BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri, Sayın Bakanım, değerli bürokratlar ve basın mensupları; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Sayın Bakanım, geçen yılki bütçe çalışmaları, baktım, saat dokuz gibi başlamışız, saat üçü geçe bitmiş; çok geç saatte, bizim de yorgun olduğumuz, sizlerin de tabii ki yorgun olduğu bir saatte olmuş, biraz aceleye gelmiş. Bazı konular belirsiz, muallakta kalmış; onları müsaadenizle tek tek sormak isteyeceğim.

Bir de Ahmet Kılıç Bey -çıktı herhâlde, kendisine teşekkür edeceğim- gençlikle ilgili olarak bir eleştiride bulundu, "Dikkate almak lazım." dedi sağ olsun, yalnız "Gençlik mutsuz değil." dedi ama şöyle bir şey: Bu, gazete sayfalarındaki medyaya yazılan yazılar ya da haberlerle ilgili bir konu değil Sayın Bakanım. Gençlik araştırmaları var, en yakın zamanda mesela 19 Mayıs Gençlik Araştırması Raporu'na göre, Türkiye'deki gençlerin yüzde 62,5'unun yurt dışına çıkmak istemesi bu mutsuzluğu ifade ediyor ki ayrıntılı olarak da kendilerini de mutsuz olarak hissediyorlar. Yine, MAK Danışmanlık ile Yeditepe Üniversitesinin yaptığı bir araştırma var, bu da iki ay önceydi hatırladığım kadarıyla. "18-29 yaş grubu arasındaki gençlerin yüzde 76'sı daha iyi bir gelecek için yurt dışında yaşamak istiyor." diyor. Bu, bir beyin göçü. Yanlış hatırlamıyorsam 300 bin civarında da gencimiz yurt dışında çalışıyor; çalışıyor derken yani Almanya'da, Avusturya'da, Fransa'da bulunan işçilerimiz gibi değil, burada yetişmiş ama bizim yurt dışına gönderdiğimiz. Gençler gerçekten mutsuz ve umutsuz maalesef. Bu, sadece sizin işiniz değil, hepimizin işi ama bu önemsenmesi gereken bir konu, hafife alınması gereken bir konu değil. Bu konuyla ilgili olarak gerçek anlamda bir şeyler yapmamız lazım.

Şimdi, şu 2021 bütçe teklifine baktım, bazı arkadaşlarımız girdiği için konuya çok detaylı girmeyeceğim ama burada da çelişkiler var. Bu bütçe teklifiyle ilgili olarak yaptığınız çalışma, buradaki programlar ve rakamlar birbirlerini teyit etmiyor Sayın Bakanım. Bakın, bazı örnekler vereceğim geçen yıllarla ilgili. Bu sene çok geniş bir bütçe sunumunuz, konuşmanız var ama bazı rakamları vermemişsiniz, geçen yıllarda verdiğiniz bazı rakamları bu yıl vermiyorsunuz. Bazılarını size aktarayım. Mesela 2020 Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı'na göre geçici koruma altında 760 bin kişi var, hâlbuki geçici koruma altındaki kişi sayısı geçen sene 830 bindi. Mesela "Ver Elini Kardeşim" diye Suriyelilerle ilgili bir program vardı, Suriyelilerle ilgili bir çalışma vardı. Bu sene hiç onunla ilgili bilgi vermemişsiniz. Geçen seneye göre geçici koruma altındaki genç sayısı da epey bir düşüyor. Çocuk sayısı var Suriyelilerle -bunlar Suriyelilerse- çocuk sayısı 1 milyon 600 bindi, benim hatırladığım yine geçen yıl; onların genç olarak bu istatistiğe dâhil edilmeleri lazım. Dolayısıyla bunda bir artış olması lazım.

Yine, şu çok önemli: Demin gençlerle ilgili belirttiğim rakamlara göre, OECD verilerine göre 2017'de ülkemizdeki gençlerin yüzde 42,5'u eğitimde, yüzde 30,3'ü istihdamda, yüzde 27,2'si eğitim ve istihdam dışıymış ama 2019 verilerine göre bu eğitimde olanlar yüzde 40,5'a düşmüş; gençlerin yüzde 40,5'u daha önce, 2017'de 42,5'muş, 40,5'a düşmüş. İstihdamda olan yani çalışan da yüzde 30,7; dolayısıyla da boşta olan yüzde 28,8. Yani gençleri meşgul etmemiz lazım; sporda, sanatta, istihdamda veya eğitimde, bir şekilde bunları kullanabilmemiz lazım ki OECD'de bu rakam yani eğitim ve istihdam dışı gençlik rakamı 2019'da yüzde 12,8.

Sayın Bakanım, bu rakamları farklı yerlerden getiriyorum çünkü burada sizin sunumunuzdan sonra dikkate aldım. Şimdi "2018'de 50 milyon ayni ve nakdî yardım yaptık spor kulüplerine." demişsiniz ama bu sene ne kadar yaptığınız belli değil 2019-2020 için, ne kadardır; bunu bilemiyoruz. 2021'de spor kulüplerine ödenek olarak ne koydunuz, onu da bilmiyoruz, o da belli değil. Spor federasyonları bütçesi ne kadar? Mesela 2018'de 299 milyon 600 bin lira koymuşsunuz 58 federasyon için; bu sene nedir rakam, onu da göremedim.

Bir de bursla ve krediyle ilgili bir rakam vermişsiniz. Şimdi, burs ve kredi 2002'yle mukayese ediliyor -bulabilirsem- mesela "1 milyon 172 bin kişiye çıktı kredi alan öğrenci sayısı, 2002'de 451 bindi." demişsiniz. 2002'de 1,5 milyon öğrenci vardı, 451 bini kredi alabilmiş, üçte 1'i; şimdi, 8 milyon yükseköğrenimde öğrenci var, 1 milyon 172 bini alıyor yani sekizde 1'i. O zaman, 2002'de, üçte 1'miş, şimdi sekizde 1'e düşmüş. Bu rakamı buraya koymuşsunuz, tabii toplam rakamı gizleyerek. Burs alan öğrenci sayısında da aynı şekilde oransal olarak bir olumsuzluk söz konusu.

Şimdi, acele olarak şu Sayıştay raporlarına gireyim. Sayın Bakan, Sayıştay tarafından geçen yıl izlemede olan, bulguları olan, eleştiri getirilen konularla ilgili, 6 konuyla ilgili hiçbir şey yapmamışsınız, 2'siyle ilgili de kısmen düzeltme yapmışsınız, 6 konuyla ilgili hiçbir düzeltme yapmamışsınız. Çok önemli konular var Bakanlığınızda. Mesela bir, iç kontrol sistemi doğru dürüst çalışmıyor, önemlidir. Demin arkadaşlarımız söylediler; kira bedellerinin bile tahsilatını yapmıyor kurum ya da bir muhasebe sisteminde olması gereken... Mesela, tahakkuk bazlı muhasebe sistemi ve muhasebe temel ilkelerine aykırı uygulamaların olması. Bu, olabilecek bir şey değil bir kamu kuruluşunda; bir özel sektör kuruluşunda da olmaz, bir şirkette de olmaz ama böyle bir eleştiri çok ağır bir eleştiri. Hepsi aşağı yukarı bu nitelikte.

Hızlı geçeceğim ama mesela, kiraya verilen stadyumların kısmi onarım karşılığında kira alacaklarından vazgeçilmesi: Fenerbahçe Şükrü Saraçoğlu Stadyumu için 13 milyon 537 bin lira kira alacağından vazgeçilmiş, onarım yapılmış ama oradaki onarımla ilgili olarak -hani burada müteahhitlerimiz de vardır- bir tespit yapılamamış. Kaç liralık onarım yapılacak statta? O bile tespit edilmemiş.

OTURUM BAŞKANI ŞİRİN ÜNAL - Sayın Kuşoğlu, tamamlayalım lütfen.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Hızlı bir şekilde bunları geçeyim o zaman.

Beş dakika mı verdiniz Sayın Başkan?

OTURUM BAŞKANI ŞİRİN ÜNAL - On dakikanız bitmek üzere.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Yine, Şükrü Saraçoğlu, Ali Sami Yen ve Vodafone Arena'da; buralarda müsabaka gerçekleştiren kulüplerin kira sözleşmeleri uyarınca saha içi, dışı ve "scoreboard" reklamlarından elde ettikleri gelirler üzerinden alınması gereken payların tahsil edilmediği Sayıştay tarafından tespit edilmiş.

OTURUM BAŞKANI ŞİRİN ÜNAL - Ek süre verdim efendim.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Buralardaki paylardan yüzde 10 oranında Bakanlık payının hesaba yatırılması lazım. Bir dava açılmış ama belirsiz bedelli bir dava bu dolayısıyla sonuç alınması da mümkün değil. Bu kulüpleri destekleyeceksek -ki destekleyim- bu şekilde, mevzuata aykırı bir şekilde değil.

Yine, stadyumlarda düzenlenen futbol müsabakalarının bilet satış hasılatından alınması gereken Bakanlık payının tahakkuk ve tahsilinde gerçekleştirilmeyen -ki bu da yüzde 7 oranında- 20 milyon 869 bin liralık bir meblağ var.

Koşullara uygun olmayan bazı binaları yurt olarak kiralamışsınız; depreme vesaire, birçok özelliğe uygun değil, kendi yaptığınız yönetmeliklere uygun değil. Sayıştay raporunda var Sayın Bakanım.

Bunlar önemli aslında, bunlarla ilgili olarak bizim Cumhuriyet Halk Partisi olarak ayrı bir bütçenin dışında... Biliyorsunuz 2021 bütçenizi yapıyoruz Meclis olarak, 2019' u denetliyoruz.

OTURUM BAŞKANI ŞİRİN ÜNAL - Sayın Kuşoğlu teşekkür ederim.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Bize göre 2019'un ayrı bir kesin hesap komisyonu olması lazım ve bunların ayrı bir başlık altında incelenmesi lazım; önemli konular.

Sayın Başkanım, bunlar önemliydi tabii, geçiyoruz ama mesela, bir tanesini daha söyleyeyim. Yapım işlerinde uygun olmayan proje değişikliklerinin yapılması, bazı imalatlar için uygulama projelerinde detay bulunmaması ve teknik şartnamelerin hazırlanmaması ve bazı inşaatlarda da hazırlanan proje ve şartnamelere uygun olmayan imalatlar yapılması. Bu da çok önemli bir konu. Bakanlık tarafından gerçekleştirilen anahtar teslim götürü bedel yapım işlerinin bazılarında sözleşme sürecinde ihalenin niteliğini değiştirecek proje tadilatlarının yapıldığı tespit ediliyor, bu bir.

OTURUM BAŞKANI ŞİRİN ÜNAL - Sayın Vekilim, çok aştık süreyi teşekkür ederim.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Bunu söyleyeyim Başkanım, müsaadenizle.

İkinci olarak, Bakanlık tarafından yine gerçekleştirilen anahtar teslim işlerde çeşitli imalatlar için uygulama projesinde hiçbir detayın belirtilmediği ve teknik şartnamelerin hazırlanmadığı belirtiliyor.

Üçüncü olarak da projesine uygun olmayan imalatların gerçekleştirildiği belirtiliyor. Bunlar çok önemli konular. Bir başka Bakanlıkta olsa kıyamet kopar inanın.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

OTURUM BAŞKANI ŞİRİN ÜNAL - Teşekkür ederim Sayın Vekilim.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Peki, teşekkür ederim.

Geçen sene de Bakanlık bütçenizi ve yapılan harcamalarınızı tetkik edemedik. Bu sene de öyle oldu. Böyle, bir Cuma günü, herkesin yorgun olduğu, çok fazla olmadığı bir güne geldi. Gelecek sene inşallah daha iyi bir denetim yaparız.