BAŞKAN MUHAMMET BALTA - Gündemimizde, Tekirdağ Milletvekili Sayın Mustafa Şentop'un (2/3853) esas numaralı Paris Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Teklifi yer almaktadır.

Değerli milletvekili arkadaşlarım, bugün burada hem Türkiye'yi hem dünyayı ilgilendiren çok önemli bir anlaşma üzerinde görüşlerimizi beyan edeceğiz ve inşallah insanlık adına, canlılar adına hayırlı bir netice alırız. Özellikle sanayi devriminden sonra, dünyada belirli bir süre geçtikten sonra, çevresel kirliliğin artmasından, küresel ısınmanın başlamasından ve sürdürülemez hâle gelmesinden sonra "Artık buna bir dur demenin zamanı geldi." diye 1994 yılında Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi imzalandı. Ondan sonra da bunun altlığını oluşturmak için 1997 yılında kabul edilen, 2005 yılında yürürlüğe giren Kyoto Protokolü imzalandı; Türkiye 2009 yılında taraf oldu, sera gazı emisyonunu taahhüt vermeden taraf oldu. Bundan sonraki süreçte özellikle yeni değişikliklerle birlikte Paris Anlaşması 2015 yılında kabul edildi, 22 Nisan 2016 yılında da Türkiye, Paris Anlaşması'na imza attı. Taraf olmamamızla birlikte sözlü olarak da burada taahhütlerimizi, gelişmekte olan bir ülke olduğumuzu söyleyerek bu sözleşmeye imza attık. Bundan sonraki süreçte uygulamalarda yapılan, bizim uygulamaları beğenmediğimiz bu neticeden sonra taraf olmadık. Burada özellikle finansal olarak yapılan desteklerin adaletsiz olduğunu beyan ettik ama yapılan müzakereler neticesinde de Sayın Cumhurbaşkanımızın Birleşmiş Milletlerde yaptığı toplantıda da bu işe taraf olacağımız söylenmiş.

Değerli arkadaşlarım, özellikle Türkiye -küresel bir güç Türkiye- bütün uluslararası anlaşmalarda, uluslararası topluluklarda, özellikle Birleşmiş Milletlerde, NATO'da bizlere verilen görevleri fazlasıyla yerine getirdi. Bu olayda da, Paris Anlaşması'nda da küresel güç olan Türkiye yapılan bu adaletsizlikleri de sürekli gündeme getirerek -her şey zamanında- zamanının bu dönem olduğunu da söyleyerek -nasip olursa Türkiye Büyük Millet Meclisinde de Genel Kurulumuzda da Paris Anlaşması'yla ilgili kanunlar burada kabul edilirse- inşallah, o masada da güçlü bir şekilde taraf olup yerini alacaktır, burada hiçbir şüphemiz yoktur.

Paris Anlaşması'yla alakalı, taraf olmadık ama biz Türkiye'de hem iklim değişikliğiyle alakalı hem çevresel sorunlarla alakalı çok önemli önlemler aldık, yatırımlar yaptık. Bunların bazılarından bahsetmek gerekirse, özellikle sıfır atığın altlığını da oluşturan, "poşet yasası" adıyla kamuoyunda bilinen 7153 sayılı poşet yasasını hep beraber, Çevre Komisyonunda hep birlikte çıkardık. Burada hep, iktidarıyla muhalefetiyle partilerüstü bu iş görülerek bütün arkadaşlarımız bu yasaya destek verdiler, biz bundan son derece mutlu olduk.

Diğer taraftan da ulaşım kaynaklı emisyon miktarını azaltmak için bisiklet kullanımını ve bisiklet yollarını yaygınlaştırdık ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı -özellikle çevresel sorunlarla alakalı buradaki gelirleri de bu tür kaynakları da- bisiklet yollarına destek verdi. 7261 sayılı Kanun'la Türkiye Çevre Ajansı kuruldu, yine sıfır atığın altlığı; burada da çevresel sorunların çözümüyle alakalı çok önemli adımlar atıldı. Diğer yanda özellikle emisyonu azaltıcı, hem şehirler arası hem kırsalda yolların standartlarının yükseltilmesi, tren yollarının, millet bahçelerinin, orman alanlarının 20 milyon 800 hektardan 23 milyon hektara çıkarılması, özellikle Türkiye'de mevcut enerji kaynaklarımızın yüzde 53'ünün yenilenebilir enerji kaynakları hâline gelmesi... Çevresel sorunlarla alakalı, küresel ısınmayla alakalı çok önemli yatırımlar yapıldı. Özellikle Türkiye'de gelecek yıl üretime geçecek olan elektrikli araç bile burada atılmış olan adımların hemen hemen en önemlilerinden bir tanesidir.

Biz, enerji tüketimini azaltmayı ve kullanılan enerji kaynağımızı da yenilenebilir enerji kaynaklarıyla kullanmayı düşünüyoruz. Burada, inşaat sektöründe de enerji tüketimini azaltmak için ısı yalıtımlarının şart koşulması da bunlardan bir tanesi. Yine, biz, Avrupa Birliği Yeşil Mutabakatı'na uyum için gereken eylem planını hazırladık, devreye aldık. Özellikle sıfır atığın altlığı olan geri dönüşüm oranını da yüzde 13'lerden yüzde 22'ye çıkardık. Bu da esasında kullanılan kaynakların ekonomik değeri olan ham maddeleri tekrar, yeniden kullanılarak esasında ham madde sarfiyatını da yani buradaki savurganlığı da önlemeye çalışıyoruz. Sanayimizin temiz üretim yapmasıyla alakalı, yine desteklere devam ediyoruz.

Türkiye küresel hiçbir soruna kayıtsız kalmadı, bu konuyla alakalı da üzerine düşeni yapıyor, fazlasıyla yapacaktır. Yani bu olayda da inşallah Paris Anlaşması'yla birlikte de hem Türkiye'de hem dünyada özellikle "Çok fazla kirletenler öder." mantığıyla beraber de diğer gelişmekte olan ülkelerin de küresel ısınmaya karşı iklim değişikliğiyle alakalı mücadelesine, bu gelişmiş olan ülkeler kaynak aktararak gelecek nesillere yaşanabilecek bir dünya bırakabilmek için bu çalışmalar devam edecektir.

Öncelikle, bu toplantımız tekrar hayırlara vesile olsun. Sonuçta da inşallah Komisyonumuzun da -tali komisyonumuz- alacağı kararla beraber, ana komisyon olan Dışişleri Komisyonu bu olayı görüşür, Paris Anlaşması'na taraf olup bütün Türkiye'de olduğu gibi dünyada da iklim değişikliğiyle mücadeleyi hep beraber yaparız diye düşünüyoruz. Hayırlı ve uğurlu olsun diyorum. Öncelikle, kısaca, bu konuyla alakalı bilgi vermek istiyorum. Bugün gündemimizde olan, yer alan kanun teklifinin esas komisyonu Dışişleri Komisyonudur, Çevre Komisyonu tali komisyondur. İç Tüzük'ümüzün 23'üncü maddesi kapsamında "Tali komisyonlar, havale edilen kanun teklifinin tümü veya bazı maddeleri veya kendilerini ilgilendiren yönü üzerinde esas komisyona görüş bildiren komisyondur." Meclis teamülleri istikametinde tali komisyonlarda uluslararası anlaşmaların görüşülme usulü, tasarının tümü üzerinde görüşme açılması şeklindedir.

III.- KARARLAR

1.- (2/3853) esas numaralı Kanun Teklifi'nin maddelerine geçilmeden geneli üzerinde görüşme açılması ve Komisyonun genel uygunluk görüşünün esas komisyon olarak Dışişleri Komisyonuna bildirilmesi hususunun kabulüne ilişkin karar

BAŞKAN MUHAMMET BALTA - Şimdi geneli üzerindeki görüşmelere geçiyoruz ancak bazı hususlara açıklık getirmek istiyorum. Yapacağımız görüşme bir uygun bulma görüşmesidir. Tali komisyon olduğumuz için geneli üzerindeki görüşmelerin tamamlanmasından sonra, kabul ettiğiniz takdirde genel uygunluk görüşümüzü esas komisyon olan Dışişleri Komisyonuna bildireceğiz.

Bu kapsamda maddelere geçilmeden teklifin geneli üzerinde görüşme açılmasını ve genel uygunluk görüşümüzün esas komisyon olarak Dışişleri Komisyonuna bildirilmesini oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Etmeyenler... Oy birliğiyle kabul edilmiştir. Teşekkür ediyorum.

Saygıdeğer Komisyon üyelerimiz, şimdi gündemimize geçiyorum. Gündemimizde yer (2/3853) esas numaralı Paris Anlaşması'nın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Teklifi'nin tümü üzerindeki görüşmeleri açıyorum.

Şimdi teklif hakkında bilgi almak üzere...

MURAT BAKAN (İzmir) - Sayın Başkanım, Sayın Bakanımız şey yapmadan kısa bir açıklama yapmak istiyorum, ondan sonra Bakanımızdan sonra genel değerlendirme... Kısa bir açıklama yapmak istiyorum.

BAŞKAN MUHAMMET BALTA - Elbette Sayın Bakan, buyurun.