SİBEL ÖZDEMİR (İstanbul) - Teşekkür ediyorum.

Avrupa Birliği konusuyla ilgili birkaç soru soracağım Sayın Bakan: Çevre faslını, "chapter"ını 2009'da açtık, 2005'te müzakereye başladığımız anda açtığımız ilk "chapter"lardan biri. Siz buna tam hazırlıklı olduğumuzu ve kapatma sürecine geldiğimizi söylüyorsunuz ama Avrupa Birliği 2020 raporu yani son rapor da maalesef bu alanda çok ciddi eksiklikler olduğunu ortaya koyuyor, muhtemelen bakmışsınızdır. İlgili mevzuatların yürürlüğe konulması ve uygulamasında zayıf konumlandırmış ülkemizi, belirli düzeyde hazırlıklı olduğumuzu söylüyor. "Daha kapsamlı ve iyi koordine edilmiş çevre ve iklim politikalarının oluşturulmasına ve uygulamasını ihtiyaç vardır Türkiye'de ve stratejik planlamaya, büyük yatırımlara ve daha güçlü idari kapasiteye de ihtiyaç duyulmaktadır." diyor. Zaten raporun belirttiği gibi, bugün sizin sunumunuz ile benim kısmen dinlediğim sunumlarda da gerçekten Avrupa Birliği mevzuatına, müktesebatına uyum noktasında ciddi sorunlarımız var. Atık su, endüstriyel kirlilik birçok direktifi hâlâ uygulayamadığımız... Çevresel etki değerlendirmesi direktifinin doğru olarak uygulanmasının, sağlanmasını istiyor bizden. Halkın katılımı ve çevresel bilgiye erişim hakkına ilişkin AB müktesebatına uymayı ve fiilî uygulamanın sağlanmasını istiyor bizden. İklim değişikliği ilgili Paris Anlaşması uyarısı yapıyor bize ki Gümrük Birliği Anlaşması'nda da sanırım bir ön koşul olarak da yine karşımıza çıkacak bu uygulama.

Birçok kapsamlı şey var, sürem de çok kısa ve Başkanın sabrını zorlamak istemiyorum. Sıfır atık kısmı sadece bunlardan bir tanesi yani bir parçası sadece, hani bunu düzelttik, yaptık, plastik poşet vesaire ama toplumda hâlâ gerçekten ciddi bir farkındalık oluşturamadık ve bunu yaygınlaştıramadık maalesef, bu bir sorun.

"Yasal dayanağın, şeffaflığın ve paydaşların katılımının olmayışı ciddi endişe yaratıyor Türkiye'de." diyor yani bu da önemli. Çevreyle ilgili birçok yasanın Çevre Komisyonu olmadan birçok farklı komisyonda görüşüldüğüne şahit olduk ve büyük bir tartışmayla çevreye olan zararı nedeniyle hâlâ ısrarla kabul edilen yasalar oldu. Çekildi, gitti, başka komisyondan geldi yani sağlıklı bir yasama süreci de olmuyor maalesef Mecliste. Ben beş altı yıldır buradayım, ciddi sorunlar var.

BAŞKAN VEYSEL EROĞLU - Yani "Çevre Komisyonunu çalıştıralım." diyorsunuz.

SİBEL ÖZDEMİR (İstanbul) - Hayır, çevreyle ilgili ciddi sorunların detaylı bir şekilde Mecliste yasama sürecini gerçekleştiremiyoruz. Sivil toplum kuruluşları, Çevre Komisyonunun detaylı tartışması... İşte yaşadığımız birçok çevresel olaya da şahitlik ettik ve süreçlerinin ne kadar katılımcılıktan, şeffaflıktan, paydaşlarla iletişimden uzak olduğuna şahit olduk. Bu, yasamaya da yansıdı.

İklim değişikliğiyle ilgili rapor döneminde yani daha geçen yıl değerlendirmiş "Bir ilerleme kaydedememiş." diyor ülkemiz için ve alt sektörlerle ilgili de düzenlemenin olmadığını ya da çok sınırlı düzeyde olduğunu söylüyor. Türkiye'nin iklim değişikliğiyle ilgili Paris Anlaşması'nı onaylamamasını eleştiriyor ama "Türkiye, mevzuatının- emisyon ticareti ve AB ekonomilerinde sera gazı emisyonu izleme politikalarına da uyumlu hâle getirmemiştir." diyor yani sizin söylediğiniz "Türkiye "chapter"ları kapatıyor, hazırlıklı." Böyle bir şey yok. Bunlar varken Yeşil Mutabakat konusunda da dinlediğimiz birçok bakanlıkta Sayın Murat Bakan'ın da söylediği gibi hâlâ çelişkiler var, birbirini eleştiren ve birbiriyle uyumlu olmayan alanlar var. İşte Ticaret, Çevre, Ulaştırma, Enerji, Hazine gerekirse birçok bakanlığın...

BAŞKAN VEYSEL EROĞLU - Toparlayalım, Jale Nur Hanım telefonda bekliyor efendim.

SİBEL ÖZDEMİR (İstanbul) - Efendim?

BAŞKAN VEYSEL EROĞLU - Toparlayalım, Jale Hanım bekliyor telefonda.

SİBEL ÖZDEMİR (İstanbul) - Bir entegre ve bütüncül bir politikadan da yoksun. Bakın, Yeşil Mutabakat, salt 2050 hedefi, 2030 hedefi değil, sürdürülebilir kalkınma, büyüme stratejisi, sanayi, istihdam politikaları, tarım, döngüsel ekonomi, sıfır kirlilik, ekosistem, adil dönüşüm, biyoçeşitlilik, sürdürülebilir ulaşım -enerji elde etti, yenilenebilir enerji- AR-GE, inovasyon ve Avrupa Birliği kanunu hazırladı ve kabul edecek temmuz ayı içerisinde. Yeni döngüsel ekonomi gibi stratejik bir mekanizma var. Biz, daha Gümrük Birliği'ni güncelleme konusunu Avrupa Birliğiyle... Maalesef ciddi bir kriz ortamıyken ve Yeşil Mutabakat'ta da hazırlık sürecimiz yok. İşte, biz müsilaj konusuyla karşı karşıya kaldık, poşet konusunu hâlâ tartışıyoruz. Yani bugün sizler bize gerçekten 2030'a yönelik bir eylem planı ve perspektif sunmalıydınız, bütün bakanlıklar "Biz somut şunları atıyoruz..." İşte, TÜSİAD'ı dinledik, başka o gün gelen önemli kurumlar...

MURAT BAKAN (İzmir) - TOBB.

SİBEL ÖZDEMİR (İstanbul) - Ha, TOBB'u dinledik. Ya, özel sektör şaşkın. Kendileri bireysel bir çalışmayla bütüncül bir politikanın olmadığını burada zaten söylediler bize.

Müsilaj konusuna gelince; kirliliğin oluşmaması için neden gerekli o denetimler yapılmadı? Sıcaklık, tamam; durağanlık yani iklimsel, insan dışı faktörler, tamam ama en ciddisi de kirlilik. Neden zamanında bu denetimler uygulanmadı? Kanal İstanbul tartışılıyor, bir çalıştay yapıldı İstanbul'da, ben de katıldım bilim insanlarıyla; tarım, ulaşım, deprem, su kaynakları birçok insanın hayatını etkileyecek, :irçok bilim insanı bunları tartıştı, ben o gün birçoğunu tanıdım ve çok ciddi riskler ortaya koydular.

BAŞKAN VEYSEL EROĞLU - Evet, toparlayalım lütfen çünkü vaktimiz sınırlı.

SİBEL ÖZDEMİR (İstanbul) - Böyle bir çalıştay yapıldı ve bu çalıştayın sonuçları oldu mu? Neden bu kadar ısrar ediliyor ve hazırlıklı mı gerçekten İstanbul bu projeye? İleride yaratacağı ve karşılaştığımız çevre sorunlarını... İşte, İklim Komisyonunu yeni kurabildik biz, Avrupa Birliği, dünya... Ben 2001'in başlarında AB çalışmaya başladım ve temel tartışma alanı iklimdi Avrupa Birliğinin ve bugün de onu tamamladılar ve uygulamaya geçiriyorlar. Bunları sormak istedim.

Teşekkür ediyorum.