İBRAHİM ÖZDEN KABOĞLU (İstanbul) - Teşekkür ederim.

Sayın Başkan, değerli üyeler; ben ilgiyle dinliyorum, yararlanıyorum; sona kalmak önemli değil fakat önemli olan husus şu, size somut önerim: Lütfen, iki saatte bir en azından on beş dakikalık bir ara verelim çünkü burası gerçekten tıklım tıklım; hepimiz risk altındayız, şu anda aynı salondayız yani hepimiz aynı gemideyiz. Lütfen, iki saatte bir on beş dakikalık bir mola verelim, buraları havalandıralım. Sonra, iş işten geçtikten sonra ah vah yarar sağlamıyor.

Teşekkür ederim. "

Bu somut önerimi sunduktan sonra hemen teklif sahibi Sayın Uslu'ya dönüyorum. "Etki analizi yapıldı." dedi, bu önemli. Ben geçen hafta perşembe akşamı 3 gereklilikten söz etmiştim: Bir, anayasaya uygunluk; iki, etki analizi; üç, çevresel etki değerlendirmesi. Eğer etki analizi yapıldıysa onu edinmek istiyoruz, Komisyon çalışmaları sırasında bize ulaşırsa biz bu konudaki somut önerilerimizi sunmak isteriz ama tabii ki etki analizinin yanında gerçekten, genel planlama olsun, Türkiye'nin çevresel, doğal, kültürel değerleri olsun genel bir planlamayı gerekli kıldığından... İşte o genel planlamaya giden yol özellikle bu yasa önerisi temelinde, çok yönlü yasa önerisi temelinde çevresel etki değerlendirmesi gerçekten öne çıkıyor. Bu bakımdan çevresel etki değerlendirmesini bir biçimde bu yasa için hazırlamak gerekir. Özellikle bütün Türkiye'ye hitap eden ve uluslararası alana hitap eden bir yasal düzenleme açısından çevresel etki değerlendirmesi çok önemli diye düşünüyorum, yeniden bunu vurguluyorum.

Şimdi, burada, bu maddede, 5'inci maddede idari birim olarak 3 alan var: Bir, Bakanlıklar; iki, adı konulmuş veya konulmamış kurullar; üç... Üçüncüsü olması gereken ama belirleyemediğim "Yerel yönetimler var mı acaba?" diye sordum; tekrar okudum, gerekçeye baktım ama yerel yönetimlerden söz edilmiyor.

Şimdi, peki, burada -mesela yasa tekniğine girmiyorum- diyor ki: "Plan teklifleri sadece Bakanlığa sunulur." "Sadece"ye gerek yok "Bakanlığa sunulur." demek yeterli, zaten Bakanlık yetkili. Ama bunun yanı sıra "Bakanlığa sunulur." diyor. "İlgili kurul, kurum ve kuruluş görüşleri doğrultusunda Bakanlıkça incelenerek uygun görülen alanlar..." Ama hangi kurullar, hangi kurumlar, hangi kuruluşlar, bunlar belli değil, oysa yasaya bunu koymak gerekiyor. Nitekim biraz sonra, aşağıda "Bu planlar, Bakanlık ile mutabakat sağlanarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca ilgili tabiat varlıklarını koruma bölge komisyon kararı da dâhil..." deniyor. Şimdi, ben bu bölge komisyonunu aradım, tabiat varlıklarını koruma bölge komisyonunu aradım, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu'nda bulamadım yani 2863 sayılı Yasa'da bulamadım. Bu yasada, bildiğiniz gibi, Kültür Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu ile koruma bölge kurulları var; komisyon yok. Aradım, aradım ama sonuçta bir yönetmelikte buldum. Acaba doğru mu, bulduğum doğru mu? Tabii, yönetmelikteki doğru ise o zaman aslında kurullar yasayla düzenlendiğine göre, yasayla öngörüldüğüne göre -ki temel bir yasamız var, her ne kadar zaman içerisinde delik deşik edilmiş olsa da- o zaman komisyonun da yasayla kurulması gerekiyor, dolayısıyla komisyonun yasaya aykırılığı ayrı bir sorun. Sayın teklif sahipleri, Bakanlık mensubu diğer üyeler; buradaki ana sorun şu: Şimdi, bunu "Elden geldiğince bütüncül bir yaklaşımla yapıyoruz." diyorsunuz, haklı olarak; tarih var, kültür var, tabiat var ama ilgili kanunda, 2863 sayılı Kanun'da koruma bölge kurulları var, kültür kurulları var, buna yer verilmiyor ama kaynağını nereden aldığı belli olmayan sadece "tabiat varlıklarını koruma bölge komisyonu" deniyor. Bunun en azından -dayanağı hangisi olursa olsun- üçüyle birlikte tamamlanması gerekiyor.

Burada, mesela "İlgili kurul, kurum uygun görüşü" deniyor incelemesinde. Tabii ki görüş bağlayıcı değil ama bu belirsizliğin yanı sıra önemli olan, hangi kurulun, hangi kurumun, hangi kuruluşun olduğunu yasada açıkça belirtmek gerekir, belirtmekte yarar var çünkü gerekçede de bulamadım bunun dayanağını. Bu itibarla aslında böyle bir düzenlemenin esasen kurul olarak, komisyon veya kurul olarak dayanağı kültür ve tabiat varlıklarını koruma kurulları yani bağımsız idari otoriteler olmak üzere...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

İBRAHİM ÖZDEN KABOĞLU (İstanbul) - Bitiriyorum Sayın Başkanım.

BAŞKAN TAHİR AKYÜREK - Buyurun.

İBRAHİM ÖZDEN KABOĞLU (İstanbul) - Teşekkürler, bitiriyorum.

Esasen, burada bu kadar önemli teklifte siz hep "Bakanlık" "Bakanlık" diyorsunuz, sadece "Bakanlık" diyorsunuz, Çevre Bakanlığını ikinci plana atıyorsunuz bu teklifin niteliği gereği ama burada iki önemli eksiklik var değindiğimin ötesinde, dışında: Bir, yerel yönetimlerin olmayışı ama daha çok bu alanın kendi doğasına uygun olarak "bağımsız idari otoriteler" dediğimiz özerk ve uzman birimlerin bulunmaması ki bunun da temeli aslında 2863 sayılı Yasa'da vardır.

Bizim grup bunun çıkarılması yönünde öneride bulundu, muhtemelen o reddedilecek ama bu maddenin yeniden yazılması hem teknik açıdan hem de yasanın amacı açısından gereklidir diye düşünüyorum.

Teşekkür ederim.