| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Teklifi (2/3622) |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 4 |
| Tarih | : | 27 .05.2021 |
GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Teşekkür ederim.
Günaydın arkadaşlar.
Vedat Bey, Sayın Başkan, şimdi bu inşaatlarda, biliyorsunuz, son... Özellikle eskiden bir inşaatı bir müteahhit alırdı, her şeyiyle yapardı, bitirirdi. Şimdi ise bu taşeronlar, efendim, alt taşeronlara havale etmek gibi büyük inşaat şirketleri söz konusu oldu ve bunlar daha çok faturalarla birbirlerine işi yapıyorlar ve işçilik faturaları da kesiyorlar, diğer türlü faturalar da kesiyorlar ve işçilik belirtme üzerine bir uygulama var. Yani, efendim, şu kadarı işçilik, bu kadarı malzeme diye fatura kesildiği ve burada ciddi yolsuzluklar olduğuna dair duyumlarımız var. Yani diyelim ki penceresini bir kişiye verdi, 100 milyon lira pencere işi yapmış, bunun 50 milyon lirasını işçilik gösteriyor, 50 milyon lirasını malzeme gösteriyor gibi. Bu tip denetimlerde nasıl bir uygulamanız var?
VEDAT DEMİRÖZ (İstanbul) - Ben de cevap vereyim.
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Bülent Bey'e de söz vereceğim, topluca cevap verin olur mu?
Buyurun.
GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Bu işçi denetimi konusunda bu taşeronlara verme, alt taşeronlara havale etme, alt taşeronlardan taşeronlara, taşeronlardan ana yükleniciye doğru uygulamalardaki denetimleriniz ne şekilde olabiliyor? Etkin bir denetim yapabiliyor musunuz ve yüzde kaçını denetleyebiliyorsunuz?
Yani şunu söyleyeyim: Ben denetimlerin Maliyede de yüzde 1 civarında olduğunu biliyorum, sizde de düşük oranda olduğunu görüyoruz ve inşaatlarda ciddi anlamda kaçak işçilikler hâlâ devam ediyor. Yani kayıt dışı çalıştırmalar bu... Ama ana yüklenici yapmıyor bunu, taşeronlar ve alt taşeron uygulamalarıyla oluyor ve işçilik faturaları kesiliyor bu noktada. Burada belli sınırlarınız var mı? Nasıl bir denetim yapıyorsunuz? Yani inşaatlarda benim bildiğim en az yüzde 50-60 bir kayıt dışılık var. Bunları gidermek için nasıl bir uygulamanız söz konusu olacak? Ve bu tip aflarda... Hani yakaladığınız uygulamalarda af getiriyorsunuz; bunlar da, bu aflarda bu kayıt dışılığı daha fazla normalleştirmiyor mu, sıradanlaştırmıyor mu?
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Evet.
Buyurun Vedat Bey.
VEDAT DEMİRÖZ (İstanbul) - Şimdi, normalde, bu dediğiniz şeylerde bir yapı ruhsatı var, ilk defa veriliyor, belediye rayiç bedeli tayin ediyor, 100 milyon lira.
GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Tabii, tabii.
VEDAT DEMİRÖZ (İstanbul) - Bir dosya numarası açıyor bu yüklenici. Diğer bütün alt taşeronlar o yüklenicinin dosyasına primleri ödemek zorunda. Alttakilerin denetimi yükleniciye ait; ana yüklenici kendi onlara bakıyor; tamamını ödemiş mi, 5'ini, 6'sını beyan etmiş mi, ödemiş mi; o, onu ilgilendiriyor. Ve biz kamu olarak kendimiz ana taşeronu, ilk verilmiş yükleniciyi biliriz. Ona 100 milyon liralık verildi, eğer 5,75'i işçilik primiyse bunun...
GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Tamamen öyle değil.
VEDAT DEMİRÖZ (İstanbul) - Ama o beyan edecek, getiriyor, diyor ki: "Bu kadar kendim beyan ettim; şu kadar personel, vergi, muhtasar, sigorta..." Artı bir de direkt işçilik faturalarını...
GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Yani direkt işçilik faturalarından mı bahsediyorsunuz?
VEDAT DEMİRÖZ (İstanbul) - Onları da işte dediğim gibi eğer öyle bir ödeme varsa, direk işçilikse onların personel giderleri veya sigortadan bütün yatırılmış, yatırılmamış, muhtasar beyan edilmiş hepsi... Benim bildiğim kadarıyla işçilik izni verilirken yüzde 100'ü inceleniyor, yüzde 100'ü inceleniyor. Bizim yaşantıda gördüğümüz pratik bu.
GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Ya o işçilik faturalarında ciddi suiistimaller olduğunu ben biliyorum ama bilmiyorum Başkanımız ne der.