KOMİSYON KONUŞMASI

MUSTAFA DEMİR (İstanbul) - Ben de teşekkür ederim sunumunuz için.

Sayın Başkan, değerli arkadaşlar; bir defa, modeliniz için tebrik ediyorum. Büyük avantajınız var, inşaata bulaşmamak gibi bir avantajınız var.

AVCILAR BELEDİYE BAŞKANI TURAN HANÇERLİ - Paraya da bulaşmamak. Biz paraya bulaşmayacağız, inşaata, paraya.

MUSTAFA DEMİR (İstanbul) - İnşaat ile para aynı kapıya çıkıyor normalde. Onun için de tabii, güven oluşturuyorsunuz. Onun için de bir bakıma yediemin gibi 2 tarafı yani malik, mülk sahipleri ve yükleniciler arasında protokolle gözetim altında tutuyorsunuz ve takip ediyorsunuz. Bu, aslında, parsel bazlı dönüşüm, bina bazlı dönüşüm. Bizim de, şahsen benim de ta başından beri desteklediğim ve olması gereken bir dönüşüm modeli. Öteki türlü, alan bazlı, işte ada veya birden fazla adayla ilgili dönüşümlerde, evet, olsa çok iyi olacak yani güzel bir hayal ama kuracağımız hayaller gelecekte gerçekleşme ihtimali olacak hayaller olmalı. Yani on beş yıllık deneyimime dayanarak söylüyorum: Bunlar genellikle olmuyorlar ama buna karşın sizin bu yönteminiz uygulanabilir, netice alınabilir, güvene dayalı ve sürdürülebilir bir yöntem. Yani o açıdan gerçekten tebrik ediyorum. Ve de münferit yani parsel bazlı...

Şimdi, alanda bir sürü insanı bir araya getirip onları uzlaştırmak neredeyse imkânsız ama bir binada komşuluk ilişkileri oluşmuş, bir ünsiyet oluşmuş, birlikte hareket etmek istiyorlar. Alanlarını terk etmek istemeyen komşuları bir arada tutup onları devam ettirebilirsiniz ki onlar da zaten bir öncü istiyorlar, güvenilir bir model istiyorlar. Bu açıdan iyi, çok güzel, tebrik ediyorum.

Şimdi, "6.966 malik" deniyor yani daire demek değil mi bu? 6.699, dönüşüme giren bağımsız bölüm sayısından bahsediyorsunuz. Bu 6.699 yaklaşık işte bin binaya tekabül ediyor ve siz bu kadar insanı bir araya getirip uzlaştırarak işlemi başlattınız, değil mi, onu anlayabiliyor muyuz?

AVCILAR BELEDİYE BAŞKANI TURAN HANÇERLİ - Şöyle: Tam değil, başlayanlar, anlaşanlar, yıkanlar, yapanlar var, görüşmeleri devam edenler var. Yani süreçler devam ediyor. Özellikle, tabii, bu son depremden sonra biraz daha yoğunlaştı. Yani devam edenler de var ama her gün yenileri geliyor. Özellikle bizim ikinci plan notumuz henüz geçmedi, Büyükşehir Belediye Meclisinden geçti fakat henüz bizim askıya bile gelmedi.

MUSTAFA DEMİR (İstanbul) - Döneminde imar planlarına, şartlara uygun yapılmış binalardan bahsediyorsunuz.

AVCILAR BELEDİYE BAŞKANI TURAN HANÇERLİ - Evet. Daha önce kooperatifler geçti, bu askıya geçmedi ama bununla ilgili inanılmaz bir hazırlık var, bu plan notuna ilişkin. Herhâlde mayıs ayı itibarıyla falan bunlar artık sahaya yansıyacak ama şu an bile -Avcılar'ı Komisyonun ziyaret etmesini uygun görürseniz çok isteriz- inanılmaz bir yıkım ve inanılmaz hızlı bir şekilde yeniden yapılma var. Ağırlamaktan çok büyük onur duyarız.

BAŞKAN RECEP UNCUOĞLU - Çok teşekkür ederiz, Allah razı olsun.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - İlk daveti de aldık.

AVCILAR BELEDİYE BAŞKANI TURAN HANÇERLİ - İlk mi efendim? Oh, tamam.

BAŞKAN RECEP UNCUOĞLU - Yok, daha önce de davetler oldu.

MUSTAFA DEMİR (İstanbul) - Yani süreç devam ediyor. Peki -burada konuşmanızın arasında- hak edişler ödenirken siz orada müdahil oluyor musunuz?

AVCILAR BELEDİYE BAŞKANI TURAN HANÇERLİ - Şöyle: 2 aşamalı bir süreç işletiyoruz orada.

MUSTAFA DEMİR (İstanbul) - Yani anlayabilmek için...

AVCILAR BELEDİYE BAŞKANI TURAN HANÇERLİ - Tabii, tabii.

2 aşamalı bir süreç işletiyoruz. Hak ediş hesabını AVBEL'le yürütmek isteyenler olursa müteahhit ve vatandaş anlaştıktan sonra "Hak ediş hesabını AVBEL takip etsin." diyor ise biz inşaatın yapılması sürecinde kontrol ve denetim hizmeti de veriyoruz ve orada hak edişin salıverilmesine de biz onay veriyoruz.

MUSTAFA DEMİR (İstanbul) - Oran ne durumda?

AVCILAR BELEDİYE BAŞKANI TURAN HANÇERLİ - Bu oldukça düşük çünkü bunun için hak edişten yüzde 3 istiyoruz.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - İstemeyin siz onu.

AVCILAR BELEDİYE BAŞKANI TURAN HANÇERLİ- İstiyoruz çünkü şöyle...

MUSTAFA DEMİR (İstanbul) - Hizmet bedeli.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Yok, yok, hizmet bedeli olmaz.

AVCILAR BELEDİYE BAŞKANI TURAN HANÇERLİ - Efendim, hizmet bedeli. Şöyle: Efendim, orada, uzlaşmada hizmet bedeli yok, anlaşmada yok, danışmanlıkta yok, toplantılarda yok ama daha sonra inşaatın kontrolü ve hak edişin salıverilmesine dokunduğumuzda büyük bir organizasyon kurmamız gerekecek. Bunu biz belediyeden sübvanse edemeyiz diye düşündük. Burada bir de ciddi bir hizmet olması nedeniyle bir ücret talep ettik. Şu an 26-30 tane kabul eden, 30 kabul eden var, onlarda bu hizmetleri de sunacağız ama diğerinde... Zaten Avcılar'da şöyle bir şey oldu efendim: Şirketi ilk kurduğumuzda, Sayın Başkanım, müteahhitlere "Eğer siz 1.400 liraya yapmazsanız -o gün fiyat öyleydi, öyle çıkarmıştık, 1.400, aşağıdan başlattık- biz yapacağız." Dedik. Piyasa, fiyatlar makul bir seviyeye geldi. Yani orada belediye başkanı olarak ya da şirket olarak bazı şeyleri domine etme şansımız olabiliyor, burada da "Senet vermeyin asla." dedik, Avcılar'da kimse senet vermiyor. "Yıkımlarda para vermeyin asla çünkü geri dönüşüm var, yıkımlardan para alacaksınız, inşaatınızın temelini onunla yaptırırsınız." Dedik. Şu an Avcılar'da bütün binalarını yıktıranlar para vermiyor, para alıyorlar.

MUSTAFA DEMİR (İstanbul) - Anladım.

AVCILAR BELEDİYE BAŞKANI TURAN HANÇERLİ - Çünkü bir sistem o anlamda da kurduk yani 2 geri dönüşümcüye izin verdik, beton bile geri dönüştürülüyor, sadece demir değil.

MUSTAFA DEMİR (İstanbul) - Evet, şimdi kentsel dönüşümde beklentiler mülk sahipleri açısından çok yüksek, siz de biliyorsunuz. İşte bunların bir sürü nedenleri var, yanlış uygulamalardan tutun da insanların haksız beklentilerine kadar bir sürü şeyler var. Bunun içerisinde bence bu yüzde 3'lük kısmını bir şekilde çözmeniz lazım yani bunu bu şekilde masaya getirirseniz insanlar buradan kaçarlar. Onu başka şekilde, başka yerden temin etmenin yolunu bulursanız bence sanki daha iyi olur.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Çok iyi olur, evet.

AVCILAR BELEDİYE BAŞKANI TURAN HANÇERLİ - Başkanım, mutlaka buluruz ama şöyle düşündüm yani onun olması lazım çünkü aslında kaçmıyorlar... Biz diyoruz ki: "Hak ediş hesabına bizi bulaştırmazsanız biz her türlü desteği ücretsiz sunarız yine zaten." Sunuyoruz o noktada. Yani belki sizin bu konuşmanızdan sonra tekrar bunu değerlendiririz, belki sizinle bu konuda uzun konuşuruz.

MUSTAFA DEMİR (İstanbul) - Bence başka bir...

AVCILAR BELEDİYE BAŞKANI TURAN HANÇERLİ - Değerlendireceğim efendim.

MUSTAFA DEMİR (İstanbul) - Eyvallah, sağ olun.

Yine sizin yazınızın da bana da ulaşan bir yazınızın da katkısının olduğunu Sayın Başkanım da söyledi. Normal şartlarda işte harçlarda muafiyet, kira yardımı, riskli alanlardaki riskli yapılarda KDV'nin yüzde 1 olması ama risksiz alan dışında riskli alan dışında, işte şu anda sizin yaptığınız bu çalışmalarda riskli alanlara da bu yüzde 1'in uygulanması gerçekleşti. Yani burada sizin bir katkınız var.

AVCILAR BELEDİYE BAŞKANI TURAN HANÇERLİ - Çok iyi oldu, çok iyi oldu.

MUSTAFA DEMİR (İstanbul) - Her yerden gelen bir talepti bu, şükür o gerçekleşti. Bu yüzde 4'lük faize katkı ve kiralar var. Ben buna bir açıklama getirmek isterim. Aslında şimdi işte yüzde 17 reel faizden bahsediliyor. Bu yüzde 4 kabul edildiğinde faiz yüzde 8 oranındaydı. Dolayısıyla oradaki hedef finansman maliyetinin yarısını Hükûmet karşılayacaktı ama şimdi değişti ama bu yeniden düzenlenebilir. Böyle bir çalışma da var yani daha uygun şartlarda. Hatta bu yedieminlik veya işte hak edişlerin resmî bir kurum tarafından takip edilmesi de son derece önemli. Sizin başarınız bizim açımızdan da yani Komisyon aşısından da son derece önemli. O açıdan da iyi bir çalışma olduğunu düşünüyorum.

Değerli Başkan, şimdi, bu imar artışı, hani böyle elinizi verirseniz kolunuzu alamazsınız, kontrol edilmesi çok mümkün değil. Yani bence bir sürü işte finansman modelinde destekten tutun da her türlü vergiden muafı konuşulur ama imar artışı söz konusu olursa onun kontrolünün çok mümkün olmadığını görüyoruz. Kentsel dönüşümde İstanbul'da yapılan en büyük yanlışlık, yoğunluk artışına sebep olmasıdır. Üstelik de dikkat ettiyseniz baktığınızda hiç alakası olmayan gecekondular, Yani bizim için son derece önemli, insanların nefes aldığı yerler sayılan gecekondularda kentsel dönüşüm adına yoğunluk artışı yapılmak suretiyle içinden çıkılmaz bir hâle gelindi. Ben bu şeyde sıkıca bu işin yani mevcut... Zaten şey aldınız siz. Konutların, bu Avcılar'daki tüm konutların zamanındaki şartlara uygun yapılan konutların veya binaların oranı nedir sizde şu anda? Merak ettiğim için soruyorum.

AVCILAR BELEDİYE BAŞKANI TURAN HANÇERLİ - Nasıl yani efendim?

Biz, yüzde 95'ten yukarısını yapabiliyoruz.

MUSTAFA DEMİR (İstanbul) Yok, yok, yüzde 95'ten yukarısını...

AVCILAR BELEDİYE BAŞKANI TURAN HANÇERLİ - Yukarı, üstünü yapıyoruz, yüzde 95 ve üstünü...

MUSTAFA DEMİR (İstanbul) - Bu imar plan ve tadilatıyla yüzde 95'i bunun içerisine alabiliyor musunuz?

AVCILAR BELEDİYE BAŞKANI TURAN HANÇERLİ - Alabiliyoruz.

MUSTAFA DEMİR (İstanbul) - Bitti o zaman ya, bence...

AVCILAR BELEDİYE BAŞKANI TURAN HANÇERLİ - Çünkü o diğer kısımda 83'ten sonra kaçak yapılan kısımlar, onlarla ilgili zaten bizim de özel bir talebimiz çok yoktu yani aslında bir finansman niteliğinin de olmadığını ben düşünüyorum şeyden kaynaklı. İstanbul'da zaten inanılmaz bir konut stoku var. Bu konut stokuna yeni konutlar eklediğinizde konut fiyatları düşeceği için müteahhidin oradan alacağı finansmanı çok zor ve uzun vadede İstanbul'da satış hızı 30 aymış efendim.

MUSTAFA DEMİR (İstanbul) - İstanbul yönetilemez hâle gelir ayrıca yani genel olarak düşünüldüğünde.

AVCILAR BELEDİYE BAŞKANI TURAN HANÇERLİ - Şu an 24 milyon imar var deniyor, mevcut imar.

MUSTAFA DEMİR (İstanbul) - Ben, başta, yanlış anlaşılmasın, ona açıklama getireyim: Kanal İstanbul olursa olur anlamı çıkmasın sakın, öyle değil. Şimdi, Büyükçekmece ve Küçükçekmece gölleri, su koruma havzasında aslında.

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Büyükçekmece içme suyu havzası.

MUSTAFA DEMİR (İstanbul) - Evet, burası da yine koruma havzasında, özellikle göle bakan kısmında şu ana kadar şey yapıldı, dikkatlice korundu. Eğer hani kanal olursa orada mecburen yapılaşmanın önü açılır anlamında söyledim, yoksa öyle bir şartlı şey olması mümkün değil şüphesiz.

Teşekkür ederim.