KOMİSYON KONUŞMASI

İBRAHİM AYDIN (Antalya) - Teşekkür ediyorum Başkanım.

Sayın Gazi Meclisimizin Başkanı, Komisyon Başkanım ve Komisyon üyesi değerli milletvekili arkadaşlarım, çok kıymetli Sayıştay Başkanım, Sayın Kamu Denetçiliği Kurumu Başkanım, değerli bürokratlarımız, basınımızın seçkin temsilcileri; öncelikle Meclisimiz tarafından seçilen Sayıştay Başkanımıza, Metin Yener Bey'e hayırlı olsun diyorum, yeni görevinde başarılar diliyorum.

Türkiye Büyük Millet Meclisi bütçe hakkını kullanırken vatandaş adına kamu gelirlerini toplama ve bu gelirleri harcama konusunda yürütme organına yetki vermekte ve bu yetkinin uygulama sonuçlarını da Sayıştay aracılığıyla denetlemektedir. Bu bağlamda Türkiye Büyük Millet Meclisinin denetim faaliyetinin etkin bir şekilde yürütmesinde Sayıştay denetimlerinin rolü büyüktür. Sayıştay, kamu idarelerinin mali faaliyet, karar ve işlemlerini hesap verme sorumluluğu çerçevesinde denetleyerek sonuçları hakkında Türkiye Büyük Millet Meclisine doğru, yeterli, zamanlı bilgi ve raporlar sunmaktadır. Sayıştay bu yönüyle yüce Meclisimizin bir kısım işlevlerini yerine getirmesi bakımından en önemli kurumlardan biridir. Sayıştay her sene içeriği son derece kıymetli raporlar yayınlamaktadır. Sayıştay Başkanımızın konuşmasından da anlaşılacağı üzere, 2020 senesinde 5 adet genel Sayıştay raporu ile 509 adet kamu idaresi raporu yayınlanmıştır. Denetimi yürütülen söz konusu kamu idareleri bakanlıklardan mahalli idarelere, üniversitelerden kamu işletmelerine geniş bir denetim alanı içerisinde yer almaktadır. Bu raporlar kamu mali yönetim sistemimizin iyi işleyişinin sağlanması adına önemli bir araçtır. Bu raporlar aracılığıyla kamuoyu, doğrudan, idarelerinin işleyişiyle ilgili bilgi sahibi olmaktadır. Sayıştay raporları, kamu idarelerine, faaliyetleriyle ilgili eksiklikleri görerek raporlardaki önerileri de dikkate almak suretiyle iş ve işlemlerini daha iyi yürütme imkânı sağlamaktadır. Sayıştay tarafından yürütülen denetimler aracılığıyla bütçe hakkının gereği olarak kamu idarelerinin faaliyet sonuçları hakkında Türkiye Büyük Millet Meclisine ve kamuoyuna güvenilir ve yeterli bilgi sunulmakta, kamu mali yönetiminin hukuka uygun olarak yürütülmesi ve kamu kaynaklarının korunmasına katkı sağlanmakta ve kamu idarelerinin performansının değerlendirilmesine, hesap verme sorumluluğuyla mali saydamlığın iyileştirilmesi ve yaygınlaştırılmasına katkı sağlanmaktadır. Sayıştay Başkanımız tarafından sunulan başta bütçe sunuş konuşması ve daha önce sunulan Plan ve Bütçe Komisyonu bilgilendirme notlarından anlaşılıyor ki Sayıştay faaliyetleri mevcut sorunların tespitini, çözümü için önerilerin geliştirilmesini ve kurumsal gelişimin takibini içine alan geniş bir perspektif içermektedir. Sayıştay, yürüttüğü denetimlerin yanı sıra kamu idarelerinin tespit edilen sorunlarının giderilmesine ve iyi işleyişine katkı sağlamak amacıyla rehberlik ve eğitim faaliyetleri de yerine getirmektedir. Bu çerçevede Sayıştay Başkanlığının, belediyelerin kurumsal kapasitelerinin geliştirilmesine katkı sağlamak üzere, Türkiye Belediyeler Birliğiyle bir eğitim protokolü imzaladığını, bu protokol kapsamında belediyeler, bağlı idareler ve bu idarelerin iştiraklerine yönetici, teknik ve idari personeli ile diğer mensuplarına yönelik çeşitli konularda 26.884 belediye personelinin katılımıyla 28 eğitim düzenlediğini görüyoruz.

Yine, başta Bakanlıklarımız olmak üzere, genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin denetimleri sonucunda ortaya çıkan eksikliklerin giderilmesi amacıyla Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Sayıştay arasında bir eğitim protokolü imzalandığı ve bu çerçevede çeşitli konularda 3.500 kamu personeline Sayıştay mensuplarınca eğitimler verildiğini anlıyoruz. Bu yöndeki çalışmalar muhakkak kamu idarelerinin kapasitelerinin artırılması ve kamu idarelerinde hesap verme sorumluluğu ile mali saydamlığın iyileşmesine katkı sağlayacaktır.

Bu doğrultuda bir diğer faaliyet ise Sayıştay 2020 yılı Dış Denetim Genel Değerlendirme Raporu'na bakıldığında görüyoruz. Sayıştay, kamu idarelerinin iç kontrol sistemlerini her yıl düzenli olarak değerlendirmektedir. İç kontrol sisteminin etkin bir şekilde kurulması kamu idarelerinin sorumluluğunda olmakla birlikte, Sayıştay gerek dış denetim sürecinin bir parçası olarak gerekse 6085 sayılı Sayıştay Kanunu'yla verilen bir görev olarak iç kontrol sistemlerinin etkinliğini değerlendirmektedir. Kamu idarelerinin iç kontrol sistemleri ne kadar iyi çalışırsa kamu idareleri de o kadar iyi çalışacaktır. Etkin işleyen bir kamu mali yönetiminin gerekliliklerini sağlamak üzere, idarelerin stratejik yönetim ve kurumsal risk yönetim mekanizmaları ile iç kontrol sistemlerini kurmuş ve işletiliyor olmaları büyük önem taşımaktadır. Bu bakımdan, Sayıştayın bu yöndeki çalışmaları önem arz etmektedir.

2022 yılı bütçemizin hayırlı olmasını diliyorum, saygılar sunuyorum.