AHMET KAYA (Trabzon) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Bütün heyeti saygıyla selamlıyorum.

Aramızda misafir olarak bulunan BOTAŞ Genel Müdürünü, Yönetim Kurulu üyelerini ve diğer kurum ve kuruluş temsilcilerine hoş geldiniz diyorum.

BOTAŞ kurumumuz elli yıla yakındır bir süredir ülkemize hizmet veren ve her yıl sonu bilançosunu kârla kapatan bir kurumumuzdu ta ki Varlık Fonuna devredilinceye kadar. En son kârını 2017'de yapan BOTAŞ 2018, 2019 yıllarını ne yazık ki zararla kapatmıştır. Ne oluyor? Yani burada gerçekten bunu sormak lazım. Varlık Fonuna devredilen şirketler, ÇAYKUR keza, işte birçok şirketimiz niye hep zarar ediyor? Burada ne oluyor, bunu merak ediyoruz. Bu fonun adı "Varlık Fonu" mudur, "zarar fonu" mudur, "zarar ettirme" fonu mudur, bunun tartışılmasını da istiyorum ayrıca.

Ben, diğer arkadaşlarımız genel konuları konuştuğu için Trabzon'u konuşmak istiyorum sizlerle Trabzon Milletvekili olarak. Trabzon'da doğal gaz projesi 2006 yılında ihale edilmişti, şartnamesinde yer alan bir maddeye göre, beş yılda bitirilmesi gerekiyordu yani 2011'de Trabzon'un tamamına doğal gaz verilmesi gerekiyordu fakat işi alan şirket -ki sizler biliyorsunuz- Aksa Doğal Gaz Dağıtım Şirketi taahhüdünü yerine getirmedi, başlayalı on beş yıl oldu ama hâlâ maalesef birçok ilçemizde doğal gaz yok -birazdan ayrıntılarını sizlere anlatacağım- bazı ilçelerimizde büyük eksiklikler var. Bugün itibarıyla on yıllık bir sapmadan bahsediyoruz yani bu kadar gecikmenin sebebi nedir ve bu gecikme karşılığında ilgili şirket uyarılmıyor mu, bu konu takip edilmiyor mu? Bu konuda sizlerden bilgi rica edeceğim.

Sayın Cumhurbaşkanı 22 Ekim 2018'de Doğal Gaz Eylem Planı'nı açıklarken "Artık, doğal gazın gitmediği ilimiz kalmayacak." demişti. Şimdi, Trabzon'a doğal gaz gelen ve gelmeyen yerleri sizlere anlatacağım, bakalım, durum gerçekten öyle mi?

18 ilçesi olan seçim bölgem Trabzon'un 9 ilçesinde maalesef doğal gaz yok, 18 ilçenin 9'unda yani yüzde 50'sinde doğal gaz yok; kalan 9 ilçesinde de bazı mahallelerimizde doğal gaz var ama birçok yerde maalesef doğal gaz yok. On beş yıl aksamadan bahsediyoruz gaz dağıtım şirketiyle ilgili.

Bu Komisyon öncesi bütün ilçe başkanı arkadaşlarımızı aradım, hepsinden bilgi aldım mahalleleriyle ilgili, ilçeleriyle ilgili. Sayın Genel Müdürümüzden ve Yönetim Kurulu üyelerimizden rica ediyorum, bu paylaşacağım bilgileri not alır, bu sıkıntının çözümüne katkı verirseniz müteşekkir olacağımı da ifade ediyorum.

Yomra ilçemiz, Sayın Cumhurbaşkanının hani şu "Doğal gaz arzını sağladık." dediği Yomra ilçemiz: Yomra ilçemize kısa zamanda doğal gaz geleceği düşüncesiyle binaların hemen hemen tamamı dönüşümlerini tamamladı ancak gelmeyen gaz sonrası Yomralı hemşehrilerim farklı ısınma yöntemleri kullanıyorlar. Yomra ilçemizde doğal gaz meselesi maalesef bir bilmeceye dönüşmüş durumda. Yomra'da doğal gaz hattı dahi yok, sadece Kaşüstü Hastanesinin bulunduğu mevkide altyapı çalışmaları var. Yerel seçimlerden hemen sonra yapılacağı sözü verildi fakat yapılmadı. Adliye sarayının, hastanenin ve birçok otelin bulunduğu bir ilçede maalesef doğal gaz yok. Bunu lütfen, bir not alın diye rica ediyorum.

Tonya ilçemiz: Erzincan'dan Gümüşhane'ye, Gümüşhane'den Tonya topraklarına BOTAŞ boruları gelmektedir. Borular Tonya'dan geçiyor diye zannetmeyelim ki Tonya'da doğal gaz var. Boruların geçtiği Tonya ilçemizde maalesef doğal gaz çalışması yok, doğal gaz yok.

Yine, Gümüşhane bölgesinden gelen büyük boru hatları Beşikdüzü ilçemizden, buradan geçiyor, bu boru hatları Tonya üzerinden Beşikdüzü'ne ulaşıyor fakat sadece hedeflenen Beşikdüzü Cezaevi ve Beşikdüzü Organize Sanayi Bölgesi'ne doğal gazı vermek diye biliyoruz. Yani Beşikdüzü'ne ulaşan doğal gaz borusu var ama ilçemizde maalesef doğal gaz yok. Ayrıca, Beşikdüzü ilçemizde bir organize sanayi bölgemiz var sizlerin de bildiği gibi ve organize sanayi bölgelerine doğal gaz taşıma projeniz olduğunu biliyorum. Yaklaşık 15 tane organize sanayi bölgesine doğal gaz getirildiğini de biliyorum. Beşikdüzü Organize Sanayi Bölgemizde henüz doğal gaz yok. Ne zaman geleceği konusunda da bir bilgi verebilirseniz memnun olacağım.

Hayrat ilçemiz için "2018 başında doğal gaz gelecek." diye söz verildi, 2019'da Hayrat'ın doğal gaz altyapısı hazırlandı, şu anda Görgülü Mahallesi'nde taşıma doğal gaz için 5 bin TL'ye bir yer kiralanmış, buradan Hayrat'ın belli yerlerine doğal gaz verilecekmiş. PTT binasının, lise ve ortaokulun olduğu Cumhuriyet Mahallesi'nde maalesef doğal gaz yok.

Arsin ilçemizin bir kısmında doğal gaz var, bir kısmında yok. Arsin'den doğuya doğru gittiğinizde doğal gaz var fakat batı tarafında yani Fatih Mahallesi ve yüksekokul, Anadolu lisesi, itfaiye, kooperatif binalarının olduğu Güzelyalı Mahallesi tarafında doğal gaz yok, Aksa Elektriğin olduğu bölgede de maalesef doğal gaz yok.

Akçaabat ilçemizde de durum pek parlak değil. Trabzon'un batı kısmında kalan ilçelerinde neredeyse hiç doğal gaz yok diyebiliriz. Akçaabat'ın Yıldızlı Mahallesi'ne kadar olan yerlerde doğal gaz var fakat Yıldızlı Mahallesi'nden batı tarafına doğru doğal gaz yok.

Maçka ilçemiz: Merkez Mahallesi'nin üçte 1'ine doğal gaz veriliyor, taşımalı doğal gaz veriliyor; diğer kalan mevkilere de en kısa sürede verileceği söylendi. Bu sürenin ne kadar kısa olacağı konusu da tabii, tartışmalı bir konu öbür örneklere baktığımız zaman.

Merkez ilçemiz, Ortahisar ilçemiz: Buranın 85 mahallesi var, merkez mahallelerimizde yani şehir merkezinde bulunan mahallelerimizin birçoğunda doğal gaz var çok şükür ancak eskiden köy olan ve büyükşehir olmamızla birlikte mahalleye çevrilen diğer mahallelerimizin hiçbirinde doğal gaz yok yani bu Trabzon'un merkezinden bahsediyoruz. Meydan bölgesinde, şehrin kent merkezinde de şu anda doğal gaz altyapı çalışmaları yapılıyor. Beştaş Mahallemizde Karayollarına ait olan yol sebebiyle maalesef doğal gaz yok yine merkezde. Çukurçayır'ın Mısırlı bölgesine henüz doğal gaz gelmemiş ve yatırım planında da maalesef görülmüyor.

Sürmene ilçemizin merkezinde doğal gaz var fakat Sürmene Deresi'nin karşısı olan Yemişli Mahallesi'nde doğal gaz yok, herhangi bir çalışma da yok.

Topraklarından boru hattı geçen Şalpazarı, Vakfıkebir ilçelerimizde de maalesef doğal gaz yok; bırakın doğal gazı, ilçelerimizin doğal gaz projesi dahi yok.

Çarşıbaşı ilçemizde doğal gaz yok, herhangi bir çalışma da yok.

Çaykara ilçemizde doğal gaz da yok, herhangi bir çalışma da yok.

Düzköy'de doğal gaz da yok, herhangi bir çalışma da yok.

Araklı'da birtakım çalışmalar var, bunu umut verici olarak görüyoruz, bundan da memnuniyet duyduğumuzu ifade ediyoruz.

Köprübaşı ve Dernekpazarı ilçelerimizde de ne doğal gaz var ne de herhangi bir çalışma var.

İlçelerimizdeki durum bu fakat Sayın Cumhurbaşkanı 16 Şubatta Trabzon'da gerçekleştirdiği bir konuşmasında "Trabzon'a, Of'a, Araklı'ya, Hayrat'a, Sürmene'ye, Arsin'e, Maçka'ya, Akçaabat'a doğal gazı getirdik. Ayrıca, iki gün önce burada söz verdiğimiz Vakfıkebir'e, Yomra'ya, Beşikdüzü'ne de doğal gaz arzını sağladık." dedi. Şimdi, örneklerini verdim sizlere, sağlanıp sağlanmadığını hep birlikte gördük. Bu eksikliklerin ivedi olarak yerine getirilmesi konusunda desteklerinizi ve takiplerinizi özellikle rica ediyorum.

Diğer bir konum: Rusya'nın Avrupa ülkelerine bin metreküp doğal gazı 115-120 dolar civarında sattığını biliyoruz ancak Türkiye'ye 250 ila 280 dolar arasında sattığı konuşuluyor, arada 2 kattan fazla bir fark var. Biz çok mu zenginiz? Niye 2 kat fazla fiyattan Rusya'dan doğal gaz alıyoruz? Bu farklılığın sebebi nedir? Türkiye'nin doğal gaz anlaşmalarının yüzde 85'inin uzun vadeli anlaşmalara dayanması ve petrol fiyatlarına endeksli olması olarak bu farkın sebebi açıklanmıştır ve fiyatlar hakkında bilgi vermenin ticari sır kapsamında olduğu söylenmiştir. Böyle bir konuda sır olur mu? Neyin sırrıdır bu? Milletin bunu bilmesinde ne mahzur var, neden korkuluyor? Bunu da açıkçası merak ediyorum. Ayrıca, Avrupa ülkeleri kısa vadeli anlaşmalara yönelirken Türkiye neden uzun vadeli anlaşmaları tercih etmektedir ve neden petrol endeksli anlaşmalar yapmaktadır? Bu yöntemin tercih edilmesinin özel bir sebebi var mıdır?

Bir başka konum: 1 Mart 2021'de yani dün itibarıyla senenin başından bu yana tam 3 kez doğal gaza zam yapıldı. İlk zam da yılın ilk günü 1 Ocak 2021'de yeni yıla hoş geldin zammı gibi oldu. Neredeyse doğal gaza her ay bir zam yapılmaktadır. Millet canıyla uğraşırken, bu pandemi koşullarında millet sıkıntı içindeyken yani bu kadar zam gerçekten vicdanları sızlatmaktadır. Bu konuyu da takdirlerinize sunuyorum.

Diğer taraftan, Sayın Cumhurbaşkanı 2020 yılının 21 Ağustosunda Türkiye'nin en büyük doğal gaz keşfinin Karadeniz'de gerçekleştiğini açıklamıştı, Tuna-1 sondajında -Fatih sondaj gemisi- 320 milyar metreküp doğal gaz rezervi keşfettiğimizi söylemişti. Bundan çok büyük mutluluk duyduk. İnşallah kısa zamanda söylenenler gerçekleşir de bu müjde gerçekleşmiş olur. Fakat gaz buluyoruz, doğal gaz fiyatları artırıyor; dolar çıkıyor, doğal gaz fiyatları artıyor; dolar düşüyor, doğal gaz fiyatları artıyor yani enteresan bir durum var. Bu durumun da açıklanmasını rica ediyorum. Nedir bu? Bunu anlamak gerçekten mümkün değil. Vatandaşlarımız kombilerini açmaya korkar oldu. 100 metrekare bir evin aylık doğal gaz faturası 400 liradan aşağı gelmiyor. Neden biz dünyanın en pahalı doğal gazını kullanıyoruz?

Son olarak, engelli vatandaşlarımızla ilgili bir talebim olacak. Bu konuda da bir kanun teklifi verdim aslında. Bakın, birçok belediye engelli vatandaşlarımızdan aldığı su paralarında yüzde 50 indirim yapıyor sizlerin de bildiği gibi. Yine, engelli vatandaşlarımızın kullandığı evsel elektrikte yüzde 50 nispetinde indirimler yapılıyor fakat doğal gazda bu yapılmıyor. Engelli vatandaşlarımızın böyle bir haktan faydalandırılması bir yasal düzenlemeyle yapılacak bir mesele, bunu da biliyorum, sizlerden ziyade bir yasal düzenleme gerektiren bir mesele ancak bu konuda sizlerin de desteğini istiyorum yani engelli vatandaşlarımızın elektrik paralarında, su paralarında ve kullandıkları doğal gazda indirimler yapılması gerektiğini düşünüyorum.

Böyle bitirmiş olalım, teşekkür ediyorum, çalışmalarınızda da başarılar, kolaylıklar diliyorum.