GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Sayın Başkan, Sayın Sındır'ın söylediği konu önemli bence. Biz -Sayın Mustafa Başkan da burada- Coğrafi Bilgi Sistemlerinin yaygın kullanımı konusunda kamu kurumları, üniversiteler ya da onlarla iş birliği yapan kurumların kullanmasıyla ilgili bir düzenleme yaptık, onları ücretsiz olarak kullanabileceklerdi, bu da bence aynı kapsama giriyor. Zaten tutanaklara da giriyor, bence bu üzerinde durmamız gereken bir nokta.

İkincisi, bu 1/100.000 ölçekli ya da 1/25.000 ölçekli, üst ölçekli planlarda zaten kurumların görüşü alınmadan, hele de MTA ya da zeminle ilgili görüşler alınmadan bu tür çevre planlarının yapılması çok mümkün değil. Ama bir şeyi de not olarak söylemek istiyorum: Sıvılaşma tehdidi olan alanlar yapılaşmaya uygun olmayan alanlar değildir yani her zeminde bina yapılabilir. Burada önemli olan, doğru zeminde nasıl bina yapılacağıyla ilgili plan notlarına ya da uygulamayla ilgili kararların verilebilmesidir. Çok uzatmadan söyleyeyim ama Türkiye'deki diri fayların büyük bir çoğunluğu çoğunlukla nehirlerin, akarsuların geçtiği vadi tabanlarındadır yani alüvyonun yoğun olduğu yerlerdir yani tarım toprağıdır.

YUSUF ZİYA YILMAZ (Samsun) - Mesela Kelkit Vadisi.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Kelkit Vadisi, Yeşilırmak Vadisi, Kızılırmak Vadisi, Gediz, Büyük Menderes, Küçük Menderes, Göksu Vadisi ya da Seyhan, Ceyhan Nehirleri gibi yani aslında üzerinde durulması gereken nokta, biz tarım topraklarının imara açılmasını ne kadar bundan sonra engellersek, aynı zamanda fay "zone"unda bulunan yerlerin de yapılaşmaya açılmasını o oranda azaltmış oluruz. Ancak yapılaşmanın gerçekleştiği, kentleşmenin bittiği ve tarım olma özelliğini kaybetmiş olan şehir merkezlerinde ise burada yükseklik sınırlaması getirilebilir. Şimdi, Adapazarı'nda Çark Caddesi ve Çark Deresi civarında ahşap, kâgir binaların hiçbiri gömülmedi. Yani o kültür, Sakarya'daki, Adapazarı'ndaki yapı ustaları o çürük zeminde nasıl bina yapılacağını çözmüşler; 2 katlı, ahşap.

BAŞKAN RECEP UNCUOĞLU - Bunlar da yıkıldı Sayın Vekilim.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Yıkılabilir ama sıvılaşmaya karşı...

BAŞKAN RECEP UNCUOĞLU - Yani zemin taşıma gücü noktasında sıkıntı yaratmadı ama depremin genliği o kadar büyüktü ki üzerinde duramadı o binalar.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Yani bağlamak isteğim nokta şu: Özellikle İstanbul açısından konuşuyoruz veyahut da bizim tehdidimiz de orada. Şimdi, İstanbul'da kısa diri faylar var, hep Kuzey Anadolu Fay Hattı'ndan bahsediyoruz ama mesela Avcılar'da yani Küçükçekmece ve Büyükçekmece Gölü'nün iki yanında Kuzey Anadolu Fay Hattı'nı dikine kesen canlı fay hatları var.

MTA JEOLOJİ ETÜTLERİ DAİRESİ YER BİLİMLERİ ARAŞTIRMALARI KOORDİNATÖRÜ SELİM ÖZALP - Onlar haritada gözükmüyor Sayın Vekilim.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - E, gözükmüyor ama mesela Körfez ve Sakarya depreminde Avcılar'ın yıkılmasına neden olan bu küçük fay hatları, buradaki zemin özellikleri. Şimdi, bu nedenle de yani imar planıyla ilgili, biz şimdi İstanbul'un hiçbir yeriyle ilgili yeni bir plan tasarlamayacağız. Buralarla ilgili 1/100.000 ya da 25.000 ölçekli yeni bir plan yapmayacağımız açısından, buradaki zemin özelliklerine uygun yapılarla ilgili de bir düzenlemeye ihtiyaç olduğu ortaya çıkıyor. Yani kent yerleşmiş, 500 bin nüfuslu bir yerleşim biriminden bahsediyoruz; buradaki yapı stokunun deprem odaklı dönüşümünde bütün bu binaları başka bir coğrafyaya taşıyamayacağımıza göre buralarla ilgili de bu açıklamalar gösteriyor ki farklı zeminlere uygun yapı biçimlerinin oluşturulması lazım. Bu da kat sınırlaması olabilir, başka çelik konstrüksiyon yapılar olabilir ama mutlaka zemine uygun yeni yapı sisteminin oluşturulması lazım.