EMİNE GÜLİZAR EMECAN (İstanbul) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.

Değerli milletvekili arkadaşlarım, değerli bürokratlar, değerli Komisyon üyesi STK'lerin temsilcileri, değerli basın mensuplarımız; hepiniz hoş geldiniz. Öncelikle geçmiş Ramazan Bayramınızı kutlayarak sözlerime başlamak istiyorum.

Usulle ilgili ben küçük bir not düşmek istiyorum. Tabii, Komisyon Başkanımız hâliyle görevi icabı sürelerin aşılmaması için burada bir mücadele veriyor ancak...

Komisyon Başkanımız da duyamıyor ama...

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Ne söylemiştiniz?

EMİNE GÜLİZAR EMECAN (İstanbul) - Sıkıntı yok.

Diyorum, siz konuşmaların süresi içerisinde olmasıyla ilgili bir mücadele veriyorsunuz ancak şimdi, usule baktığımız zaman bu kanun teklifinin getirilmiş olması bile usule aykırı: Baktığımızda, böyle alelacele bir şekilde bir hatayı gidermek üzerine bugün burada toplandık. Bildiğim kadarıyla yarın belki de muhalefet şerhini bile yazmaya fırsat bulamadan Genel Kurulda bu kanun teklifi görüşülecek. Bu kadar acele getirilen, bu kadar usule, teamüllere aykırı; yazılı kurallara aykırı getirilen kanun teklifinin görüşülmesinde müsaade edin biz de zamanı biraz aşalım.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - İç Tüzük'e aykırı bir uygulamamız yoktur. Hem İç Tüzük'e hem de yerleşik usullere uygun işlem yapıyoruz. Süresi içinde çalışmamız da Komisyonumuzun verimliliği açısından önem taşıyor.

EMİNE GÜLİZAR EMECAN (İstanbul) - Ben aşmamaya çalışacağım ama açıkçası bunu da not olarak düşmek istedim Sayın Başkanım.

Şimdi, ne dedik? Bir hatayı gidermek üzerine getirilmiş bir kanun teklifi. Tam kapanmaya giderken yine, Komisyonumuzda görüşülen bir torba kanuna gece eklenen Çek Kanunu'yla ilgili, aceleyle eklenen Çek Kanunu, aceleyle eklendiği için hata yapılan Çek Kanunu'nun bugün düzeltilmesini görüşeceğiz. Sayın İsmail Güneş ve 64 milletvekili arkadaşımızın 8 kanun ve 1 kanun hükmünde kararnamede değişiklik içeren kanun teklifini görüşüyoruz. Teşekkür ediyoruz çalışmanızdan dolayı.

Ancak, tabii, maalesef bu Komisyon biraz yapboz üzerine getirilen kanun tekliflerinin görüşüldüğü bir komisyon hâline geldi artık. Yani etki tepki yasası üzerine çalışıyoruz biz. Bir şeyi alelacele... Bir kanun teklifi hiç üzerinde çalışılmadan, çok bariz şekilde görülebilecekken yapılan hatalarla getiriliyor, ondan sonra tekrar Komisyona düzeltme için getiriliyor. Yine, kanun teklifinin içinde biraz daha uzun vadeli hatalar da var tabii, şimdi değineceğim.

Şimdi, değerli arkadaşlar, bu getirilenler kesinlikle de şu anda içinde yaşadığımız, ülkenin içinde yaşadığımız sorunların hiçbirine de ilaç olmuyor. Ülkeyi kapattık ama aşılama yapamadık, dünya geneline baktığımızda çok gerideyiz, yüzde 12-15'lerdeyiz bildiğim kadarıyla ve ekonomide Covid kaynaklı yaşanan sıkıntılarla ilgili daha çok bu Komisyonda yeni kanunlar getirirsiniz, yeni düzeltmeler yaparsınız, üzerinde yine çok konuşuruz maalesef. Çünkü yapısal düzeltmeler yerine palyatif, günü kurtarıcı, düzeltici önerilerle geliyorsunuz hep. Hâlbuki yapılacak çok daha farklı şeyler var, biraz bizi dinleseniz aslında bir şeyler toparlanacak.

Şimdi, ülkenin şu anda içinde bulunduğu duruma baktığımız zaman da... Mesela, 1 Ocak-14 Mayıs arası icra iflas dairelerine toplam 2 milyondan fazla, 2 milyon 754 bin 482 adet dosya gelmiş değerli arkadaşlar. Durum bu kadar kötü; alım gücü, enflasyon ve döviz karşısında, döviz kurları karşısında hızla eriyor. Bugün esnaf perişan durumda, işte getirdiğiniz maddenin üzerinde şimdi konuşacağız ama hiçbir derde deva, ilaç olmuyor bunlar. Çalışan birçok kurum kapalı şu anda. Alınan kararlar hem eksik hem yanlış. O nedenle de ne oluyor? Dolarizasyon sürekli artıyor. Baktığımızda, dolarizasyon oranı yüzde 55 olmuş. Gerçek kişilerin yani vatandaşların hesaplarına bakıldığında yüzde 56'yı geçmiş. CDS primimiz yani ülkenin borçlarını ödeme riski 400 puanın üzerine çıkmış, bu çok yüksek bir puan ve hâlâ lideriz. Biz burada şimdi konuşacağız, neleri konuşuyoruz? Bugün konuşacağımız maddelerin hiçbiri bu sorunları çözmeye yönelik değil. Şimdi, bunları say, say bitmez, sürem de kısıtlı olduğu için tabii, ben kanun teklifine gelmek istiyorum.

Sayın Kalaycı -kendisi burada değil ama- turizm sektörüyle ilgili bir madde getirileceğini söyledi. Umarım, bu da çek maddesine benzemez, kabul edebileceğimiz bir şey olur çünkü ülkenin turizm gelirlerine muhtaç hâle gelmesine sebep oldu yanlış uygulamalar maalesef. Ülkenin itibarını zedeleyici, turizm gelirleriyle ilgili yanlış birçok adım atılıyor. Bunların yapılmaması için düzgün hazırlanmış kanun tekliflerinin burada görüşülmesi gerekiyor.

Şimdi, hızlıca kanun teklifinin maddeleriyle ilgili birkaç şey söyleyeceğim, detaylarına maddelerde gireceğim.

Ama önemli, özellikle, getirilen ilk 2 maddede zorunlu mali sorumluluk sigortasıyla ilgili yapılan düzenlemede -detaylarına daha sonra gireceğim- daha önce Anayasa Mahkemesinin iptal ettiği bir durumu görüşeceğiz. Aslında, Anayasa Mahkemesi vatandaşların aleyhine olduğu için iptal etmişti bu kanunu. Neydi oradaki durum? Önce, ben, Anayasa Mahkemesi açısından çok kısa bir değerlendirme yapmak istiyorum. "Yasama organı Anayasa Mahkemesinin iptal kararına aykırı kanun çıkaramaz." deniyor. Bu durumda, şu anda yapılan bu işlem Anayasa Mahkemesi kararını yok sayarak iptal edilen yasanın aynını veya benzerini yürürlüğe koymak şeklinde görülüyor yani bu getirilen madde bunu getiriyor.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Orada iptal edilen yasa söz konusu değil, yasayla düzenlenmesi gereken bir hususun ikincil düzenleme konusu olması Anayasa Mahkemesinin itiraz gerekçesini oluşturuyor.

KAMİL OKYAY SINDIR (İzmir) - Gerekçesinde genel şartlar...

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - İsterseniz şeyden sonra teknik bir arkadaştan bu konuyla ilgili bilgi isteyebiliriz.

ALPAY ANTMEN (Mersin) - Başkanım, Anayasa Mahkemesi kararı öyle demiyor ama Anayasa Mahkemesi kararı farklı.

EMİNE GÜLİZAR EMECAN (İstanbul) - Verirlerse iyi olur.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Bir bilgi isteyelim arkadaşlardan.

EMİNE GÜLİZAR EMECAN (İstanbul) - "Anayasa Mahkemesi neden iptal etmişti bu kanun teklifini?" diye baktığımızda -detaylarını konuşuruz ama- özellikle zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamındaki idarenin takdir yetkisinde olan genel şartların uygulanmasını uygun görmediği için. Kanun teklifinin düzenleniş şekline baktığımızda, yine bu genel şartlara atıf yapılarak bunların kanunileştirilmiş hâlini görüyoruz yani yapılan yanlışların da düzeltildiğini görmüyoruz. O nedenle, kanun teklifi üzerinde detaylı görüşürken, burada sektör temsilcileri de var herhâlde...

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Bu hususu açıklığa kavuşturmak önemli. Anayasa'ya aykırı bir şey yapmak istemeyiz.

EMİNE GÜLİZAR EMECAN (İstanbul) - Sektör temsilcilerinin görüşlerini de alırsak kanun teklifinin maddeleri görüşürken çok iyi olur.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Maddeye geldiğimizde alırız.

EMİNE GÜLİZAR EMECAN (İstanbul) - Diğer maddelerle ilgili: Örneğin, İşsizlik Sigortası Kanunu'nda bir değişikliğe gidiyoruz, ilave istihdam, faiz desteği veriyoruz. Burada yine İşsizlik Sigortası Fonu'nun kullanımı ön plana çıkıyor. Ama baktığımızda, Aralık 2019 itibarıyla 131,5 milyar lira düzeyinde olan İşsizlik Sigortası Fonu 9 Nisan 2021 tarihi itibarıyla 91,3 milyar liraya gerilemiş durumda. Sürekli gerileyen, giderleri gelirlerinin üzerinde olan bir işsizlik fonundan sürekli destekleri vermeye, aykırı bir şekilde, devam ediyoruz. Yine, burada, aslında, Anayasa Mahkemesinin kararları var, bunlara da aykırı. Yine, mesela, İŞKUR'un Nisan 2020-Nisan 2021 arasında salgın kapsamında işçileri 11,4 milyar TL nakdî ücret desteği ödemesi, işverenlere ise 22,6 milyar TL teşvik ve destek ödemesi yaptığı ortaya çıkıyor. Biz, ısrarla, işsizlik sigortasının amaç dışı kullanıldığını söylüyoruz, sizler de ısrarla olmadığını söylüyorsunuz ama ben şu soruyu sormak istiyorum: Bunun sonu nereye kadar gidecek yani İşsizlik Sigortası Fonu hangi değere düşene kadar bu Fonu harcamaya devam edeceğiz? Bunun da bir risk değeri, bir sınırı vardır, değil mi? Sürekli eritiyoruz şu anda ve eritmeye devam ediyoruz. Ekonomi böyle giderse ve biz İşsizlik Sigortası Fonu'nu bu şekilde kullanmaya devam edersek önümüzdeki süreçte elimizde harcayacak, kullanacak bir İşsizlik Sigortası Fonu'muz kalmayacak.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Sayın Vekilim, süreniz doldu. Lütfen çok kısa alırsam...

EMİNE GÜLİZAR EMECAN (İstanbul) - O nedenle, yapılan destekler, tamam, önemli ama bunun nereden karşılandığı da çok çok önemli ülke ekonomisi açısından.

Maddeler üzerinde diğer konularla ilgili görüşlerimi belirtirim.

Teşekkür ederim.