| Komisyon Adı | : | KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ KOMİSYONU |
| Konu | : | Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğünün (ÇAYKUR), 2017 ve 2018 yıllarına ait bilanço ve netice hesaplarının görüşmeleri |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 4 |
| Tarih | : | 06 .04.2021 |
YASİN ÖZTÜRK (Denizli) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Şimdi, Sayıştayın diğer bulgu ve önerilerinde 2017/7.2.5'te Sayıştay önerisinde: "Giderek büyüyen çay pazarında organik ürünlere olan talebin artması nedeniyle ÇAYKUR'un Tarım Bakanlığı desteği de dikkate alınarak organik tarımın geliştirilmesi gerektiği." yönünde bir önerisi bulunmakta. ÇAYKUR organik çay tarımı yapılması konusunda çalışmalara devam edildiğini sunumda da gördüğümüz kadarıyla söylemekte. Ancak cevabın içinde yer alan bu 7.2.5'le ilgili Genel Müdürün vermiş olduğu cevabın içinde yer alan bir bölüm, aslında organik çay tarımının da ÇAYKUR'un mali yapısı dikkate alındığında yapılamayacağını göstermekte. "Bakanlığınızca bölgemizin tamamında organik çay tarımına geçilmesi yönünde çalışmalara devam edildiğinden organik alanlarımıza yeni alanlar ilave edilmemektedir. Teşekkülümüz organik çay tarımını özendirmek için üreticilere Bakanlığımızın verdiği desteklerden daha fazla teşvik vermektedir. Organik çay tarımının yapılması hâlinde verilecek olan destekler teşekkülümüzün mali yapısının da bozulmasına sebebiyet vereceğinden bu desteklemelerin Bakanlığınızca karşılanması talep edilmiş ancak kabul görmemiştir. Bu kapsamda teşekkülümüzün organik tarım faaliyetlerinin yeniden gözden geçirilecek olup gerekirse bazı bölgelerden organik çay tarımından vazgeçilmesi hususu değerlendirilecektir." gibisinden bir görüş vermiş ÇAYKUR.
Şimdi, buradan anladığımız kadarıyla... Organik çay tarımını desteklersek daha fazla zarar ederiz onun için organik çay tarımından belirli bölgelerde çekileceğiz anlamı da çıkıyor.
Şimdi, konu zarara gelmişken Sayın Genel Müdürümüzün biraz önce 2017, 2018 ve 2019'daki zarar açıklamaları daha öncesindeki Genel Müdürün söylemleriyle hem de aynı zamanda mevcut Tarım Bakanının söylemiyle, hatta bağlı bulunduğunuz Varlık Fonu eski Genel Müdürü Zafer Sönmez'in söylemleriyle de çelişti. Çünkü Sayın Genel Müdürümüz "Saha olarak yeni alımlar yapıyoruz aynı zamanda yeni fabrikalar kuruyoruz bu sebepten zarar ediyoruz." gibisinden söyledi ama eski Genel Müdür İmdat Sütlüoğlu'na göre ÇAYKUR'un zarar etmesinin nedeni Hükûmet. "Fiyat ayarlamalarında izin verilmedi için yani yaptığımız fiyat ayarlaması biliyorsunuz Hükûmet tarafından geri alındı. Dolayısıyla, eğer buna izin verilseydi yine 50 milyonun üzerinde bilançomuzda bir kâr meydana gelecekti ama Hükûmetiniz enflasyonu özellikle gıda enflasyonunu önemsediği için yine vatandaş lehine, vatandaşların mağdur olmaması için bu fiyat ayarlamamızı geri çekmemizi talep etti." diye; aynı şekilde Varlık Fonu eski Genel Müdürü Zafer Sönmez de buna benzer açıklamalarda bulunuyor. ÇAYKUR'un sosyal bir şirket olduğundan bahsederek zararının önemli olmadığından bahsediyor ama mevcut Tarım Bakanı Bekir Pakdemirli ÇAYKUR'un zarar etmesinin sebebini üreticiler olarak görmüş. Üreticilerden alınan yaş çay bedellerinin ödenmesi ve bankalardan kredi çekilmesini, ki biraz önce sizin de açıkladığınız kadarıyla uluslararası piyasalardaki çay fiyatının yaş çay fiyatıyla alım üzerinden, maliyetlerimizin yüksek olduğundan ve yurt dışında, ihracatta da bu anlamda, rekabet anlamında yeterli koşulları sağlayamadığınızdan bahsettiniz.
Bu doğrultuda organik tarımdan vaz mı geçiyorsunuz, yoksa yine Tarım Bakanlığından desteklemeler konusunda destek istemeye devam edecek misiniz? Sayıştay bu konuda size organik tarımı sürdürebilmek için ve alanları çoğaltmanız için önerilerde bulunmuş hatta siz de sunumunuzda organik çayla ilgili birkaç yerde de söylemişsiniz ama bu önümüzdeki senelerde azalacak mı günden güne? Onu merak ediyorum.
Teşekkür ederim.