YASİN ÖZTÜRK (Denizli) - Teşekkür ederim.

Sayın Bakanım, Sayın Başkan, değerli Komisyon üyeleri; Sayın Bakanım, öncelikle başınız sağ olsun.

Malum, salgının etkisiyle, küreselleşen dünya olağanüstü koşullar yaşıyor. Salgın öncesi vücudumuza sirayet etmeye başladı ama sonrasında ekonomiksel anlamda baktığımızda da yaşantımızın her noktasına etki etmeye başladı. Şu an ortak derdimiz, vatandaşın bu dönemi öncelikle sağ salim, sonrasında da yaşadığı ekonomik zorluğu en az zararla atlatmasıdır. Bu nedenle 2020 koşulları üzerinden ekonomi değerlendirmesi yaparken, bu yılın ekonomi verileri üzerinden Hükûmete not verirken sınav puanı yanında geçmiş dönemi de değerlendirmek, kanaat notumuzu eklemek zorundayız. Ben, hem sanayisi hem ticareti geniş ölçüde dünya pazarlarının etkisi altında olduğu için hem de ülkemizin genel ekonomik tablosunu da yansıttığı için seçim bölgem Denizli'yi baz alarak bazı değerlendirmelerde bulunmak istiyorum ve bu değerlendirmemi 2020'deki özel kriz verileri üzerinden değil, biraz daha insaflı davranarak 2019 verileri üzerinden yapacağım ancak başından bildirmek istiyorum 2019 verileri de Denizli açısından hiç de iyi değildi.

Denizli gibi sanayisi ve ticaretinde dış pazarların etkili olduğu ekonomilerde dış ticarete ilişkin veriler ekonomik gidişin doğrudan göstergesi olmaktadır. Denizli'nin ihracatında 2002-2008 yılları arasında düzenli artış dikkat çekerken 2009 yılındaki küresel kriz Denizli'yi de vurmuş, bu yıl ve beraberinde devam eden yıllarda özellikle döviz kurlarındaki dalgalanmalar nedeniyle ihracat rakamlarında ciddi düşüşler meydana gelmeye başlamıştır. 2019 yılında Denizli'nin ihracatı bir önceki yıla oranla yüzde 6,47 oranında azalarak 2 milyon 865 bin 567 dolar olmuştur. Bu veri Denizli Ticaret Odası kaynaklarından alınmıştır ki Ticaret Odası da bu verileri resmî kaynaklardan derlemektedir.

Geçtiğimiz ekim ayında Sayın Ruhsar Pekcan Hanımefendi, Denizli İhracatçılar Meclisi Başkanıyla birlikte ihracat rakamlarını açıkladı. Açıklamaya göre, Denizli'nin ihracatı aylık bazda en yüksek verilere ulaşarak yeni rekorlara imza attı. Tabii, bu açıklamayı okuyunca memleketimiz adına çok sevindik. Bir de resmî tablolara ben bakayım dedim ne kadar artış olmuş diye. Türkiye İhracatçılar Meclisinin ihracat kayıt rakamlarının sektörel bazda dağılımını gösteren tablosunu inceledim. 2019 yılı 1 Ocak-31 Ekim arası verilerine göre, ihracat toplamı 149 milyon 553 bin 253 dolar, 2020 aynı dönem ihracat rakamları ise 135 milyon 658 bin 269 dolar yani tabloya göre baktığımızda geçen seneyle arasındaki fark yüzde 9,1. Yani rekor bir artış değil, bir azalma söz konusu. Pandeminin başladığı aylarda Denizli ihracatında geçtiğimiz yıla göre yüksek oranlı düşüşler meydana gelmiş. Mart ayında geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 16,7; nisan ayında yüzde 41,6; mayıs ayında ise yüzde 48,4 azalma yönünde değişim yaşanmış ama buna rağmen diyorsanız ki "İhracatta rekor artış yaşandı." Yorumu kamuoyunun takdirine bırakıyorum.

Yine, salgının etkisi başlamadan Denizli'nin genel ekonomi verilerini paylaşmak istiyorum. Sigortalı istihdam edilen işçi sayısı 2018 yılında 215.811 iken 2019 yılında 213.868'e düşmüş. Enerji kullanımı üretimin bir göstergesi olması dolayısıyla da dikkate alınır, sanayide tüketilen elektrik miktarları eğer hor kullanılmadıysa üretim miktarını yansıtır. Bir önceki yıllarla kıyaslamada elektrik tüketiminin de en çok azaldığı yıl Denizli için 2019 yılı olmuş.

Denizli'de ruhsat hizmeti veren 19 belediyeden derlenen verilere göre baktığımızda inşaat yapı ruhsatı sayılarında 2019 yılında azalma görülmüş. Yapı kullanım izin belgesi 2013 ve 2018 yıllarında artarken 2019 yılında azalmış. 2019 yılında, Denizli Ticaret Odasında kayıtlı bulunan 612 üye kaydını sildirmiş.

Yine, 2019 yılları arasında bankacılıkla ilgili de bir veri vereyim burada. Denizli Ticaret Odasında kayıtlı banka şubesi 125 iken son on yıllık verilere baktığımızda 2010 yılından 2015 yılına kadar banka şubelerinde artış, 2016, 2018 ve 2019 yıllarında ise azalma görülmekte.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Sayın Öztürk, süreniz tamamlanmıştır, toparlarsanız çok sevinirim.

YASİN ÖZTÜRK (Denizli) - Toparlıyorum efendim.

Sosyal Güvenlik Kurumu Denizli İl Müdürlüğü verilerine göre kentte 4/A kapsamında sigortalı çalışan sayısı 2008, 2009 ve 2019 yıllarında düşmüştür. Denizli Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü verilerine göre, 2019 yılında İl Müdürlüğüne yapılan iş başvurusu sayısı bir önceki yıla göre artış sağlamıştır.

Sizlerle birkaç başlıkta Denizli'deki salgın öncesi sayıları paylaştım.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Teşekkür ediyorum Sayın Öztürk, süreniz tamamlanmıştır. Başka vesilelerle anlatırsanız seviniriz.

YASİN ÖZTÜRK (Denizli) - "İşçi çıkarmak yasak." diyorsunuz ama işçiyi çalıştırabilecek işveren kalmadı ki deyip teşekkür ediyorum.