GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Sayın Başkanım, o zaman kısaca ben sorularımı soracağım.

Sayın Başkan, şimdi geçmiş dönemle ilgili özeleştirel bir sunum yaptınız zaten ama bu özeleştiriyi daha da yaygınlaştırmamız gerektiğini düşünüyorum. Bu dönemde 3 tane yasa var, Merkez Bankası bağımsızlığına halel getiren veya Merkez Bankasının bence sonuç olarak bu duruma gelmesine sebep olan 3 tane yasa var. Birincisi: Sayın Başkan, son yıllarda biliyorsunuz sürekli başkan değişiyor ve bu kararname hâlâ devrede. Yani şöyle söyleyeyim: Recep Tayyip Erdoğan size kızdığı herhangi bir akşamda bir kararname yazıp sizi görevden hâlâ alabilir çünkü o kararname duruyor. Diyelim ki sizin faizi düşürmenizi bekliyordu Tayyip Bey, siz yükselttiniz, o gece sizi görevden alabilir. Bu basınç altında sizin bağımsız olma şansınızın söz konusu olduğunu düşünmüyorum. Bu konudaki görüşünüzü merak ediyorum. Bu kararnamenin varlığı sizin bağımsızlığınıza halel getiriyor. Bence bu kararname değişmelidir. Bu konudaki görüşünüzü merak ediyorum.

İkinci yasa, FİKKO Sayın Başkan. Berat Albayrak getirdi FİKKO'yu, daha kanunu çıkmadan toplantılarını yaptı ve FİKKO'da şöyle diyor, yasasında: "FİKKO'ya bağlı kuruluşlar alınan kararları derhâl yerine getirmek zorundadır." Aynen böyle söylüyor, siz çıkardınız yasayı, o koltukta oturuyordunuz Maliye Bakanı olarak. Pardon, özür dilerim sizden sonra çıktı o, bu dönemde çıktı. "Derhâl yerine getirmek zorundadır." diyor, yasaya bakın lütfen. "Derhâl yerine getirmek zorundadır." diyor. Şimdi, bu, ne demek? O kurulun üyesi Merkez Bankası. Diyelim ki FİKKO'da bir karar çıktı Merkez Bankası yerine getirecek. Bu, bağımsızlığa halel getirmez mi? O yasa duruyor, o cümle orada duruyor ve böyle yapıldığı için bugüne geldik; bu ikinci yasa.

Üçüncü yasa, Sayın Başkan, zorunlu karşılık, ZK, meşhur ZK. Ya, bu ZK'yla ilgili kredi veren bankaya ödül, vermeyene sopa diye bir yasa çıkarıldı ve irrasyonel bir şekilde kamu bankalarından batık şirketlere dünya kadar kredi verildi, özel bankalar vermemeye çalıştı, onlar da cezalandırıldılar.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Aktif rasyosunu mu kastediyorsunuz?

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Aktif rasyosu ve ZK. Hani aktif rasyosu karşılığı ZK yasası çıkardık buradan. Eğer ki kredi verirse bu anlamda yüksek faizle zorunlu karşılık alır, kredi vermezse efendim, düşük faizle olur diye bir yasa çıktı; bu da piyasa dengelerini alt üst etti arkadaşlar. Yani sonuç olarak, kim mal satmak istemez? Ayakkabıcı ayakkabı satmak ister, bankacı da para satmak ister ama siz onu zorla, irrasyonel olarak verdirirseniz bu da piyasa dengelerini alt üst eder. Bu yasa da hâlâ caridir Sayın Başkan. Şimdi, dediniz ki "Ben bu yasayı uygulamayacağım." Ama yasa duruyor. Ee, bir telefon geldi size "Naci Bey, bu yasayı uygula." Ne yapacaksınız, yasa var arkadaşlar.

Ya, bu dönemle ilgili de bakmamız lazım Başkan, o açıdan söylüyorum. Ben sabah gördüm, metrobüs duraklarında arkadaşlar sabah yedide karanlıkta bekliyorlar, biliyor musunuz? Sabah sekizde hava ışıyor arkadaşlar. Berat Bey saatleri geri almadı o yüzden çocuklar sabah yedide, karanlıkta yola çıkıyor, işçiler altıda, karanlıkta yola çıkıyor. Yani bu anlamda söylüyorum. Bir dönemle ilgili eleştiri yapıyorsak bu yasalara da bakmamız lazım.

Sayın Başkan, şunu da söyleyip bitireyim: Acı reçete Sayın Başkan. Tayyip Bey acı reçeteden bahsetti. Şimdi, bu acı reçeteyi kim içecek çok önemli. Bakın, biz bu konuda ne yapağız, Merkez Bankamız ne yapacak? Gerçekten siz Amerikan Merkez Bankası Başkanını izlediğinizde ne hissediyorsunuz? "Biz bunu yapamıyoruz." diyeceksiniz, biz para bassak enflasyon üretiyor ama şunu gördük bakın, yoksullara doğrudan verilen helikopter paranın enflasyon yaratmadığını dünya örneklerinde gördük. Ya, trilyonlarca dolar para basıyorlar, işsizlere doğrudan gelir desteği veriyorlar enflasyon yaratmıyor. Demek ki bu kural da berhava oldu yani bol para, bilmem ne enflasyon yaratır değilmiş. Ya, illa değil ama yüzde 1'e, zenginlere verdiğinde, işte Mercedes alıyor, dolara gidiyor, altına gidiyor, bilmem neye gidiyor, bu, enflasyon yaratabiliyor ama yoksullara temel ihtiyaçlarını karşılamak için verilen paralar bu enflasyonu yaratmayabiliyor akılcı politikalarla.

BAŞKAN ÇEVDET YILMAZ - Evet, toparlayabilirsek...

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Bitiriyorum.

Sayın Başkan, bu açıdan, "sıkı para politikası" derken, "acı reçete" derken, bu acı reçetenin kimin içeceği konusunda Merkez Bankasının sorumluluk alması lazım. Yani siz de sonuç olarak, bu ekonominin kurmaylarından birisiniz ve bu anlamda Merkez Bankamız sorumluluk almalı. Yani faiz yüksek olabilir ama aynı yerde sosyal devlet devreye geçer. Yani bu anlamda, iktidarın tahvil çıkarma durumunda, bu tahvili kırıp doğrudan gelir destekleri için Merkez Bankamız devrede olabilir diyorum; olmazsa halkımızı aç, açıkta bırakırsınız, intiharlardan siz de sorumlu olursunuz Sayın Başkan. Bu konuda da sizi uyarıyorum. Yani "sosyal merkez bankacılığı" diye bir kavram var, bunu da mutlaka devre dışı bırakmayın.

BAŞKAN ÇEVDET YILMAZ - Teşekkür ediyorum.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Son olarak şunu söyleyeyim: Siz swap işlemlerinde... Sayın Başkan, bakın, "La casa de papel" filmi var, izlediniz mi bilmiyorum, Netflix'te; Merkez Bankası soyuluyor -bununla ilgili bir efsane, Robin Hood filmi -işte, o parayı çalıp yoksullara vereceğiz diye. Vallahi, sizin Merkez Bankanıza hırsız girse para bulamayacak, belki de rezervler ekside, borç senetleri bulacak.

Altınlar yerinde duruyor mu Sayın Başkan? Bunlar Londra'ya mı gitti, buraya mı geldi, nerede? Altın rezervlerimizi gördünüz mü siz gözünüzle? Bunu bir merak ediyorum.

İkincisi: Bu rezervlerimizdeki swap işlemleriyle ilgili şeffaflığı ne zaman sağlayacaksınız yani swap işlemleriyle ilgili şeffaflığı biz görebilmiş değiliz? Arka kapı politikaları çerçevesinde uygulanan bu 130 milyar dolarlık meşhur satışla ilgili soruşturma açtınız mı Sayın Başkan, net bir soru soruyorum size? Yani sonuç olarak, bu Para Politikası Kurulu üyeleri yaptı bunları, onlara sordunuz mu: "Arkadaş, bu para nasıl satıldı, nereye satıldı?"

BAŞKAN ÇEVDET YILMAZ - Teşekkür ediyoruz.

GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Açıkça söyleyeyim bakın: Bununla ilgili, bu kanun dışı, şeffaflık dışı uygulamaya -siz şeffaflıktan bahsediyorsunuz- bu konuya soruşturma açtınız mı? Net olarak size sormuş olayım.

Teşekkür ederim Sayın Başkan.