SİBEL ÖZDEMİR (İstanbul) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Evet, yani sabahtan itibaren yapılan bütün görüşmelerde Meclisin özellikle yeni sistemle beraber yaşamış olduğu, özellikle denetim yetkisi ve bu bütçe yetkisindeki aşınmalar... Ve o zaman, Sayın Başkanım, siz Anayasa Komisyonu Başkanıydınız ve bu sistem değişikliğinde çok uzun detaylı tartışmalar yapıldı ve neticede temel kaygı da Meclisin bu denetim yetkisindeki aşınmaydı. İşte aksine, Millet Meclisinin güçleneceği değil... Bizim bu yöndeki kaygılarımız da aslında bugün bizi haklı çıkardı. Bugün yapılan bütün konuşmalarda buna vurgu yapıldı. Meclisin özellikle gensoru yetkisinin elinden alınması, yazılı soru önergesi hakkının genel görüşme hakkının elinden alınması, Bakanlarla, Kabine ile Meclisin arasındaki bağın giderek zayıflaması ve sorumsuzluk oluşması; bunlar temel olarak gündeme getirildi. Şuna dikkat çekmek istiyorum: Bazı sorunların İç Tüzük'le çözüleceği söyleniyor ama bu da yeterli olmayacaktır, bunu da açıklayacağım.

Sayın Başkanım, bütün bu detaylandırmalar geçen hafta yayınlanan Avrupa Birliği raporunda da dile getirildi. Rapor, ülkemizde yeni sistemle beraber -Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemiyle beraber- özellikle karar ve kararnamelerin çok aşırı kullanılmasının Meclisin yasal fonksiyonunda bir zayıflığa sebep olduğuna, Cumhurbaşkanının kendi yetki alanını aşan özellikle sosyoekonomik alanlardaki kararnamelerinin fazlalığına da dikkat çekiyor ki bu bizim uygulamada da karşılaştığımız bir sorun.

İstanbul Sözleşmesi vurgusu yapılıyor, Meclis bu konuda gerçekten çok zayıf kaldı Sayın Başkanım. Uluslararası sözleşmeler Meclisimizin temel alanlarından bir tanesi; kabulü, onaylanması süreci. Burada bir eksiklik olarak ortaya çıktı ve Meclis bu yetkisindeki bu tavizi çok da önleyemedi. İşte, geçen haftalarda Paris Anlaşması sürecinde Meclisin asıl olması gereken yetkisini kullandığını görüyoruz.

Ben hep katıldığım komisyonlarda buna dikkat çekiyorum, özellikle etkin bir şekilde komisyonlarda ve milletvekillerinin ihtisas alanlarında bu dönemde gerçekten geçen döneme nazaran büyük bir aşınma yaşandı. İşte ben sordum ve her zaman komisyonlarda dile de getiriyorum; Değerli Başkanım, Nisan 2021 tarihi itibarıyla 3.563 kanun teklifinin 2.684'ü sizin nezdinizde tali komisyonlara sevk edilmiş ama tali komisyonlardan sadece bir tanesi toplanmış, diğer komisyonların haberleri bile yok. Burada bir İç Tüzük düzenlemesine gerek yok, siz de biliyorsunuz ki komisyon başkanlarına siz havale ediyorsunuz, komisyon başkanlarının takdiriyle bu komisyonlar toplanabilir veya raporlarını ilgili esas komisyona iletebilirler. Bu konuda gerçekten çok ciddi bir eksiklik var yani Meclisimizdeki milletvekillerimizin ihtisas alanlarındaki çalışmaları yansımıyor o yasalardaki görüşmelere, bir çoğunda. Şöyle bir durum var: Birçok farklı alandaki düzenleme tek bir torba kanunda -bugün çok söylendi- tek bir komisyona... İşte yüzde 42'si sadece Plan ve Bütçe Komisyonuna iletilmiş ve bunların birçoğu da maalesef torba kanun niteliğinde gelmiş. Bu konu İç Tüzük gereği daha çok sizin yetkinizde; komisyon başkanlarını bu konuda uyarmanız ve etkin çalışma sisteminin sağlanması gerektiğini düşünüyorum.

Bakın, Avrupa Birliği Uyum Komisyonu üyesiyim Sayın Başkanım. Avrupa Birliği raporunda ülkemiz 35 başlıkta inceleniyor yani her bir politika alanındaki eksikliklerle ilgili. Burada bir sürü yasal mevzuat sorunu var. Avrupa Birliği Uyum Komisyonunun kuruluş amacı da yasal mevzuatlarımızı resmî aday ülkesi olduğumuz Avrupa Birliğinin hukuksal mevzuatına uyumlaştırmak. Avrupa Birliği Uyum Komisyonu hiç toplanmadı bu konuda, tali komisyon olarak zaten toplanmıyor ama oraya tali komisyon olarak da gönderilmesi -işte çevreyle ilgili konularda- en azından müzakere başlığı açtığımız 16 başlıktaki alanlarda ticaret, sanayi, çevre gibi alanlarda toplanması gerekiyor, bu bir nitelik kaybı yaratıyor. Avrupa Birliği raporuna bunu yazdı diye bunu yok sayamayız, zaten bu bizim yaşadığımız bir süreç. Bu konuya daha dikkat edilmesi gerektiğini ben dikkatinize sunmak istiyorum.

Başkanlık Divanında görev yaptım, sosyal alanlarla ilgili çalışmalar... Meclisin sadece yasama değil; sosyal etkinlikleri, duyarlılıkları bunlar önemli, önemli etkinlikler de oldu pandemi süreci olmasına rağmen...

Temel sorun, personel sorunu; bugün gündeme de getirildi Değerli Başkanım. Siz Başkanlık Divanında da bu konuda bir tutum ortaya koydunuz, bir çalışma yapıldığını söylediniz ki bugün Kamu Denetçiliğine gelen şikâyetlerin de yüzde 20'si kamu personel rejimiyle ilgili. Bunun da umuyorum kısa zamanda burada çalışan, bizimle beraber gerçekten yoğun mesai yapan arkadaşlarımızın...

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Teşekkür ediyoruz.

SİBEL ÖZDEMİR (İstanbul) - Son bir cümle söyleyebilir miyim izniniz olursa?

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Buyurun.

SİBEL ÖZDEMİR (İstanbul) - O çalışan arkadaşlarımızın hakları konusunda da bu adaletsizliği giderip örnek bir modeli de kamu kurumlarına Meclisimiz sağlayabilir.

Sayıştay raporlarıyla ilgili bir cümle söyleyeceğim.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Teşekkür ediyorum. Sağ olun.

SİBEL ÖZDEMİR (İstanbul) - Evet, şöyle ki yani bu raporlarda önemli bulgular var ve bulguların temel özelliği...

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Süreniz yok Sibel Hanım, tamamladık süremizi.

SİBEL ÖZDEMİR (İstanbul) - Tamam o zaman.