ALİ HAYDAR HAKVERDİ (Ankara) - Teşekkür ederim.

Sayın Bakanım, değerli bürokrat arkadaşlar; hoş geldiniz.

Çok kısa hemen özetleyeceğim. Ben Cezaevi Komisyonu üyesiyim, alt komisyon üyesiyim. Aslında ayrıntılı bir rapor ve hak ihlalleriyle beraber çözüm önerilerini de sunmuştum. Bunu yazılı olarak size de sunacağım Sayın Bakanım, Komisyonumuza da sunmuştum. Sayın Başkanımız da, birçok milletvekili arkadaşımız da cezaevleri konusuna değindi. Biz geçen yıl çok sayıda cezaevine gittik ama sonuç alabildiğimiz tek bir cezaevi vardı, aile görüş yeri çok kötüydü, ora hemen anında düzeltildi. Güzel bir...

BAŞKAN HAKAN ÇAVUŞOĞLU - Diyarbakır'daydı değil mi?

ALİ HAYDAR HAKVERDİ (Ankara) - Evet Diyarbakır'daydı ama onun dışındaki tespit ettiğimiz sorunlara dair olumlu dönüşler olmadı maalesef, tek somut...

BAŞKAN HAKAN ÇAVUŞOĞLU - Sincan'da su meselesi, izolasyon meselesi, camlar meselesi...

ALİ HAYDAR HAKVERDİ (Ankara) - Hakkını teslim edelim, Sincan'daki su meselesi oldu ama benzer şikâyetler devam ediyor. Hani, tamam, biz somut çözüm önerilerimizi sunuyoruz ama bunlara dair de sorunların giderilmesine dair sonuç alabilmeyi çok isteriz. Şimdi, genel anlamıyla burada bulunuş sebebimiz ciddi anlamıyla da bizi memnun etti, bir reform girişimi üzerinden gelip de Adalet Komisyonu, İnsan Hakları Komisyonundan değişik partilerden fikir alma eğilimiyle buraya geldiğinizi düşünüyorum ve çok memnun edici bu, istişare çok kıymetli bizim açımızdan da.

Hemen çok hızlı bir şekilde hazırladığım yazımı sunacağım ama arkadaşlarım da duysun diye paylaşmak isterim. 1). Mesela bağımsız yargının tesis edilebilmesi için somut adımların atılması öncelikli talebimiz olur bizim. Bu da ne olur mesela? Yürütme ve yasamanın baskısının doğrudan bütün uygulama ve yasal düzenlemelere son verilmesi. Nasıl başlayabiliriz? Bu kapsamda öncelikli olarak Hâkimler ve Savcılar Kurulunda Bakan ve Bakan Yardımcısının Başkanlığının ivedi bir şekilde kaldırılması lazım yani bundan başlanabilir bence temel...

MUSTAFA SEZGİN TANRIKULU (İstanbul) - Şu anda Bakan güvence ama bu hâkimlere karşı.

ADALET BAKANI ABDULHAMİT GÜL - Diyorsunuz ki: "Hem Bakan buraya müdahil olsun hem de Bakan gitsin."

ALİ HAYDAR HAKVERDİ (Ankara) - Hayır, hayır. Sayın Bakanım, hayır.

ADALET BAKANI ABDULHAMİT GÜL - Bizim yetkimiz yok, 2010'dan sonra yetkimiz bitti.

ALİ HAYDAR HAKVERDİ (Ankara) - Sizin ve Yardımcınızın başkanlığının da oradan alınması gerekiyor, somut başlayabiliriz. Hani koltuktan vazgeçmek zor olabilir ama bu kanunun yüz yıllık kanun olması lazım yani bugünü düşünerek değil de yüz yılı düşünerek kanun yapmamız lazım. HSK'nin farklı bir oluşum kanununun yeniden özellikle yasamanın ve yürütmenin, özellikle yürütmenin baskısından uzaklaştırılması lazım. Yani geçen haftalarda şunu yaşadık, çok özel bir örnek vereceğim, Sayın Arınç'ın açıklamalarından sonra iki isim için işte "Demirtaş ve Kavala'nın bırakılmasına müsaade eder miyiz?" gibi Cumhurbaşkanımızın açıklaması olmuştu. Bakın, hani nerede bağımsız yargı, böyle bir müsaade mi gerekiyor hukukta, yargıda. Yani bu lafı dahi hiç kimsenin edememesi lazım. Yani Cumhurbaşkanının da, milletvekilinin, başka birinin de, hiç kimsenin böyle bir lafı yargıya dair edememesi gerekmez mi bağımsız yargı varken?

2). İkinci maddeye geçiyorum. Hâkim, savcı meslek kuralları yeniden düzenlenmeli. Özlük hakları ve meslek güvenceleri mutlaka verilmeli. Hâkim ve savcıların ayrı kurulları olmalı. Savcılık makamı artık kürsüden indirilmeli. Her türlü baskının mutlaka önüne geçilmeli. Mesleğe alımlarda şeffaflık ve denetlemenin önü açılmalı, kayırmacılığa yönelik cezalar verilmeli, özellikle hak ihlallerinde yargıda rücu ayrıntılı olarak düzenlenmelidir.

3) Devlet kaynaklarının harcanmasında her aşamada denetimi sağlayacak mekanizmaların yeniden tesis edilmesi için yasal düzenlemeler yapılması gerekir. Denetim dışı hiçbir kişi ve kurum olmamalıdır, mesela Varlık Fonu örnek.

4) Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru hakkı vatandaşlar lehine ayrıntılı olarak yeniden düzenlenmeli, usul, yöntemleri ve sonuçlarına dair yasal düzenlemeler yapılmalı. Bir başvuru getirdik ama sonuçlarına dair ciddi bir belirsizlik var ve bunun üzerinden Sayın Berberoğlu dosyası tartışılıyor mesela.

5) KHK'yle mağdur edilenlerin hakkaniyetli ve bağımsız bir yargı tarafından yeniden gözden geçirilmesinin ayrıntılı bir yasal düzenlemeyle önü açılmalıdır. Doldurduk, alelacele herkesi torbaya doldurduk, kim masumdu, kim değildi bilemedik ve şu an ciddi anlamda mağduriyet yaşayanlar var, bunların yeniden gözden geçirilmesi için yasal bir düzenlemeye ihtiyaç var.

6) CMK 104 ve ilişkili olduğu maddelerde -sayın vekilim de söyledi- cumhuriyet savcılığının salıverilmeye itirazı mutlaka ama mutlaka kaldırılmalıdır. Bunu siz Komisyonda bütçe görüşmelerinde de söylemiştiniz, sayın vekilim de dile getirdi; bu, doğrudan yargıya müdahale olarak algılanan bir durum hâline geldi. Zaten bir mağdur varsa şahıs gidip şikâyette bulunabilir, itirazda bulunabilir vesaire ama cumhuriyet savcısının salıverilmeye itirazı direkt sanki tepeden bir talimat gelmiş gibi algılanıyor. Kesinlikle ve kesinlikle özellikle bugünlerde bu, çok basit bir kanun değişikliğiyle yapılabilir diye düşünüyorum.

7) Kadın cinayetleri tanımlanmalı "kadın cinayeti" diye tanımlanmalı ve kanunlarda yaptırımlarda ağırlaştırıcı hükümler konulmalı.

8) Hayvan hakları konusunda ayrıntılı yasal düzenlemeler, önleyici tedbirler ve cezai müeyyideler çok hızlı tesis edilmeli.

9) Cezaevlerine hiç girmiyorum, yazılı olarak sunacağım ama cezaevleri için de güvenlik tedbirlerinde insan haklarını önceleyen düzenlemeler yapılmalı.

Sabrınız için teşekkür ederim.

Çok hızlı davranmaya çalıştım.

BAŞKAN HAKAN ÇAVUŞOĞLU - Çok teşekkürler, çok sağ olun.

ALİ HAYDAR HAKVERDİ (Ankara) - Ben teşekkür ederim.