| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | 2022 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe KanunuTeklifi (1/283) ile 2020 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/282) ve Sayıştay tezkereleri a) Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı b) GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı c) Doğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı ç) Konya Ovası Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı d) Doğu Karadeniz Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı e) Kalkınma Ajansları Denetim Raporları f) Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı g) Türk Standardları Enstitüsü ğ) Türk Patent ve Marka Kurumu h) Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu ı) Türkiye Bilimler Akademisi i) Türkiye Uzay Ajansı |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 5 |
| Tarih | : | 03 .11.2021 |
SİBEL ÖZDEMİR (İstanbul) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Sayın Bakan, değerli bürokratlar ve değerli üyeler; ben de iyi akşamlar diliyorum.
Oldukça yorucu bir çalışma süreci oldu, kısaca görüşlerimi paylaşacağım.
Evet, sabah Bakanın sunumuyla beraber başladık, proje ağırlıklı, sanayi ve teknoloji alanındaki projeleri daha çok gördük ama bizim beklentimiz tabii ki bu alandaki ülkemizin karşı karşıya kaldığı yapısal sorunlara ayrılacak bütçe ve bu yapısal sorunlara nasıl çözümler getireceğiydi. Çünkü tabii ki ülkelerin sanayileşme stratejileri ve sanayileşme politikaları çok önemli ve biz de daha çok ithal ikame eden, ihracata dayalı sanayileşme modeli üzerine kurguluyoruz. Tabii, bunun da temel ayakları en başta bir kalkınma modeli, eğitim tabii ki, teknoloji altyapısı, AR-GE, üniversiteler, bilimsel araştırma kurumları, özerk, bağımsız kurumlar; özellikle hukuk, adalet, liyakat, nitelik, şeffaflık, hesap verebilirlik yönetim modeli, bağımsız, özerk ve özgür araştırma ortamı ve bunların desteklenmesi. Çevre politikaları, bölgesel kalkınma, gelir dağılımı, bununla uyumlu vergi, adalet, ekonomi politikaları... Ancak biz sırayla bütçeleri görüşüyoruz Sayın Bakan, yeni başladık ve bütün gün burada bu politikalarımızdaki temel sorun alanlarını ortaya koyuyoruz ve yapısal sorunlar da hâlâ devam ediyor.
Eğitimden bahsedeceğim. Dün burada uzun saatler görüştük ve günün sonunda Millî Eğitim Bakanının temel argümanı, ülkemizde okullar arası nitelik farkı ve başarı sıralamalarında ya da başarı performanslarında okullar arasındaki temel farklılık oldu. Yani on dokuz yıl tek başına bu ülkeyi yönetmiş olan bir iktidarın eğitim perspektifi ve Sayın Bakanın ağzından çıkan cümle buydu. Bu, bizim sanayi, kalkınma ve büyüme modelini de doğal olarak etkiliyor ve dün günün sonunda karşılaştığımız tablo buydu.
Üniversiteler ve araştırma kurumları, TÜBA, TÜBİTAK bugün sizin de Bakanlığınızın bütçesi adı altında ve bu kurumlarımız uzun yıllar maalesef sizin de üyesi olduğunuz iktidar döneminde malum cemaat yapıları içerisinde yer aldı. Bugün de dernekleri, vakıfları tartışıyoruz yani bağımsız, özerk bir yapıyı maalesef kuramıyoruz.
Avrupa Birliği raporuna değineceğim çünkü sanayi ve işletme politikaları, bizim 2005'te müzakereye başladığımız andan itibaren ilk 2007'de müzakere başlığını açtığımız bir başlık. Raporda önemli uyarılarda bulunuluyor ve buna dönük hiçbir düzenlemeye de yer verilmemiş baktığımız zaman, geçen yıl ya da önceki yıllarla karşılaştırdığımızda. Temel sorun şu: Sanayi politikaları noktasında uyumluluk sorunu var. Büyük yatırımlara devlet desteklerinde şeffaflığın olmaması; bu çok ciddi, özellikle ekonomi ve sanayi politikalarımızda Avrupa Birliği ve uluslararası raporlara yansıyan temel sorun bu, şeffaflık sorunu, kayıt dışı ve küçük ve orta ölçekli işletmelerin sorunları, finansman sorunları ve bunlarla ilgili gerçekten uluslararası düzeyde bir yasal mevzuatımızın olmaması. İşte buraya KOBİ'lerle ilgili, esnafla ilgili, sanayiciyle ilgili ki bugün birazdan bahsedeceğim, Yeşil Mutabakat sürecinin en önemli temel taşı bu kurumsal yapıların dönüşümü, KOBİ'lerin dönüşümü ancak bunlarla ilgili temel...
İşte buraya gelen bütün yasalar, maalesef çok yetersiz; buna değinmek istedim. Kamu alımları çok ciddi sorun olarak gözüküyor. Somut performans göstergelerinin olmaması; bugün de mesela sunumunuzda bununla ilgili de somut bir gösterge, işte etkinlik analizi gibi bu tür verilere ulaşamıyoruz, var çalışmalar ama bunların toplumun ekonomik ve sosyal kalkınmasına, refah düzeyinin artmasına... Genç işsizlik sorunu, en temel sorun alanımız. Temel bilimlerdeki genç mühendis oranı, mesela sizin çalışma alanınızı en çok ilgilendiriyor ve maalesef genç işsizlik noktasında giderek artan büyük bir performans var ama biz dünyanın en kötü durumdaki 35'inci ülkesiyiz ve rekabet edebilirliğimiz böyle. En fazla beyin göçü verdiğimiz yaş aralığı yine böyle, bu alanlarda ve özellikle de bilişim ve teknoloji alanındaki mühendislerin ve akademik çalışma yapanların beyin göçü noktasında en etkin alan olması.
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Teşekkür ediyorum Sayın Özdemir.
SİBEL ÖZDEMİR (İstanbul) - Evet, sürem çok az tabii ki. Bölgesel farklılıklara, son on saniye ona değinmek istiyorum çünkü kalkınma ajansları çok önemli Sayın Bakan. Ama biz bugün baktığımız zaman TÜİK verilerine, gelir ve yaşam koşulları araştırmalarında bölgeler arası çok ciddi bir fark var ve bu kalkınma ajanslarının bu farkı azaltma noktasında bir sorun olduğu da gözüküyor.
Teşekkür ederim.