MUAZZEZ ORHAN IŞIK (Van) - Teşekkürler Başkan.

Sayın Bakanın sunumu için teşekkür ediyorum öncelikle.

Elbette ki ben de diğer vekillerimiz gibi şunu söyleyeyim: Yani Sayın Bakanımız, evet, burada bizi bilgilendirmek açısından bir sunum yaptı. Hâliyle bu Komisyonun kurulmasının amacı da şimdiye kadar, hani bu ülkede deprem öncesi ya da sonrası yaşanan sorunların önümüzdeki süreçlerde tekrar etmemesi açısından ve gerçekten insan yaşamını ve doğayı esas alan yaşam alanları oluşturma, güvenli yaşam alanları oluşturma üzerine çözüm üretmek amacıyla tüm partiler birleşerek bu Komisyon oluşturuldu. Tabii ki iktidar ve Hükûmet olarak elbette ki yaşanan eksiklikler noktasında aslında biraz hoşgörülü olmanız gerekiyor yapılan eleştirilere. Sizce haksız bile olsa sonuçta tabandan gelen eleştiriler, halktan alınan eleştiriler ya da bizim gözlemlerimiz ve araştırmalarımız sonucunda tespit ettiğimiz eleştirileri elbette ki sormak zorundayız ya da yöneltmek zorundayız. Yapan birim olarak da elbette ki siz de bu noktada biraz daha hoşgörülü ve sabırlı olmalısınız diye düşünüyorum Sayın Bakanım.

Arkadaşlar birçok eleştiri yaptı -yani birçoğuna katılıyorum- ya da eksiklikleri dile getirdiler. Ben tekrar onlara girmeden sadece Van'da 23 Şubatta İran merkezli gerçekleşen deprem sonucu Başkale ilçemizin de etkilendiği, 9 vatandaşımızın hayatını kaybettiği depremle ilgili bir iki şey söylemek istiyorum. Yani 5 köy neredeyse tamamen yıkılmış, yani tek tük konutlar kalmış.

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANI MURAT KURUM - Bize bildirilen 150 konut, 420 ahırın ihalesi 10 Şubatta yapıldı.

MUAZZEZ ORHAN IŞIK (Van) - Evet, evet. Ben onu, ihalesinin yapılıp yapılmadığını soracaktım.

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANI MURAT KURUM - Yapıldı, 10 Şubatta yapıldı.

MUAZZEZ ORHAN IŞIK (Van) - Çünkü şeyde bir türlü bilgi alamadık yani.

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANI MURAT KURUM - 10 Şubatta yapıldı, yani TOKİ Başkanlığımız...

MUAZZEZ ORHAN IŞIK (Van) - Yeni yapıldı sanırım. Evet, biz ikinci kışı...

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANI MURAT KURUM - Yani bize yer bildirdikten sonra Sayın Vekilim...

MUAZZEZ ORHAN IŞIK (Van) - Evet, biz hani yapılan sunumlarda...

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANI MURAT KURUM - Şu depremlerin hepsinde biz bırakın yer bildirilmesini, hızlı bir şekilde hareket ediyoruz. Mesela, İzmir'de hak sahipliği daha devam ediyor. Elâzığ, Malatya'da hak sahipliği yeni neticelendi. Biz İzmir'deki hak sahibini beklemeden ihalelerimizi yaptık, inşaatlarımızı yapıyoruz, yani "Yeter ki insanlarımıza, vatandaşlarımıza bir gün önce verelim." anlayışıyla...

Orada da şehir merkezinde mi, köyde mi vatandaşımız net bir karar alamadığı için o kararı bekliyoruz.

MUAZZEZ ORHAN IŞIK (Van) - Ama sanırım bir kısmı için ihale yapılmış. Çünkü üç gün önce İçişleri Bakan Yardımcısı İsmail Çataklı gelmişti, kendisinin basına yaptığı açıklamada da aslında tam tarihi belirtilmemiş, bir an önce yapılması gerekiyor, evimizde oturmamız gerekiyor.

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANI MURAT KURUM - Onun sözleşmesi yapılmış durumda.

MUAZZEZ ORHAN IŞIK (Van) - Bir kısmının ihalesinin yapıldığı bilgisi sadece basında paylaşılmış.

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANI MURAT KURUM - Bize yani, "Şuraya geldi, şuraya istiyoruz." dedikten sonra ihale yapmamızda bir sorun yok.

MUAZZEZ ORHAN IŞIK (Van) - Evet, ben hani onu soracaktım sadece tarihi. Ne zamana kadar yapılacak? Çünkü ikinci kıştır, o insanların mağduriyeti...

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANI MURAT KURUM - Bu yıl bitiririz, bu yıl dokuzuncu, onuncu ayda bitiririz, teslim ederiz kıştan önce.

MUAZZEZ ORHAN IŞIK (Van) - Sonbahara teslim edeceksiniz.

Evet, ben bir şey daha söyleyeceğim: Yani aldığımız bilgilere göre yapılacak olan konutlar sanırım 95 metrekare civarında.

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANI MURAT KURUM - İşte, aynısı, bunların aynısı olacak.

MUAZZEZ ORHAN IŞIK (Van) - Evet, aynısı. 500 bin liraya mal olacağı, maliyetinin olacağı ifade edilmiş ve vatandaşa...

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANI MURAT KURUM - Elâzığ, Malatya'da ne yaptıysak orada da aynısını yapacağız.

MUAZZEZ ORHAN IŞIK (Van) - Şimdi, şunu söyleyeceğim: Yani afet konutlarının... Zaten vatandaş bir afet yaşamış, bütün her şeyini kaybetmiş, şu anda o toparlanmayı yaşarken yani hayvanını da kaybetmiş, gelir kaynağını da kaybetmiş ticari bir amaç taşımaması gerekiyorsa bu konutların böyle 95 metrekarede olan bir yapının 500 bin lira gibi maliyeti ne kadar gerçekçi ya da ne kadar şey... Açıkçası, Van'da yapılan en lüks dairelerin bile satış şeyi 500 bin arasında... Yani 95 metrekare, köyde yapılacak...

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANI MURAT KURUM - Biz 500 bin lira diye bir şey söylemedik.

MUAZZEZ ORHAN IŞIK (Van) - Bakanın söylemi.

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANI MURAT KURUM - Hangi Bakanın?

MUAZZEZ ORHAN IŞIK (Van) - Bakan Yardımcısının söylemi. Biz teyit de ettirdik, birkaç muhtarlar toplantısında yapılan ve köy ziyaretinde ifade edilen bir şey.

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANI MURAT KURUM - Yok, öyle bir şey yok.

MUAZZEZ ORHAN IŞIK (Van) - Eğer maliyet öyleyse bu bir ticari mantıkla yapılıyor demektir. Biz bunun tamamıyla afet...

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANI MURAT KURUM - Yok, yok öyle değil. Ben söylüyorum ama doğrusunu söylüyorum size. Yani Elâzığ, Malatya'da yüzde 40 50 indirim yaptık. Burada da çıkacak maliyetten yine yüzde 40 50 Sayın Cumhurbaşkanımızın tensipleriyle yapacağız. O da iki yıl ödemesiz...

MUAZZEZ ORHAN IŞIK (Van) - Yirmi ay taksit.

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANI MURAT KURUM - On sekiz yıl sıfır faizle ödeyecek. Çıkan maliyet neyse işin sonunda maliyetten biz yüzde 40 50 indirim yapıyoruz, altyapıyı da katmıyoruz ve o çerçevede ödeme yaptırıyoruz. Elâzığ, Malatya'da bildiğim kadarıyla 200 bin lira, 220 bin lira civarında ödediler ahırlı köyler. Bunların maliyetleri belki biraz daha uygun olabilir şu anki güncel maliyete göre ama çıkacak maliyette dediğim gibi bir düzenleme yapacağız.

MUAZZEZ ORHAN IŞIK (Van) - Bir şey daha söylemek istiyorum Bakanım. Şimdi -Ali Vekilimiz de söyledi, diğer vekillerimiz de söyledi- gerçekten oradaki köy yaşamına, o sosyal yaşama ya da o kültürel yaşama uygun konutların yapılması gerekiyor. Çünkü o bölgede daha önceki afet konutları köylüler tarafından kullanılamadığı için tekrardan yani yeniden daha sonraki süreçlerde, kendilerine eski tip konutlar yaptılar ve o konutlarda sadece bir onlara...

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANI MURAT KURUM - Bizim konutları gördünüz mü yapılanları?

MUAZZEZ ORHAN IŞIK (Van) - Ben Elâzığ'a gidemedim maalesef, mazeretim vardı.

Oradaki kültürel yaşama uygun olması yani o köy yaşamına çünkü orada hayvancılıkla geçim sağlanıyor. Dolayısıyla, ona göre bir dizaynın olması gerekiyor. Bunu sadece bir öneri olarak sunuyorum.

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANI MURAT KURUM - Yani mesela arkadaşlar şey diyor: "150 konut, 420 ahır yapıyoruz." Oradaki tespit, ihtiyaç neyse ona göre yapıyoruz.

MUAZZEZ ORHAN IŞIK (Van) - Hayır, hayır, ben dizayn olarak söylüyorum. Elâzığ'dakine baktık yani o tarz bir köy yapılaşması oradaki kültürel yaşama çok uygun değil bunu ifade etmek istiyorum.

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANI MURAT KURUM - Neden değil mesela?

MUAZZEZ ORHAN IŞIK (Van) - "Biz kültürümüzü koruyalım." diyoruz değil mi?

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANI MURAT KURUM - Evet.

MUAZZEZ ORHAN IŞIK (Van) - Dolayısıyla, oradaki kültürel yaşam tarzına uygun değil. Bir süre sonra... O bölgeye gittiniz mi bilmiyorum; Zernek Barajı yapıldıktan sonra hemen girişinde bir köyde aynı tarzda konutlar yapıldı. İnsanların o ihtiyacını karşılayamadığı için... Çünkü mesela, 100 hayvan alıyor ya da... Ben sadece hayvancılık açısından söylüyorum yani konutun içini söylemiyorum Sayın Bakanım, ben alan açısından söylüyorum yani onun hayvancılığı sürdürebileceği tarzda köy yapılanması oluşmalı diyorum.

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANI MURAT KURUM - Tabii, tabii, öyle olacak.

MUAZZEZ ORHAN IŞIK (Van) - Onu söylüyorum, yoksa konutun içi açısında bir şey söylemiyorum.

ALİ KENANOĞLU (İstanbul) - Bitişik nizamda bir köy evi olursa...

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANI MURAT KURUM - Onlar nereyi gösteriyorsa orada yapılıyor zaten.

MUAZZEZ ORHAN IŞIK (Van) - Bir de bir şey daha sorayım. Sanırım orada bazı köylerde köylünün evinin yerinde konut yapılacakmış, bir yerde de toplu bir şey... Öyle bir bilgi verildi.

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANI MURAT KURUM - Vatandaş yer gösteremiyorsa, uygun yer gösteremiyorsa toplu yapacağız mecburen.

MUAZZEZ ORHAN IŞIK (Van) - Evet, o toplu yapılan köyden de... Biz dün yine ilçedeydik, oradan birkaç aileyle de görüştük. Onlar da -sanırım dilekçe de veriyorlar- toplu yapılmaması yönünde bir dilekçe vereceklermiş.

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANI MURAT KURUM - Yani arazisi yoksa başka bir yere yapamıyorsak ne yapacağız?

MUAZZEZ ORHAN IŞIK (Van) - Kendi yerlerinde yapılamıyor mu?

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANI MURAT KURUM - Orada yapılabilse zaten uygun olan yere yapıyoruz, olmayan yerleri toplu yere yapıyoruz.

MUAZZEZ ORHAN IŞIK (Van) - Konteyner kent kurulan köyde sanırım yine toplu yapılacakmış, Özpınar köyünde.

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANI MURAT KURUM - Hangi köyse detaylı bilgi verelim ama yerine yapılabilenlere zaten yaptırıyoruz.

MUAZZEZ ORHAN IŞIK (Van) - Evet, tamam, teşekkür ederim.