GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Ben de ayrıntılı bilginiz için teşekkür ediyorum.

Kısaca 2 soru soracağım.

NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ADRES DAİRE BAŞKANI LEVENT YAZICI - Buyurun efendim.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Bir, numaratajı belediyeler veriyor. Kaçak yapılmış olan binalar numaratajı almak için belediyeye başvurduğunda, belediye, bu binayla ilgili eğer bir kaçak zaptı varsı bu numaratajı vermiyor.

NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ADRES DAİRE BAŞKANI LEVENT YAZICI - Veriyor efendim.

Numarataj... İlgili mevzuatımızda şu söyleniyor efendim: Bir yerde bir yapı varsa ve bir insan orada yaşadığını belirttiyse numarataj vermek zorunda...

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Şimdi şöyle, bendeki bilgi şu: Kamu arazisi üzerine yapılmış olan kaçak yapılarla ilgili eğer numaratajı belediyeden alıyorsa hemen ilgili kurumlara giderek su, elektrik ya da diğer bağlantıları yapabiliyor. Bu binayla ilgili de yıkım yapmak isteyen belediye, bunun daha ileri aşamaya geçmemesi için numaratajını vermiyor. Bendeki bilgi bu.

NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ADRES DAİRE BAŞKANI LEVENT YAZICI - Evet, efendim.

KAMİL OKYAY SINDIR (İzmir) - Numarataj yetmiyor ama.

NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ADRES DAİRE BAŞKANI LEVENT YAZICI - Evet, o kaçak yapıysa yıkmak için numarası olup olmadığı önemli değil efendim.

Buyurun.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - İşte, numarataj alınca da hemen gidiyor suyunu bağlatıyor, elektriğini bağlatıyor.

KAMİL OKYAY SINDIR (İzmir) - Numarataj değil, yapı kullanma belgesi istiyor.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Hayır, hayır, benim söylediğim o değil. Kamu arazisi üzerinde yapılmış olan kaçak yapılarla ilgili. Bu meralarda da geçerli, yaylalarda da geçerli, gecekondu alanında da geçerli.

Ben Sarıyer'i çok iyi biliyorum, Sarıyer'de çok önemli bir mahalle var; Fatih Sultan Mehmet Mahallesi, orada her seçimden önce yapılan kaçak yapılardan dolayı hâlâ numaratajın verilmediği... Ama işte imar barışından dolayı bu hak çıktı. Bir, bu konuyla ilgili bir sıkıntı var mı, siz olmadığını söylüyorsunuz.

NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ADRES DAİRE BAŞKANI LEVENT YAZICI - Evet, ben izah edeceğim.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - İki, şimdi "E-devlet üzerinden nüfus kaydı nakline izin vereceğiz." dediniz. Şimdi, Türkiye'deki yurttaşın kendi nüfusunu istediği yere kaydedebileceğine olanak vereceğinizi ifade ettiniz, "Onu açıyoruz." dediniz.

NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ADRES DAİRE BAŞKANI LEVENT YAZICI - Evet.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Şimdi, Türkiye'de yerel seçimlerden yani muhtarlık ve özellikle belde seçimlerinden -yani 2013, 2018, 2023- hemen önceki, her yerel seçimden önceki yıl içinde büyükşehirlerin nüfuslarında ciddi bir azalma, köy ve kırsal yerleşimlerde nüfusu 5 binin altında olan yerleşimlerde de ciddi bir nüfus artışı olur.

NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ADRES DAİRE BAŞKANI LEVENT YAZICI - Evet, aralık ayında da yaşıyoruz aynısını, gelirler artıyor.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Bu, her yılın aralık ayında da, özellikle gene küçük nüfuslu beldelerde, İller Bankası ve Hazine payından daha çok pay almak için, daha çok da belediye başkanlarının kendi büyükşehirlerinde yaşayan tüm akrabalarının kayıtlarını, buna ilişkin... Şimdi, bu aynı zamanda bir haksızlık ve adaletsizlik de getiriyor. Niye? 365 gün hizmet ettiğiniz kişiyle ilgili kamudan, Hazineden, İller Bankasından almanız gereken payı siz alamıyorsunuz; bunun yerine de hani kulağı arkasından gösteren yapılar alacak. Nasıl bir önlem alacaksınız? Yani bu, aynı zamanda, en demokratik yöntem olan seçim iradesine de bir olumsuzluk yaratıyor, ben haksızlık yarattığını düşünüyorum. Bu 2 konuyla ilgili soru sordum.

Teşekkür ederim.

NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ADRES DAİRE BAŞKANI LEVENT YAZICI - Biz teşekkür ederiz Sayın Vekilim.

Efendim, şimdi, birinci konuya tekrar değinecek olursak, numaratajla ilgili mevzuatta da diyor ki: "Bir kişi, bir binayı kaçak veya herhangi bir şekilde yaptıysa ve içinde yaşıyorsa başvurması hâlinde numara verilir." Ama bazı belediyelerimiz "Ben numara verirsem bu legal hâle gelir, şu olur, bu olur." diye numarayı vermekten imtina ediyorlar. Numara verilmesi, elektrik ve su bağlanması için...

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Vermeyenlerden bir tanesi de bendim, vermedik yani.

NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ADRES DAİRE BAŞKANI LEVENT YAZICI - Evet, doğrudur efendim. Yani şöyle: Burada kişinin yerleşim yeri olmaması ve sokakta yatmaması adına başını soktuğu yerde elektrik ve su hakkından yararlanabilme adına numarataj yönetmeliği, yapı kullanım belgesi gibi şartlardan numaranın verilmesini muaf tutmuş efendim. Ama diyelim ki sizden numara istedi, numarayı verdiniz. Elektrik, su bağlandı. Kaçak yapı olduğu gidip tespit edildiği zaman buranın numarası var, elektriği bağlanmış, suyu bağlanmış yıkılmamalı gibi bir kaide yok. Belediye burada o hakkını her zaman kullanabilir, ancak numarasını alır, elektriğini, suyunu bağlar...

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Ondan sonra zaten yıkamaz, bitti o.

NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ADRES DAİRE BAŞKANI LEVENT YAZICI - Kanun "Yıkabilirsiniz." diyor ama belediyelerimiz tabii, burada çok zor durumda kalıyor. Yerel yönetimler, yerelde, yerelle beraber yaşadığı için bunda bazı sorunlar yaşanabiliyor efendim.

İkinci geleceğimiz husus E-Devlet Kapısı'ndan adres beyanının değiştirilmesi adına yapmış olduğumuz düzenlemeleri çok dikkatli, itinalı olarak devam ettiriyoruz. Neden? Bizim için adres değişikliklerinin 3 önemli köşe taşı vardır efendim. Bir, okul kayıtlarının olduğu dönem. İki, aralık ayında beldelerin, yerel yönetimlerin nüfusunu artırma adına ilçelerine dışarıdan nüfus getirme kaygıları. Üç, yerel yönetimlerde...

KAMİL OKYAY SINDIR (İzmir) - Seçim öncesi.

NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ADRES DAİRE BAŞKANI LEVENT YAZICI - Evet, seçim öncesi. Pardon, özellikle yerel yönetimlerin seçim öncesi çabalarında. Şimdi, biz E-Devlet Kapısı'ndan açmış olduğumuz adres kaydında şundan biraz tedirgin olduk ilk başta beklettik. Nedir bu? Ya, bu bir elektronik ortamdır, bilmediğimiz bir sistem olabilir. Dışarıdan öngörmediğimiz şekilde Türkiye'nin adres deseni bir anda bozulabilir. Bunu önleme adına ne yapabiliriz diye düşünürken Sayın Bakanımızın da yol göstermesiyle her ilçenin on yıllık adres değişim ortalamasını aldık efendim. Şimdi dedi ki "On yıl önceki Türkiye'yle bugünkü Türkiye bir değil." adres değişikliği anlamında; ulaşım araçları hızlandı, yollar yapıldı, insanlar daha kolay taşınabiliyorlar. Bunun daha verimli ortalamasını alabilme adına bunun ilk beş yılını, adres değişimi ortalamasını 0,3'le çarptık, son beş yılı da 0,7'yle çarptık; son yıllardaki adres değişikliğinin daha ağırlıklı olması adına. Bulduğumuz her ilçenin bu on yıllık standart sapmada ağırlıklı ortalamasını... Ki biz bunu belediyelere söylemiyoruz yani bu konuyla alakalı şey olmaması adına. Her ilçeye bir kota belirledik. Bu kota bu ilçedeki adres beyanının verilmesini engelleme adına değildi efendim.

BAŞKAN RECEP UNCUOĞLU - Kontrol etmek amacıyla.

NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ADRES DAİRE BAŞKANI LEVENT YAZICI - Tabii, diyelim ki e-devletten bir ilçenin o on yıllık standart sapmalı ortalaması bize diyor ki: "Bu ilçede günde 8 adres değişikliği olmuş. Biz bu ilçede 8 tane adres değişimine e-devletten izin verdik. Ha, olabilir, o gün 10 tane adres değişimi olabilir o ilçede. Diyelim ki 8 kişi e-devletten yaptı, siz 9'uncu kişi olarak girdiniz e-devletten adres beyanı yapmak istediğiniz anda size şöyle bir uyarı çıkıyor: "Adres beyanınız bugün e-devletten yapılamamaktadır. En yakın ilçe nüfus müdürlüğünden adres beyanınızı yapabilirsiniz."

ALİ KENANOĞLU (İstanbul) - Biraz önce bana öyle dediler.

NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ADRES DAİRE BAŞKANI LEVENT YAZICI - Evet ama bu şudur yani: Ertesi gün girerseniz, adres beyanınızı e-devletten yapabilirsiniz. Şimdi, biz bunu böyle bir koruma altına aldık ve her gün adres beyanlarımızı sıkı sıkıya takip ediyoruz e-devletten.

BAŞKAN RECEP UNCUOĞLU - Otokontrol sağlıyor sistem kendi içinde.

NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ADRES DAİRE BAŞKANI LEVENT YAZICI - Ne yapılıyor, nerede, ne kadar çok var? İşte o 9'u çok zorlayan ilçeler var mı? Neden zorluyor? Dışarıdan bir konu olabilir mi diye sürekli kontrol ediyoruz.

İkincisi efendim, bir de dijitalleşmeyi geliştirme adına Türkiye'nin... Şimdi, siz bunu yaparken e-devletten, bulunduğunuz yerden yapabiliyorsunuz, yerden yere, il dışına, şu anda kapalı. Evet, şöyle bir duyurumuz oldu: Türkiye'nin her yerine bulunduğunuz yerden e-devletten adres beyanı yapılmasıyla ilgili çalışmalarımız devam etmektedir.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - İl dışı kapalı mı şu anda?

NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ADRES DAİRE BAŞKANI LEVENT YAZICI - Tabii tabii, şu an kapalı efendim.

ALİ KENANOĞLU (İstanbul) - İstanbul'dan buraya getirmeye çalıştım.

BAŞKAN RECEP UNCUOĞLU - İl dışı kapalı şu an, o yüzden sizin...

NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ADRES DAİRE BAŞKANI LEVENT YAZICI - İl dışıyla ilgili çok hassasız. Şu anda siz, il dışına Adana'dan Antalya'ya adres beyanı veremezsiniz e-devletten ancak Antalya içinde verebilirsiniz ve o da kotayla. İl dışını tamamen kapattık ve şöyle diyoruz: "İl dışı kapalı." Ve bir de biz şunu nasıl yapabiliriz çalışması yapıyoruz. Siz Adana'da ilçe nüfus müdürlüğüne gidip "Benim Antep'teki adresimi İstanbul'a taşır mısınız?" dediğiniz zaman şu an yapamıyor, neden yapamıyor? Atıyorum, X ilinden İstanbul'daki akrabalarına diyor ki: "Hemen nüfus müdürlüğüne gidin, Adana'daki adresinizi bana yollayın diyor. Bunu engelleme adına diyoruz ki "Hayır, sen taşındıysan taşındığın ildeki ilçe nüfus müdürlüğünden bunu yapmalısın çünkü sen oradasın, oradayken yapmalısın." Bununla ilgili de yani bunu Türkiye genelinde nasıl yapabilirizin çalışmaları devam ediyor ama gerçekten de şunu söylemek istiyorum: Limonatayı üfleyerek içiyoruz.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Birinci kim Türkiye'de?

NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ADRES DAİRE BAŞKANI LEVENT YAZICI - Şöyle efendim onu...

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Rekabette...

NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ADRES DAİRE BAŞKANI LEVENT YAZICI - İstatistiği şu anda elimizde hazır değil.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Ama son beş yılın vardır yani.

NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ADRES DAİRE BAŞKANI LEVENT YAZICI - Ama o, nüfusa göre de değişiyor efendim.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - O yüzdelik açısından, kendi nüfusuna göre...

ALİ KENANOĞLU (İstanbul) - Birlikte yapamıyorsun.

NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ADRES DAİRE BAŞKANI LEVENT YAZICI - Evet, ona şu anda biz bakalım da biz size iletelim Sayın Vekilim.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Peki, bu...

NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ADRES DAİRE BAŞKANI LEVENT YAZICI - Evet arz ederim.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Bu kanayan bir yara çünkü yani.

NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ADRES DAİRE BAŞKANI LEVENT YAZICI - Evet, evet farkındayız.

ALİ KENANOĞLU (İstanbul) - Bu konuyla ilgili peki, ileride bu tip taşımalar olacak mı e-devlette?

NÜFUS VE VATANDAŞLIK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ADRES DAİRE BAŞKANI LEVENT YAZICI - Şöyle, şimdi onunla alakalı prensiplerimizi, disiplinlerimizi tam manasıyla oturtmak için illerle, il müdürleriyle, ilçe nüfus müdürlüklerimizle yeri geliyor vatandaşlarla, yeri geliyor bu konuda bize şikâyetçi olan sayın vekillerimizle... Vatandaşlarımızdan aldığımız tüm verileri bir potada eriterek bunun hem devletin düzenli ve planlı bir şekilde işlemesine hem vatandaşın da işinin aksamaması yönünde bir OBEB, OKEK'ini alma anlamında nasıl bir orijinde birleştireceğimiz konusunda çalışmalarımız devam ediyor. Bir işi hemen yapıp, "Yaptım." demektense "Bu işi yaptık, şu kadar kişi faydalandı." demenin çok daha faydalı olacağını düşünüyoruz efendim.