SİBEL ÖZDEMİR (İstanbul) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Sayın Başkan, değerli üyeler, Değerli Cumhurbaşkanı Yardımcısı, değerli bürokratlar; öncelikle tabii ki 2022 bütçesinin tüm ülkemiz açısından, vatandaşlarımızın beklediği ve beklentisi olan sorunları çözeceği umuduyla ve temennisiyle sözüme başlamak istiyorum.

Bütçe sunumunuzda salonda değildim, bir uluslararası heyetle beraber şehir dışındaydım. Sunumunuzu dikkatlice edindim ve dikkatlice değerlendirdiğimde temel vurgu küresel bir sorun üzerine odaklanılmış ve salgın cenderesinden bahsedilmiş ve bu süreçten de en sağlıklı şekilde çıktığımız vurgusu yapılmış. Büyüme vurgusu çok fazla tabii ki Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcısı, işte ihracat, sanayi üretimi ama bunlara baktığımız zaman genel olarak vatandaşa bunların yansıması, özellikle de çalışan kesime, işte ücretli, asgari ücretliye, emekliye, esnafa, memura, çiftçiye, gençlere, işsizlere bu söylediğiniz olumlu ortamın ya da sunumunuzda çok fazla dikkat ettiğiniz unsurların yansıması maalesef yok. Bunu sizin dikkatinize sunmak istiyorum.

"2053'e giden bir yol." denilmiş. Ya burada çok ileri bir vaat yerine bugün acil, toplumun çözüm bekleyen sorunları var. Bunun üzerine bütünlükçü, sağlam, sürdürülebilir, şeffaf, somut bir program, proje ya da bir plan olmadığını görüyoruz. Bütün konuların bir nevi geleceğe havalesi gibi bir süreç var. İşte "atılım dönemi" deniyor, "atılım dönemi bütçesi" deniyor. Bu sistemin hazırladığı 4'üncü bütçe ama geldiğimiz noktada hızlı bir millî gelir erimesi var, hızlı bir enflasyon ve hayat pahalılığı var ve artan bir işsizlik sorunu var ve yoksullaşma, belli bir kesimin yoksullaşması ve servet dağılımında ve gelir dağılımında adaletsizlik ve adil olmayan bir vergi sistemi. Bugün bütçenin yansıması da aslında dönem içinde görüştüğümüz kanunlarda da hep geçici çözümlerle sorunu çözmeye çalıştık. İşte geçen hafta esnafa, çiftçiye kredi destekleriyle ilgili esnafa bir istisna getirildi. Günlük 80 kuruş civarında böyle desteklerden bahsedildi bu salonda. Bunlarla bu köklü çözümleri nasıl sağlayacaksınız? OVP, YEP, reform paketleri, bunların hiçbirinin karşılığı olmadı uygulamada, hepsi sonuçsuz kaldı. Ama bugün işte karşı karşıya kaldığımız tablo; TL'nin değerinin hızla erimesi, yüksek faiz yükü, hayat pahalılığı, işsizlik, yüksek faiz ve bunun ekonomiye olan maliyetleriyle karşı karşıyayız. İhracat rakamlarına çok büyük bir övgü var ama ihracattaki yapısal sorunlarda bir değişim olmadı Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcısı. Hâlâ ithalata bağımlı, yüksek ve orta teknoloji ürünlerinin beklenen düzeyde bir seviyeye ulaşmadığı ve giderek de girdi maliyetlerinin arttığı bir süreçle karşı karşıyayız. Bence bu bütçede en önemli dikkat edilmesi gereken nokta, bir kurumsal, Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemiyle beraber ortaya çıkan kurumsuzlaşma ve kurumsal tahribat. Bunun en büyük yansıması bağımsız ve özerk kurumlar üzerinde yaratılan tahribat, giderek merkezîleşen karar alma mekanizmaları, liyakatsiz bir atama süreci, gece yarısı kararnameleri ama bu kurumlar içerisinde en çok tartıştığımız ve tahribat gören Merkez Bankasındaki kurumsal tahribat ve bunun ekonomiye maliyeti güven, istikrar ortamını en çok zedeleyen unsurlardan biri.

Bu bütçede en fazla dikkat edilmesi gereken unsurlar ya da odağa alınması gereken unsur işsizlik, genç işsizlik sorunu olmalıydı ve artan hayat pahalılığı sorunu ve eğitim. Üç noktada temel sorun alanlarımız var ve bunlar bu iktidar döneminin en zafiyet alanları, özellikle eğitim sistemindeki muazzam bütçenin ayrılması sizin tabirinizle ama neticede, sorunun çözümü noktasında bir netice alamadığımız. İşte üniversiteler, planlama, açılan bölümler, özerk yapısı, kurumsal yapıları üniversitelerin, akademik özgürlükleri ve ortaöğretimde yaşanan sorunlar. Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcısı, biz yaz dönemi Avcılar'da bir okula gittik ve okul "teneke okul" diye tabir ediliyor ve vatandaşlar bize "Siz bütün bu sorunları bırakın, bu eğitim koşullarına, bu öğrencilerin bu koşullardaki eğitimine çözüm üretin." dediler. Siz ise bütçenizin işte ilk 3, 4, 5 sayfası "Şu nokta nokta bütçesidir, bu bütçesidir." ama burada okullaşma, okullarla ilgili işte "Bu kesimin bütçesidir." diye bir tabir kullanmışsınız. Ben bu konuya daha fazla dikkat etmeniz gerektiğini düşünüyorum. Yani 21'inci yüzyılda Avrupa otobanının yanında bir teneke okul.

Geçen hafta İzmir'in bir köyündeydim, 3 tane sınıf bir arada eğitim görüyor Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcısı. Ya bu kesimin bütçesi olmalıydı. Genç işsizliğin... Bakın, 2 milyona yakın ne eğitimde...

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Teşekkür ediyoruz Sibel Hanım, süreniz doldu.

SİBEL ÖZDEMİR (İstanbul) - Son, izin verirseniz...

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Son bir cümle alalım.

SİBEL ÖZDEMİR (İstanbul) - Ne eğitimde ne istihdamda olan ve giderek artan bir genç nesil var. Bu sayıyı tekrar dikkatinize sunmak istiyorum. Siz, belli gençlerin... "Gençlik merkezlerini kullanan, donattığımız gençlerin bütçesidir." demişsiniz ama bir de gerçeklik var: 2004 yılındaki genç işsizlik oranı içinde üniversite mezununun oranı yüzde 12,9'ken bugün yüzde 30'lara dayandı.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Teşekkür ediyorum Sibel Hanım, sağ olun.

SİBEL ÖZDEMİR (İstanbul) - Bu kronik sorunlara çözüm üreten bir bütçe olmasını temenni ediyorum.

Teşekkür ediyorum.