KOMİSYON KONUŞMASI

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Teşekkür ederim Sayın Başkanım.

Birkaç sorum var, kısaca soracağım size. Esenler ilçesi İstanbul'un nüfus yoğunluğu en yoğun olan ilçelerden bir tanesi; Güngören, Bayrampaşa ve Gaziosmanpaşa'yla birlikte. Yeni simülasyonunuzda Esenler'deki hektar başına yoğunluğu kaça düşürmeyi öngörüyorsunuz? Birinci sorum bu. Yani rezerv alandan, ne kadar alanı siz Esenler'e katacaksınız? Bu rezerv alanın tümü mü size geçecek yoksa burada, işte, Güngören'in, Bahçelievler'in, Bağcılar'ın, Bayrampaşa'nın da donatı alanındaki yapıların dönüşmesiyle ilgili bir protokol var mı? Yani, diğer sizin gibi...

ESENLER BELEDİYE BAŞKAN YARDIMCISI ADİL ŞENDEN - İsterseniz buna cevap verelim.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Bitireyim hepsini isterseniz.

Şimdi, dönüşüm yapıyorsunuz bazı yerleri de emsal transferiyle de yeni rezerv alana kaydırıyorsunuz.

ESENLER BELEDİYE BAŞKAN YARDIMCISI ADİL ŞENDEN - Yeni rezerv alana kaydırmıyoruz.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Hiç... Sadece donatıdakiler mi?

ESENLER BELEDİYE BAŞKAN YARDIMCISI ADİL ŞENDEN - Yani, şöyle, pardon, tabii, tabii. Donatıları kaydırıyoruz, hani yerinde dönüşüm...

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Burada yerleştiremediğinizi, yerinde iskân edemediğinizi de rezerv alana yönlen... Şimdi, benim şehircilik açısından bir soru soracağım size. Esenler meydanını da çok iyi biliyorum, işte, cami, meydan. O camide, oradaki küçük o eski dükkânların yerine yeni bir bina yapıldı yani siz burayla ilgili, Esenler'in yani 450 bin nüfuslu bir ilçenin tek bir meydanı var, o meydanla ilgili bir çalışma yaparak orayı mesela kamulaştırmak ya da emsal transferiyle başka bir yere dönüştürmeyi hiç düşündünüz mü? Bu konuda bir teknik tartışma yaptınız mı?

İkincisi, bu, Sayın Vekilim de sordu ama benim bildiğim Esenler ilçesinde geçmişte bir imar planı yapılmıştı, kadastral çalışmalar yapıldığı için açıkta kalmış olan tapu hissesi yani hisseli tapudan gelen ve boşta kalmış, işte, yoldu, yeşil sahaydı, cami gibi yerlerin tapusunu üzerinde tutarak hissedar kalmış şey yok. Yani imar planı, şu anda meri imar planı dönüşümden önce de vardı değil mi Esenler'de?

ESENLER BELEDİYE BAŞKAN YARDIMCISI ADİL ŞENDEN - Evet, tabii.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - O nedenle bu sizin açınızdan şey değil.

Bir sorum da şu: Özel müteahhitler tarafından, üçüncü şahıslar tarafından Esenler'de kat karşılığı olarak başlamış, işte, 2018, özellikle, 2018 ve sonrası dönemde yaşanan türlü sıkıntılar sebebiyle yarım kalmış, hafriyat alınmış, boşta kalmış, çöküntü olarak kalmış olan yapı stokuyla ilgili bir çalışmanız var mı? Yani diğer ilçelerde çokça görüyoruz bunu; müteahhit batmış, binaları yıkmış, kiralar ödenmiyor, insanlar açıkta kalmışlar, bu konularla ilgili tapu hisselerinin bir kısmı müteahhide devredilmiş, müteahhit üçüncü şahıslara bunları satmış, bankalara teminat vermiş. Böyle bir çöküntü problemi Esenler ilçesinde var mı?

Bir de şeyi söyleyeceğim, vekilim gitti ama, ben İstanbul'da hiçbir gecekondu sahibine "işgalci" ya da "kamu arazisini yağmalayan" biçimindeki değerlendirmeye kesinlikle katılmıyorum. İstanbul'un hiçbir mahallesinde köyünden gelen adam kazmayı, küreği alıp gidip bir parsele bina falan yapmamıştır. Orada devletin bir eksikliği var; insanlar, köyünde tapu görmemiş adam, şehre gelip gecekondu arazisine bütün köydeki varlığıyla beraber bedel ödemişse ve oraya da o zamanki yönetimin ya da neyse o muhtarın, başka birilerinin de muhtar satışı, el satışı, hisse, işte geçersiz belgelerle yapılan satışlar yüzünden bu yerleri almışlardır. O nedenle yurttaşlar için "işgalci" sözcüğünün ben kesin olarak, doğru bir tanım ve terim olmadığını düşünüyorum. Bunu kayıtlara geçmesi açısından söylüyorum.

Esenler'de siz hazine ve belediye arazisi üzerinde gecekondusu olan kimse olmadığını söylediniz. Peki, böyle olmadığına göre, hisse tapusu -biraz önce vekilin söylediği gibi- olup da bir ada içinde yapılaşmada hak sahibi olmamış yani herkes binasını yapmış, onun hisse tapusu var ama bina yapacak yer kalmamış, yola gitmiş, vatandaş şikâyet etmiş "Biz burayı camiye ayırdık." demiş, o da açıkta kalmış bu kişilerle ilgili sizin... Yani nasıl çözdünüz onu, tam anlaşılmadı, biraz daha açarsanız.

Teşekkür ederim.

ESENLER BELEDİYE BAŞKAN YARDIMCISI ADİL ŞENDEN - Şimdi şu, Dörtyol dediniz, Dörtyol Meydanı, orada vatandaşın yani şöyle söyleyeyim, 97 planları, belki daha önceki planlarda imarlı bir yeri yani normal yasal bir yeri. Şimdi, Dörtyol'u biz tabii düşündük ama bizim orayı istimlak edecek yani gücümüz biraz zor. Yeri bildiğinize göre yani oranın değerini az çok biliyorsunuzdur ve orası herhangi bir yeşil alanda da imara açılmadı. Normal tarihten beri insanların mülkiyetli, kendi mülkiyetinde, şahıs mülkiyetinde imarlı yerleri ve bu da aynı bizim şu yapılan şeylerden dönüşüm... Yani bu 500 metrekareyi geçen bu plan notundan kaynaklanarak bunlar da bundan faydalandı.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Ben yapılanı biliyorum. Bunu tartıştınız mı yani bunu kamulaştıralım, şu meydanı büyütelim yani Esenler'in geleceği, yüzyıllık geleceği açısından bir...

ESENLER BELEDİYE DÖNÜŞÜM MÜDÜRÜ İBRAHİM ASLAN - Şöyle: Dörtyol'da KİPTAŞ'la bizim yaptığımız bir proje çalışması vardı, daha o zamanlar, daha o inşaat da yapılmadı, yeni yapıldı biliyorsunuz. Orada, biz 2011 yılında, 12 yılında KİPTAŞ'la birlikte proje çalışması yaptık, vatandaşlarla uzlaşmaya gittik ama Dörtyol'daki o iş yerlerinden dolayı, kentsel dönüşümün mesela dezavantajlarından biridir, ana arterde bulunan ticaretler kentsel dönüşüme her zaman karşıdır çünkü geçim kaynağı, bir, hak sahibi kirasını tam alamıyor, ikincisi kiracı da orada müşterisini kaybetmiş oluyor. Bu sebeple o Dörtyol Meydanı'ndaki hak sahiplerinin hiçbir tanesi istemedi burada. Yani bu çalışıldı, resmî olarak da kayıtlarda da vardır bu zaten, projesi de vardır, isterseniz size de verebilirim hiç sıkıntı değil ama vatandaşlarımız istemediği için orada proje üretilmedi. Bu sefer hak sahibi kendi hakkını, imardan gelen hakkını kendisi kullanmak istedi. Tabii mülkiyet hakkı, biz karışamayız, bizim de hissedar olduğumuz bir alan da değil tabii belediye olarak, şahıs kendisi yapmak istedi. Nasıl ki bir sokak arasındaki bir vatandaş belediye istediğinde "yok" diyemezse orada da isteyince "yok" denilemez hâldeydik zaten; ha, dediğim gibi...

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Kamulaştırmayı düşündünüz mü onu sordum ben.

ESENLER BELEDİYE BAŞKAN YARDIMCISI ADİL ŞENDEN - Şöyle Sayın Vekilim, bizim de gönlümüz istemez öyle bir yerde bir yapının olmasını yani meydanımızda ama yani yapacağımız bir şey yok orada. Yani herhalde istemeyiz öyle bir yerde. Biz hatta o meydanı genişlettik, belki biliyorsunuzdur, orada yani okul vardı onu hemen yan tarafa aldık.

ESENLER BELEDİYESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM MÜDÜRÜ İBRAHİM ASLAN -Yollar yer altına alındı yani bir meydan çıktı.

ESENLER BELEDİYE BAŞKAN YARDIMCISI ADİL ŞENDEN - Evet, çok güzel bir meydan oldu. Bizim de gönlümüz istemez ama o artık yapacağımız bir şey kalmadı orada yani. Şey olarak da sordunuz "Esenler'de çöküntü proje var mı?" diye. Yani çok yok, bir yerde vardı, bir, bir buçuk, iki yıldır bekliyordu bir mahallede, onlar da şu anda başladılar, yani benim bildiğim, ben aynı zamanda imar müdürlüğüne de bakıyorum, benim bildiğim yok şu anda. Yani, öyle bir projesi yarıda kalan, vatandaşların mağdur olduğu bir yer bir tane vardı, bir buçuk yıldır bekliyordu, onlar da başladılar şu anda yani temelde.

Diğer bir soru, işgalci, biz hani "işgalci" demedik.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Siz demediniz.

ESENLER BELEDİYESİ BAŞKAN YARDIMCISI ADİL ŞENDEN - İşgalcimiz yok bizde. Herkes tapulu yerine kaçak bina yapmış. Bir de şeyi sordunuz...

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Yoğunluğu sordum yani yeni Esenler'deki hektar başına yoğunluk...

ESENLER BELEDİYE BAŞKAN YARDIMCISI ADİL ŞENDEN - Onu, sen bir saniye... Şeyi sordunuz, bu hisseli parsellerdeki insanların... Yani, daha doğrusu uygulama yapılmamış var mesela. Bizim bu taşıyacağımız konutların içerisinde bunlar da. Yani çok büyük bir parsel, 70 dönüm bir parsel aslında imarlı gözüküyor ama ifraz edilmemiş.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - 18 yapmadınız.

ESENLER BELEDİYE BAŞKAN YARDIMCISI ADİL ŞENDEN - Evet, tam sizin dediğiniz gibi, insanlar bir yerlere bir şeyler yapmışlar, birisine de hiçbir şey kalmamış. Böyle yerler vardı, bunları mesela sağ olsun o zaman TOKİ bir kısmını kamulaştırdı, o tapusu olup yeri olmayanları kamulaştırdı. Yani o şeyden bizi kurtardı. Şimdi biz o tür yerleri de taşıyacağız yani bu şeye onları da taşıyacağız rezerv alana. Var yani öyle birkaç yerimiz var. Onlar çözemiyor çünkü başka çözüm yolu yok. Çünkü 20 dönüm, 70 dönüm yani onu çözme şansın da yok yani ifraz ederek de çözme şeyimiz yok, çok büyük şeyler çıkıyor. Parklar...

İLYAS ŞEKER (Kocaeli) - Aslında o 2981'e göre büyük ihtimalle o yapılan özel parselasyonda yolda, yeşilde kalan kamu alanlarıdır, onu vatandaş kendi üzerinde bırakmış, sonradan da bu uygulamalarda da hak sahibi oluyor. Ama 2981'e göre aslında onlar terk ettirebiliyor.

ESENLER BELEDİYESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM MÜDÜRÜ İBRAHİM ASLAN - Aynen, 2981'e göre, imar uygulaması yapıldığında -ki şu anda yapılamıyor, 18'inci madde uygulaması yapılabiliyor, imar uygulaması, eskiden yapıldığında da- onlar bedele dönüşüyordu, ortak bir havuz hesabı açılıyordu, diğer hak sahipleri oraya paraya yatırıyor, bu hak sahibi de oradaki parasını çekiyordu yani bedele dönüşüyordu.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Ondan sonra iptal oldu, 18'inci maddenin uygulama biçimi değişti.

ESENLER BELEDİYESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM MÜDÜRÜ İBRAHİM ASLAN - Tabii, şu anda o kalktı.

İLYAS ŞEKER (Kocaeli) - 18 uygulamasında da şu anda bedel var, onu ilave ettik, o 2981'deki maddeleri ilave ettik oraya.

ESENLER BELEDİYESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM MÜDÜRÜ İBRAHİM ASLAN - Var Sayın Vekilim ama buna ayrıyeten de parselde de yer vermek zorunda kalıyoruz gene 18'de. Biz, orada nasıl yapıyoruz? Biz de orada, o parselde oranın DOP alanını o adamın hissesinden düştükten sonra kalan hissesini kıymetlendirerek yani bedele dönüştürerek var olan rezerv konuttan, maliyetinden konut veriyoruz orada.

Diğeri, hektarı sordunuz.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Belediyeleri sordum ben.

ESENLER BELEDİYESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM MÜDÜRÜ İBRAHİM ASLAN - Onu da söyleyeyim. Diğer ilçelere verilmesiyle ilgili bir protokol imzalandı mı? Hayır, imzalanmadı. Yalnız Sayın Murat Kurum, Sayın Bakanımız Avcılar...

ESENLER BELEDİYE BAŞKAN YARDIMCISI ADİL ŞENDEN - Daha doğrusu, onu biz bilmiyoruz tam olarak, bizim olmadığı için o, onun tasarrufu Bakanlığımıza ait, onlar çevredeki ilçelere...

MUSTAFA DEMİR (İstanbul) - İlçelerden talepler toplandı, tüm ilçelere yazıldı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığıyla ilgili talepler toplandı.

ESENLER BELEDİYE BAŞKAN YARDIMCISI ADİL ŞENDEN - Biz, sadece bize düşenleri biliyoruz, onlarda hiç satış yapmıyoruz, tamamen insanları taşımak amaçlı. Yani bizim kendi yerimizle ilgili...

ESENLER BELEDİYESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM MÜDÜRÜ İBRAHİM ASLAN - Yani Sayın Bakanımızın bizzat söylediği ilçe belediye başkanlarımıza, "Alanı çalışın, hak sahipleriyle uzlaşın, bende rezerv konut var, ben sizin her daim arkanızdayım, ben burada rezerv konutlardan veririm." Onun için, resmî bir protokol yok yani bir ilçe belediyesi Bakanlığa başvurup da bir resmî protokol yapmadı şu anda.

Hektar, yaklaşık az önce söyledim, bu meskûn alanda boşaltacağımız yerler sebebiyle yaklaşık 160 bin nüfus yukarı transfer oluyor. Yani meskûn alanda 450 bin nüfus düşüyor 300 bine ve alan da yayılıyor. Artık 7,4'te sıkışma değil, toplamda 16, 17 milyon metrekarede bir yayılma oluyor, bu sefer de kilometrekare başına yaklaşık 20 bin kişi düşüyor.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Yani nüfus artışı öngörmüyorsunuz siz Esenler'de? 440-460 bin bandı sizin açınızdan üst eşik mi, tavan mı?

ESENLER BELEDİYESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM MÜDÜRÜ İBRAHİM ASLAN - Bir daha alayım Sayın Vekilim.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Yani bu yeni yapılaşmayla birlikte, kuzeye yapılacak yapılaşmayla birlikte Esenler nüfusu 450, 460, 440; biraz azaldı şimdi son günlerde...

ESENLER BELEDİYESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM MÜDÜRÜ İBRAHİM ASLAN - Şöyle: Diğer ilçelerden de transfer olması akabinde İstanbul nüfusunda değişiklik olmamakla birlikte Esenler nüfusunda artış oluyor.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Ama o bölgenin nüfusu size bağlı, Esenler'e?

ESENLER BELEDİYESİ KENTSEL DÖNÜŞÜM MÜDÜRÜ İBRAHİM ASLAN - Tabii, o zaten bizde.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Tamam. Bu 10 milyon metrekare sizin?