KOMİSYON KONUŞMASI

YASİN ÖZTÜRK (Denizli) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.

Ben sadece soruları tek tek sorarak geneli üzerindeki konuşmamı bitirmek istiyorum.

Boron temizlik ürünleri için bundan önce yapılan 2015-2016 üst Komisyon görüşmelerinde ve sunumunuzda da 2018'e kadar Türkiye içerisindeki deterjan sektöründeki pazar payınızın yüzde 8 olduğunu ifade etmişsiniz ama 2020'yle ilgili de yüzde 5'ler seviyesinde olduğunu tahmin ettiğinizi ifade ettiniz. Temizlik ürünleriyle ilgili bu kadar tanıtım yapılırken, çeşitli bilgilendirme toplantıları ve reklamlar yaparken bu düşüşün sebebi acaba pazarlamadaki bir aksaklık mıdır, yoksa yine formülünde bir sorun çıktığından dolayı acaba pazar oranınız düşmüş olabilir mi? Bunu sormak isterim.

Bir de, kurumun satıştan iskontolar kalemi 2017 yılından önce yüzde 1,5'ler seviyesindeyken 2018 yılı ve sonrasında yüzde 5,25'ler seviyesine çıkmasının nedeni nedir? "Kurumun yurt dışı iştirakleri hakkında KİT Komisyonunda denetim durumunun bulunmadığı bir durumda bu iskontolar başka bir yerlere kaynak aktarma şeklinde transfer ediliyor mu?" diye de bir şüphe içimizden geçiyor.

Ayrıca, yine, bu iskontolara benzer bir şekilde Eti Maden İşletmeleri tarafından üretilen bor ve ürünleri için alt yüklenicilere ödenen "rebate"ler var. 2018 yılına kadar yüzde 1,5 seviyesindeyken bu "rebate"ler, satılan ürün miktarları geçmiş yıllarla çok büyük bir değişiklik olmamasına rağmen 2018 ve 2019'da bu "rebate"ler yüzde 6,5 seviyelerine çıkmış. Bu uygulamalarından dolayı "rebate" ödeme farkı ne kadar artmıştır? Bunu merak etmekteyim.

Ayrıca, Eti Madenin bor madeninden ürettiği ürünlerin ve yurt dışı iştiraklerinin tanıtımı ve reklam kampanyaları için hangi firmayla anlaşılmıştır. Reklam ve tanıtım hizmetleri alımı için hangi ihale yöntemi kullanılmıştır, yeterli rekabet ortamı oluşturulmuş mudur? Bunu da sormak istiyorum.

Ayrıca, bildiğiniz üzere, ülkemizde son dönemlerde bu Covid-19'la beraber konteyner sıkıntısı var. Kurumun yapacağı ihracatlar için ayrılmış bir konteynerle ilgili bir planlaması var mıdır? Olası bir sıkıntıda sizleri ne kadar etkiler? Bunlar da önemli.

Bir de, kurumun üretimini yaptığınız bor ürünlerinin yıllar itibarıyla birim maliyeti ne düzeydedir? Ayrı ayrı bunu talep ediyorum.

Son olarak da tarımla ilgili: Borun gübrede kullanıldığını ve 3 tane ürün ürettiğinizi, Etidot-67, Eti-Kbor ve Etifert diye... Bu konuyu, gübreyle ilgili çalışmalarınızı çok önemsiyorum çünkü biliyorsunuz özellikle gübre fiyatları çiftçimizin girdi maliyetlerini artıran ve geçen yıl dövizdeki endeks değişikliklerinden kaynaklı -çünkü ithalat yapılan bir ürün- gübre fiyatlarında artışlar da yaşadığımız için bu konuda hem çiftçimize katkıda bulunmak adına bu gübre çalışmalarınızı daha önemseyebilir misiniz?

Çok teşekkür ederim, iyi günler dilerim.