| Komisyon Adı | : | (10 / 3200, 3361, 3362, 3364, 3365) Esas Numaralı Meclis Araştırması Komisyonu |
| Konu | : | Prof. Dr. Ahmet Yakut'un, mevcut binalarımızın deprem performansının/riskinin belirlenmesi ve iyileştirilmesi ile sorunlar ve çözüm önerileri hakkında sunumu |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 4 |
| Tarih | : | 28 .01.2021 |
BAŞKAN RECEP UNCUOĞLU - Evet, değerli hocamıza çok teşekkür ediyoruz.
Gerçekten önemli hususları bizimle paylaşmış oldu. Hem mevcut binalarımızın risk değerlendirmesi, bunlarla ilgili güçlendirme ya da yenileme konularında karar süreçlerini, değerlendirme süreçlerini bizimle paylaşmış oldu.
Tabii, hocamın bahsettiği gibi temel sorunun zaman, finansman ve bir nevi önceliklendirme ve yol haritasını belirleyememek olduğu birçok alanda görülüyor. Kentsel dönüşüm için hani, bir taşla iki kuş vurmak gibi başka hocalarımızın değerlendirmeleri olmuştu. Kentsel dönüşümü hem şehirlerimizi daha doğru düzgün dönüştürebilmek, sosyal donatılarıyla, diğer bütün unsurlarıyla hem değer kazanabileceği hem daha iyi şehircilik imkânları sunabileceğimiz şekle dönüştürme imkânını da belki bu depreme güvenli dönüşüm yapma çalışmaları içinde gerçekleştirebiliriz düşüncesiyle ama kentsel dönüşümün de bir yere kadar kendini finanse edebileceği, sürdürülebileceği ya da tercih edilebileceği süreçler biraz azalmakta. Bu, kentsel dönüşüm algısına da kamuoyunda, vatandaş nezdinde biraz zarar vermekte. Bu manada bakıldığında tabii altını çizdiğiniz mevcut yapı stokunun durumu, riskinin analizi, bunun önceliklendirmesi, bunlarla ilgili tüm Türkiye'de belki eş değer birtakım parametreler kullanılarak bu önceliklendirmeye istinaden de farklı birtakım sübvansiyonların, desteklerin uygulanabilir olması, sağlanabilir olması önemli. Bir anlamda, burada daha önce de tartıştığımızda değişik güçlendirme metotları var, güçlendirilmelerinin tercih edilmesi hâlinde mevcut imar planlarındaki duruma bakmaksızın mevcut yapının olduğu hâliyle güçlendirilmesinin önünün açılmasını savunan hocalarımız da oldu. Güçlendirmenin de tabii daha yetkin, daha denetimli gerçekleştirilmesi gerektiğini, güçlendirmeyle beraber daha teknik birtakım, daha titiz çalışmaların yapılması gerektiğinden dolayı başka sorunlara da sebebiyet verilmemesi gerektiğini, güçlendirmenin de belli çerçevelerde teşvik edilmesi ve o alanın geliştirilmesi gerektiğinin altı çizildi. Bunun kararını vermek, güçlendirmenin hangi kriterlerde, nerde, nasıl uygulanacağına, onun altyapısını da sağlamak, bu karar sürecini sizin çok güzel o kutu diyagramda yansıttığınız gibi daha da detaylandırılarak işletilmesini sağlamak belki de işte hem depreme yönelik zararları azaltma hem de daha fazla insanımızın depremden dolayı can kaybının önüne geçme noktasında önemli olacak diye biz de düşünüyoruz.
Tabii, burada AFAD'ın, Çevre ve Şehircilik Bakanlığımızın, Yapı İşleri Genel Müdürlüğümüzün, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğümüzün, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi'nden "Mekânsal MAKS" dedikleri sistem, her binanın bir kimlik belgesinin olacağı ve bunların hem afet yönetimine ilişkin hem de bina risk değerlendirmesine ilişkin bir altlık olacağı şekilde ve vatandaşın da görebileceği bir karekodla bina girişinden okutup binanın bilgilerine ulaşabileceği ve daha bilinçli bir şekilde o süreci kendisinin yönetebileceği modeller öngörülüyor ve bunlarla ilgili çalışmalar da devam ediyor.
Tabii, hocam, özellikle sizin bakış açınız da bizim için önemli. Güçlendirmeyi de ben bir inşaat mühendisi olarak önemli bir tercih olduğunu düşünüyorum. Eğer, belli kısıtlı kaynaklarla ve kısıtlı zaman içerisinde konutları istediğimiz şekilde dönüştüremeyeceksek en azından güçlendirip içindeki can kaybını azaltmak önemli stratejik bir tercih olacak. Fakat, güçlendirme için de bir karar alınması, güçlendirmenin de belli bir manada kredilendirilebilir, teşvik edilir ve denetlenebilir ve mevzuatının da düzenlenerek imarla ilgili sıkıntılı alanlarının da mevzuat içerisinde düzenlenerek bu modelin içine katmak gerekir, sadece kentsel dönüşüm, evet, çok daha faydalı olabilecektir ama onu gerçekleştirme noktasında sıkıntı yaşayacağımız, yaşadığımız ya da güçlendirilmesinin daha ekonomik ve daha hızlı sonuç verebileceği alanları belli kriterlere göre tespit edip güçlendirilmesinin yapılmasını ben de uygun görüyorum ama bu alanda sizin stratejik olarak hangi süreçler düzenlenirse, tamamlanırsa güçlendirme daha etkili olur ya da güçlendirme de bu işin içinde yerini alır, aynı bu yansıda yansıttığınız gibi yeniden yapımla güçlendirmenin hangi ağırlık oranıyla gerçekleştirilebileceğine dair biraz daha bize açarsanız görüşlerinizi, memnun oluruz hocam.