KOMİSYON KONUŞMASI

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Teşekkür ederim Sayın Başkanım.

Sözlerime, bugün yaşamını yitiren Teknik Üniversitenin çok değerli bilim adamı Sayın Orhan Kural Hocamızı rahmetle anarak başlıyorum. Çok önemli bir bilim adamıydı, çevreciliğinin yanında, renkli bir kültür insanı olması ve özellikle, kentlerin yakın çeperlerindeki maden alanlarının dönüştürülmesi konusunda ortaya koymuş olduğu çözümler dolayısıyla da bence kayda değer bir bilim insanıydı. Allah rahmet eylesin diyorum.

Sayın Başkan, öncelikle, Türkiye Büyük Millet Meclisine hoş geldiniz. TMMOB'u burada görmekten dolayı son derece mutlu olduğumu belirtmek istiyorum.

Son zamanlarda tabii, deprem, kentsel dönüşüm ve kaçak yapılaşma, artı, imar planlarının güncellenmesi... Belki, fay hatlarını dikkate alarak, tarım alanlarını dikkate alarak, havzaları dikkate alarak bugüne kadar yapılmamış olan imar planlarının yeni bir çerçevede yapılması gerekiyor. Bu konuda en öncü meslek disiplinlerinden bir tanesi de harita mühendisi dediğimiz jeodezi ve fotogrametri mühendisleri.

HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI YÖNETİM KURULU BAŞKANI ALİ İPEK - Şehir Plancıları Odamız da burada. Kendileri de...

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Onlar... Zaten jeoloji mühendisleri var, jeofizikçiler var. Başlangıç açısından sizin de yapmış olduğunuz çalışmalar önemli.

Kamuda yeteri kadar harita mühendisinin biz olmadığını görüyoruz yani kamuda harita mühendisi istihdamında çok ciddi bir sıkıntı var. Bu konularla ilgili yani neredeyse en son noktada, bir ihtiyaç giderilemeyecek hâle geldiğinde sadece istihdam düşünülüyor. Çok ciddi sayıda üniversiteden meslek mensubu mezun olmaya başladı. Bu tür problemler öncesinde -kayıtlara geçsin diye söylüyorum- mutlaka kamuda harita mühendislerinin daha fazla istihdamının sağlanması gerekiyor. 2019 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisinden geçen bir yasada coğrafi bilgi sistemlerinin kullanılmasıyla ilgili bir düzenleme geldi. Ancak bu düzenlemede üniversiteler, kamu kurumları, belediyeler coğrafi bilgi sistemlerine ücretsiz ulaşabilirken bu meslek odaları kapsamın içine dâhil edilmedi. Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonunda görüşülen bu yasanın görüşmelerinde biz mutlaka meslek odalarının da coğrafi bilgi sistemlerine ulaşma konusunda, ücretsiz ulaşma konusunda kendilerine bir link açılmasını istemiştik. Komisyonumuzda CBS'yle ilgili çok sayıda kurum geldi bize görüş verdi yani Nüfus ve Vatandaşlık İşlerinden Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğüne, diğer kamu kurumlarına kadar. Görüldü ki pek çok kurum bu konuda bir çalışma yapıyor. Sizin bu konudaki beklentinizi de öğrenmek isterim yani buna ulaşmak sizin açınızdan ne faydalar sağlayacak? Yapı denetim sisteminin içinde ağırlıklı olarak, birincil olarak inşaat mühendisleri en önemli çünkü yapının betonarmesini kontrol noktasında... Sonra diğer meslek disiplinleri geliyor. Harita mühendislerinin buralarda, yapı denetim sisteminin içinde, uygulamanın her aşamasında görev alması konusunda nasıl farklı bir önermeniz olacak?

Son olarak da ağırlıklı olarak bugünden sonra yapılacak olan yeni yapı stokunun daha güvenilir yapılmasıyla ilgili pek çok düzenleme, yasa ve yönetmelik çıktı ancak Türkiye'nin önünde, coğrafyamızdaki olası bir depremde yıkılması düşünülen ya da yıkılacağı öngörülen 6,5 milyon yapıdan bahsediyoruz; bunun yaklaşık 1 milyon 100 bini de İstanbul'da. Bu mühendislik hizmetinden yararlanmamış, kentsel dönüşüme de tabi tutulması pek mümkün olmayan, ekonomiklik yani arazideki yoğunluk nedeniyle hiçbir özel teşebbüsün gelip dönüştüremediği bu tür yapılarda yaşayan yurttaşlarla ilgili mülkiyet hakkına saygı, barınma hakkına saygı ama depremde olası bir yıkım altındaki yaşamların can güvenliğinin sağlanması konusunda sizin bir önermeniz var mı?

Son olarak da bazı öneriler getirdiniz. Bunlar Harita Mühendisleri Odasının kendi özel önermeleri mi yoksa TMMOB içinde diğer meslek disiplinleriyle birlikte eş güdüm içinde alınmış kararlar mıdır? Bazen meslek odalarının bazı konularda birbiriyle farklılık gösteren, kendi meslek disiplinlerini öne çıkaran açıklamalarını da görüyoruz. Belki bu konuda TMMOB İkinci Başkanımız da -burada- bir eş güdümü sağlayarak meslek odalarının çözümler konusunda tek ses çıkarmasını sağlanabilecek mi?

Teşekkür ederim.