MUSTAFA TUNCER (Amasya) - Sayın Başkan, Sayın Genel Müdür; öncelikle kamu iktisadi teşekkülleri ÇAYKUR toplantısının ülkemize hayırlı olmasını ve iyi bir toplantı geçmesini diliyorum.

Bugün Facebook sayfamda geçmişe yönelik bir hatırlatma vardı. Beş yıl önce yine burada ÇAYKUR KİT Komisyonu toplantısını yapıyormuşuz ve beş yıl önce de biz yine çay bahçelerinin yenilenmesiyle ilgili burada konuşmalar yapıyormuşuz ve o zaman da yine kurum bu konuyla ilgili, çay bahçelerinin yenilenmesiyle ilgili "cekli caklı cümleler" kuruyormuş. Bugün görüyoruz, yine değişen bir şey yok, yine kurulan cümleler "cekli caklı" ama orada mağdur olan ihtiyarlamış çay bahçeleri ve çay üreticisi aileler.

"Bu niçin yapılamıyor?" Buna gelecek olursak, aslında bunun sebebi, yapılamama sebebi: Para. Kurumun 2016 yılında mali borcu 82 milyon 124 bin lira imiş. Aradan dört yıl, hatta üç buçuk sene geçmiş, kurumun şu anki 30 Haziran 2020 tarihi itibarıyla borcu 2 milyar 525 milyon 850 bin liraya çıkmış. Yani eski parayla 2 katrilyon 525 trilyon 850 milyar lira kurum borcun içinde, 30 Haziran 2020 tarihi itibarıyla. 2020'yi kaç lirayla kapattığını da henüz bilmiyoruz. Kurum, 2015 tarihinden itibaren kâr etmeyi bırakmış, ısrarla büyük bir zararın içine girmiş ve bu zarar her yıl katlanmış. 2016'da 82 milyon lira olan kurum zararı, 2017'de 267 milyon 742 bin liraya; 2018 yılında 657 milyon 86 bin liraya ve 2020'nin ilk altı ayında da bu borç 2 milyar 525 milyon 850 bin liraya çıkmıştır. Böyle büyük bir borcu yapmak için kurum çok büyük harcamalara mı imza atmış? Sayıştay raporları incelendiğinde, hayır, böyle bir yatırım işi yapılmamıştır. Peki, çok çok büyük kamulaştırmalar mı yapılmış? Hayır, bu da yapılmamıştır. Özel sektördeki çay fabrikaları satın alınmış da kurumun bünyesine mi katılmış? Hayır, bu da yapılmamış. Çay bahçeleri yenilenmiş de yenilenen çay bahçeleri karşılığında oradaki çay üreticisi ailelere ücretler, paralar mı ödenmiş? Hayır, bu da yapılmamış. Ama maalesef kurum, 2 milyar 525 milyon 850 bin lira gibi, kurumu âdeta iflasın eşiğine getiren bir borcun içine girmiştir. Kurumun bu borçtan çıkması da mümkün değildir. Böyle bir borca sahip kurumun da çay bahçelerini yenileyecek gücü yoktur. Bu sebeple, bu önerinin Türkiye Büyük Millet Meclisine taşınarak bunun devlet eliyle yaptırılması... Aksi takdirde çayın ülkemizde "Eskiden böyle bir bitkimiz vardı." diye anılacak bir ürün hâline gelmesine sebep olacağız. Oradaki yaklaşık 182 bin çay üreticisi aileyi de yok edeceğiz diyorum.

Saygılar sunuyorum.