KEMAL ZEYBEK (Samsun) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.

Sayın Genel Müdürüm, değerli Ziraat Bankamızın değerli yöneticileri; siz banka olarak Türkiye'de çok önemli bir bankacılık, finans sektörünü yönetiyorsunuz çünkü Ziraat Bankası demek devlet demek yani Ziraat Bankası buradaki esas gücünü toplumun, halk nezdinde bankanın devlet olduğunu görmesiyle işlerinin daha kolay olduğunu düşünüyorum. Şöyle ki: Mevduat toplamada öncelikleriniz var. Neden? Çünkü toplumun ve halkın güveni, devlet olduğu için size sonsuz yani böyle bir görüşle siz daha etkin durumda olabilirsiniz. Diğer tarafta, devletin tüm varlıklarını, finanslarını en iyi kullanan, en önce kullanan bankasınız. Şöyle ki: Bir Merkez Bankasının uygulamaları alt durumda sizinle başlıyor, diğer tarafta Halk Bankası, Vakıflar Bankasıyla devam ediyor ama öncelik sizdedir. Çünkü bu ülkenin karşılığı olmayan paraları basıldığı zaman, bu paraların öncelikle sizler tarafından finans olarak piyasaya sürülmesi sizin tarafınızdan oluyor. Örneğin, siz bize dediniz ki, vurguladınız: "Bizim genelde kullandırdığımız kredi şeyi 743 milyar lira." Doğrudur.

Ben burada şu soruyu sormak istiyorum: 2019 yılında kullandırdığınız kredi limiti ne kadardı, 2020 yılında ne kadar oldu, 2021 Nisan sonu itibarıyla ne kadardır? Buradan nereye gelmek istiyorum? Çünkü 2019'daki kredi durumunuzu görerek 2021 yılında piyasadan ne kadar mevduat elde ettiniz, bu mevduatları piyasaya ne kadar sürdünüz? Veyahut karşılığı olmayan bir paranın, karşılığı olmayan paranın Merkez Bankası tarafından basılarak sizin elinizde piyasaya sürüldüğünü biliyoruz. Şöyle düşünün: Ben buradaki Komisyonda bulunan arkadaşlarım burada hazır olanlara şöyle demek istiyorum; bu önemde bir şey yok, bir varlık yok. Bunu, Merkez Bankasının bastığı para olarak görüyorum, diğer tarafta bir varlık çıkıyor ortaya öbür tarafta, tekelinde siz alıyorsunuz bu varlığı, olmayan bir varlığı, banka girdilerine sokuyorsunuz olmayan bir varlığı, çünkü basma bir para bu, çünkü karşı olmayan bir para; bu paradan size şu anda Türkiye'de yüzde 18'le yüzde 21 arasında bir de faiz alıyorsunuz. Zaten karşılığı yok. Karşılığı olmayan bir paranın...

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Sayın Zeybek, anlamadım, kusura bakmayın ama müdahale etmek zorundayım.

KEMAL ZEYBEK (Samsun) - Sayın Başkanım, şimdi, Türkiye'de karşılığı olmayan bir para çünkü karşılığı olan bir veri olsa, bir teminat olsa, bir varlık olsa bu paranın basılması gerekiyor.

TAMER DAĞLI (Adana) - Bilançonun neresinde gözüküyor?

KEMAL ZEYBEK (Samsun) - Bilançonun neresinde olduğunu bilmem ama Türkiye'de şu anda mevcudiyet bu. 2020 yılında Merkez Bankası olağanüstü, milyarlarca yani 10 milyarlar değil 100 milyarlarca para basmış mıdır? Basmıştır. Bu parayı piyasaya sürmüş müdür? Sürmüştür. Öncelik kimdedir? Ziraat Bankasındadır. Bu paralar sizin tarafından dağıtılmıştır. Şu anda mevcut siyasal iktidarın gelir elde ederken, karşılığı olmayan bir paranın karşılığında yüzde 18 ile yüzde 21 arasında para geliri elde etmektedir. Bu, şu anda yapılmaktadır. Bu, başta sizinle beraber Halk Bankasıyla, Halk Bankasıyla beraber Vakıf Bankasıyla sürmektedir.

Şimdi, buradan sormak istiyorum Sayın Genel Müdürüm; siz bu basılan paralardan Türkiye'de geçen yıl sonbahar aylarında, eylül, ekim aylarında "turizm destek kredisi" diye bir kredi sağladınız, bu kredi siz, Ziraat Bankası, Halk Bankası, Vakıflar Bankası aracılığıyla verildi Türkiye'de. Şimdi, Halk Bankasının uygulamasında bir yıl ödemesiz, altı ay faiz ödemesiyle bir, üç yıla dayalı kredi yapıldı. Bu kredi sizin tarafınızdan da kullandırıldı ama siz bu krediyi... Halk Bankası özellikle sabit faizli ve bir yılı ödemesiz, üç yıl kullandırdı. Siz ise sabit olmayan esnek faiz ve değişken faizli aynen bir yıl, üç yıl, aynen dönem sonu faizlerini, taksitlerini elde ederek son ödemesini başlatmaya çalıştığınız, esnek bir şekilde. Şu anda sizin faizlerinizin en yüksek faizi nedir? Esnek olarak yüzde 21. Ya, yazık değil mi? Sizin parayı kullandırdığınız, verdiğiniz zaman faizler yüzde 14, yüzde 13'tü. Hatta yüzde 15'ti yani tam rakamını hatırlamıyorum ama şu anda yüzde 21'lere dayandı. Siz yüzde 21'lerden faiz alıyorsunuz. Yani siz turizmcinin neresindesiniz? Madem turizmciyi, üreticiyi destekliyorsunuz, yani bu ülkede turizm gelirlerinin elde edilmesine, yükseltilmesine katkı sağlamalı ama burada bir yanlışlık var Sayın Genel Müdürüm. Bu yazıktır, turizme böyle bir destek olmaz ama bunu yapıyorsunuz şu anda, bu veriler elimizde. Bundan derhâl dönülmesi gerektiğine inanıyorum. Bir de bu krediyi verirken, zaten bu kredide komisyonu kullanırken, parayı kullandırırken yüzde 0,50'yi bırakın, yüzde 0,1'i bırakın "Biz faiz oranından komisyon alacağız." desen, zora düşmüş insanın denizdeki yılana sarılır hikâyesiyle zaten bu parayı kullanacak. Siz deseniz ki "Yüzde 1 komisyon değil de arkadaşım, biz yüzde 5 komisyon alacağız." Zaten alacak yine, yani burada bir zorlama var, bu doğru değil. Yani bunları göz önünde bulundurarak "Halk, bu krediyi kullanabilecek adam mecbur durumda." diyerek mecburiyet karşılığında komisyonlarınızı böyle belirlemeyiniz. Yani sizin bankalar ve bankadaki vermiş olduğu hizmet gelirlerinin bu kadar yükseltilmemesi gerekir. Yani bu siz Ziraat Bankası olarak bu ülkenin zaten varlığısınız. 84 milyon insanın mutlaka geçmişiyle bugünüyle sizin de şeyi var, varlıkları söz konusu, onların hakları söz konusu. Yani, siz sadece özel bir sektörün, özel biz finans sektörünün varlığı değilsiniz ki, siz genel bir yapısınız, devlet varlığısınız. Bu yüzden buna dikkat edilmesi gerekir diye düşünüyorum Değerli Genel Müdürüm.

Şimdi, diğer tarafta, Tarım Kredilerin kullandığı krediler var. Siz şöyle diyebilirsiniz: "Ya, Tarım Krediyle bizim ne ilgimiz var?" Direkt ilginiz var, sebebi şu: Çünkü finansı siz sağlıyorsunuz. Siz, tarım kredilerinde kullandırılan faizlere "sıfır" deseniz sıfır olacak çünkü Hazineden de sübvansiyon olarak destek aldıklarınız mevcut, bu alınmayanlar ödendi. Çünkü Türkiye'de zaten çiftçinin millî hasıla gelirinden yüzde 1 ödenmesi gereken bir pay var, bu payı ödenmediği gibi yıllardır 0,50'lerde, 0,55'lerde devam ediyor. Bu da bunların içinde zaten, böyle bir hakkın verilmediği zaten tescilli ama diğer tarafta siz Tarım Kredi Kooperatiflerine şu anda yüzde 17'lere varan faizler uyguluyorsunuz. Tarım Kredi Kooperatifleri de çiftçi, üretici mecbur kaldığı için yüksek oranlarda komisyonlar ödeyerek bu paraları kullanıyor. Keza, hizmet geliri olarak siz Ziraat Bankası olarak zaten bu geliri de siz de alıyorsunuz. Ya, bunların biraz indirilmesi gerekiyor yani vatandaşımız mecbur kaldı. Siz, şimdi, çiftçiye "Sizin faiziniz Tarım Kredileri aracılığıyla veyahut üretici, hayvancılık veya tarımsal girdiler açısından yüzde 17'ler değil de yüzde 5'ler değil de yüzde 30'lar deseniz yine ödeyecekler. Adam zaten zor durumda, yani tamam da halkımız göründüğü gibi değil, zorluklar içerisinde; faizi faizle, almış olduğu paraları katlayarak zaten devam ettiriyor. Bunun durdurulması gerekir Sayın Genel Müdürüm. Siz tabii ki bankamızın şu anda yeni misyonuyla yeni Genel Müdürüsünüz: Bunu bir şekilde bankanın daha çok kâr elde edebilen, büyüyebilen durumu değil de halkımızla gelirlerini paylaşan bir durumu yaratmanızı istiyoruz. Bunu da yapacağınıza inanıyorum, isterseniz yapacaksınız, yani bu zor değil Sayın Genel Müdürüm.

Şimdi, diğer taraftan, dediniz ki: "Türkiye'deki kullandırdığımız kredi 85 milyar lira." Tamam, çok güzel. Yani bizim payımız diğer bankalardan hariç 85 milyar liralık bir kredi. Buradaki yatırım ne dediniz? Yatırım payımız... Yani yatırım payı şöyledir anladığımız kadarıyla...

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Sayın Zeybek, on dakikayı geçti.

KEMAL ZEYBEK (Samsun) - Sayın Başkanım, bir iki cümle daha söyleyeyim, bitireceğim.

BAŞKAN MUSTAFA SAVAŞ - Peki.

KEMAL ZEYBEK (Samsun) - Şimdi, "yatırım payı" dediğiniz zaman, hayvancılığa verilen yatırımdır, çiftçinin alt yatırımları vardır, yani nedir, sulama yatırımları vardır, yani o yatırımların tamamı -anladığım kadarıyla, bildiğimiz kadarıyla- alt yatırım kredileri teşvikindedir.

Diğer taraftan, bu kredilerin genelde hayvancılıkta kullandırıldığını görüyoruz, tarımda kullandırıldığını biliyoruz ama şöyle bir durum var: Yüzde 4 ile yüzde 6 faiz oranında bugünkü koşullarda kullandırdığınızı biliyoruz, doğrudur ama bu yüzde 4, yüzde 6 kullandırırken siz de gerçekten üreticiye yani yatırımcıya bağışlamıyorsunuz. Sebebi şöyle: Yani geri kalan faiz oranını da zaten Maliyeden alıyorsunuz, Hazineden alıyorsunuz yani böyle bir desteği de var. Biz de size bu uygulamalarıyla... Bu, bankaya verilmiş olan bir şey. O yüzden bunun daha çok yükseltilmesini, desteklenmesi ve bunun da sizin daha çok gayretlerinizle, şu andaki mevcut Hazineyle daha iyi iştirak hâlinde daha yükselterek devam etmenizi... Çünkü bu üretimin iyi sağlanması, istihdamın daha yükseltilmesi, insanlarımızın açlığının giderilmesi açısından çok önemli diye düşünüyorum, bunu yapacağınıza inanıyoruz Sayın Genel Müdürüm.

Diğer taraftan, yine ifade ettiğiniz gibi, Tarım Kredi Kooperatiflerinin 1,27 milyar lira miktarında takipteki borçlarının olduğunu, bunun bir şekilde düzeltilerek şu anda yüzde 30 peşin demek... Hakikaten, bilemiyoruz yani bugünkü koşullarda, bu pandemi süreci özellikle, bu da ekonomik koşullar itibarıyla gelmiş olduğumuz durumda üreticinin...

Bir de şunu hatırlatmak istiyorum Sayın Genel Müdürüm: Türkiye'mizin bugün İç Anadolu'sunda yağışlardan dolayı tamamen verimlilik düştü, kuraklıktan dolayı tüm tahıl ürünleri verim düşürdü, yandı; o yüzden bu sene daha çok insanlarımız zorluklarla karşılaşacaktır. Bunları da göz önünde bulundurarak tarımı, tarım üreticisini, hayvan üreticisini, üreticimizi göz önünde bulundurarak yapılandırmalarını bu şekilde yapmanızı; diğer taraftan, verilen kredileri de sanayi kredileri de turizm kredileri de başka kredileri de daha çok kâr geliri elde edeceği, bankanın gelirini yükseltecek değil, halkın gelirini, verimini yükselteceğiz diye destek olmanızı diliyorum.

Teşekkür ediyorum, çalışmalarınızda başarılar diliyorum.