yönelik saha araştırmaları sürdürülmelidir. Gençlerin bilişsel, fiziksel ve psikolojik gelişimlerini olumsuz yönde etkileyen faktörler ile etkilerinin azaltılmasını teminen gençlerin ve ebeveynlerin özelliklerine uygun psikolojik danışma ve rehberlik hizmetleri yaygınlaştırılmalı, gençler arasında sağlık, sosyal medya ve hukuk okuryazarlığı artırılmalıdır. Gençlerin kişisel, sosyal gelişimleri ile kariyer planlamalarına katkı sağlayacak programlar ile gençlerin ruh sağlığını güçlendirmeye yönelik programlar uygulamaya konulmalıdır. Bilgisayar, telefon, tablet ve internet kullanımına bağlı riskleri azaltmaya yönelik uygulamalar geliştirilmelidir.

2021 yılı bütçesinde, Bağımlılıkla Mücadele Programı'na 3 milyon 366 bin lira tahsis edilmiştir, bizce yetersiz, artırılmalı. Bağımlılık yapıcı maddelerle etkin mücadele edilmeli, bu maddelerin kullanım durumunu tespit etmeye yönelik araştırma ve hizmetlere devam edilmelidir. Madde bağımlılığıyla mücadelede etkinlik sağlanması amacıyla koruyucu ve önleyici faaliyetlerin, tedavi, sosyal rehabilitasyon ve uyum hizmetleri ile mevcut kurumsal yapıların ve uygulamaların geliştirilmesine, ilgili kurumlar arasındaki eş güdüm ve bilgi paylaşımının güçlendirilmesine yönelik çalışmalar sürdürülmelidir. Gençlerin ve gençlik alanındaki profesyonellerin bağımlılıkla mücadele konusunda bilgilendirilmesi ve bilinçlendirilmesi yönünde çalışmalara devam edilmelidir. Sigara, alkol ve her türlü uyuşturucu madde kullanımına, kumar ve benzeri alışkanlıklara, fuhuş, anarşi, teröre karşı gençleri korumak ve bilinçlendirmek amacıyla aile müessesesi güçlendirilmeli, gençlerin kendilerini ifade edebilecekleri, sosyal ve kültürel ortamların oluşturulmasına önem verilmeli, spor ve sosyal faaliyet imkânları daha da geliştirilmelidir.

Ekim 2020 itibarıyla, ülkemizde geçici koruma altında 15-24 yaş arası yaklaşık 760 bin genç bulunmaktadır. Söz konusu gençlerin, ekonomik ve sosyal hayata katılımlarını sağlamak üzere, dil, eğitim, sağlık, istihdam ve uyum gibi alanlarda özel politika ve uygulamaların geliştirilmesi ve çeşitlendirilmesi yönünde faaliyetler sürdürülmelidir. Yurt dışında yaşayan Türk gençliği ile Türk dünyası gençliğinin de katılacağı gençlik kampları oluşturulmalı, gençlerimizin ülkemizle olan bağlarının güçlendirilmesi, sosyal, sportif ve kültürel açıdan gelişmeleri sağlanmalıdır.

Sayın Bakanım, Bakanlığınız bütçesinin hayırlara vesile olmasını diliyorum, bereketli olmasını diliyorum,

Saygılar sunuyorum.