BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Sayın Başkan, değerli milletvekili arkadaşlarım, Sayın Bakanım, değerli bürokratlar, değerli basın mensupları; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Sayın Bakanım, Cumhurbaşkanlığı 2022 Programı'nda tarımla ilgili olarak şöyle diyor: "Toprak ve su kaynaklarında öngörülen daralma ve iklim değişikliğinin etkilerinden dolayı tarımsal üretimde sürdürülebilirlik, doğal kaynakların korunması, gıda zincirinde teknolojik altyapının güçlendirilmesi, tarımsal üretimde verimliliğin artırılması ve gıda kayıpları ile israfın önlenmesi konuları dünya tarım gündeminde öne çıkmaktadır." Yani dünyada tarımla ilgili, beslenmeyle ilgili, gıdayla ilgili önemli kaygılar var, Türkiye de bu kaygıları taşıyor. Sunumunuzda da bu konuların öne çıktığı bir vizyon olmasını dilerdim yani son bölümde bu konularla ilgili biraz daha fazla bilgi verebilirseniz; Bakanlık olarak bunlarla ilgili benzer kaygıları taşıdığınızı, onlara yönelik olarak bütçe hazırladığınızı, projeler hazırladığınızı görebilirsek memnun oluruz çünkü toplumda bu kaygı var, bu sıkıntı var.

Bir de -böyle bölük pörçük olacak konuşmam süreden dolayı, kusura bakmayın- Yeşil Mutabakat'a çok az yer verdiniz bu konuşmanızda, geçen yıl yoktu ama bu yıl Yeşil Mutabakat önemli. Biliyorsunuz, Avrupa Birliği 2030'a kadar karbon salınımının yüzde 45-55 arasında önlenmesini, azaltılmasını; 2050'ye kadar da sıfırlanmasını amaçlıyor, dünyada da bu yönde çalışmalar var. Bizim tarımımızı, özellikle ihracatımızı etkiliyor ama tarım ihracatımızı da çok etkiliyor. Bununla ilgili daha detaylı bilgi verebilirseniz memnun olurum. Bugün bir haber vardı, pestisit kontrol sıklığı yüzde 20 aralığına çıkarılmış yani daha fazla kontrol söz konusu bu Yeşil Mutabakat kapsamında. Avrupa'ya ithalat ve ihracatımızın, dış ticaretimizin hemen hemen yarısını yapıyoruz; bu durumda Yeşil Mutabakat konusunu daha fazla ön plana çıkarmamız gerekir. Yeşil Mutabakat çerçevesinde neler yapıyoruz? Avrupa Birliği Başkanlığı mı, Genel Müdürlüğü mü şu anda bilmiyorum ama onların bazı çalışmaları olması lazım ve diğer birimlerin de bu doğrultuda çalışmalar yapıyor olması lazım. Türkiye'nin tarım üretiminin Avrupa Birliği Yeşil Mutabakat kıstaslarına uygun olması lazım, yakında bununla ilgili kontroller daha da sıklaşacak çünkü. Böyle bir sorun var, sorun değil aslında bu, belki avantajımız çünkü biz bu konularla ilgili bir adaptasyon süreci geçirdik; iyi çalışılırsa, iyi bir politika izlenirse Türkiye'nin avantajı olabilecek bir konu Yeşil Mutabakat aslında.

Birkaç soru soracağım, son bölümde sormak istemiyorum. Devlet Su İşlerinin tarım için deniz suyunu tarımda kullanma araştırma projeleri var mı; proje çalışmaları, AR-GE çalışmaları var mı? Onu sormak isterim, öğrenmek isterim. Polatlı'daki Gökpınar Barajı'nın gelecek yıla biteceğini söylediniz, geçen yıl söylediniz. Henüz bitmedi Sayın Bakanım, su tutmaya başlamış ama bu sene bitiremedik herhâlde, inşallah daha uzun süre kalmaz. Sizin birkaç ay önce gittiğinizi de biliyorum oraya ama açmayı da... 2015'te temeli atıldı, iki yıl içerisinde bitecekti, altıncı yıldayız, inşallah daha uzun sürmez Sayın Bakanım. Geçen sene, bu sene bitireceğinizi söylemiştiniz.

Bir de Bakanlığınıza bağlı birimlerin Ankara'daki yatırımlarını bir not olarak istiyorum milletvekili olarak takip edebilmek açısından. Bakanlığınızın yatırımlarını -DSİ de dâhil olmak üzere- toplu olarak, bir not hâlinde tablo olarak verebilirseniz memnun olurum.

Bir de geçen yıl, DSİ'ye Karayollarından daha fazla yatırım bütçesi ayrıldığını söylediniz. Bunun ilk defa olduğunu, ilk defa bu kadar yatırım bütçesi aldığını söylediniz, "Bundan dolayı mutluyum ve müsterihim." demiştiniz ama uygulamada Karayolları daha fazla şey aldı, gerçekleşmesi çok daha yukarıda oldu maalesef. Bunun öyle olmasından ben de mutlu ve müsterih olacağım. Onun için, bu yönde bir çalışmanız olursa memnun olurum. DSİ'nin bütçesinin çok daha büyük olması lazım. Türkiye bir kuraklık iklimine giriyor, sıkıntılar var, çok da şikâyet var, onun için DSİ bütçesinin gerçekten büyük olması lazım.

Sayın Bakan, şimdi, kesin hesapla ilgili, Sayıştay raporlarıyla ilgili bilgiler verdiniz, teşekkür ederim. Ben diğer konuları, diğer kurumları diğer arkadaşlarıma bırakıyorum ama Bakanlığınızla ilgili Sayıştay raporuna değineceğim. Dediğiniz gibi, döner sermayeyle birlikte toplam 44 bulgu söz konusu. Burada yüzde 20'lik bir düşüş olduğunu -geçen yılları hesaplayınca- söylediniz ama Sayın Bakanım, Sayıştay denetçileri isterlerse bu bulgu sayısını istedikleri kadar artırabilirler, bulgu sayısının çok önemi yok yani bulgu sayısı önemli değil ama içeriği çok önemli. Şimdi, bu bulgu listesine bakıyorum, çok çok önemli konular var. Siz özel sektörü de bilen birisiniz. Şimdi, özel sektörde bir şirketinizin size böyle mali tablo vermesi durumunda ne yapardınız merak ediyorum, hakikaten soruyorum. Böyle bir mali tablo size verilse özel sektörde ne yaparsınız ya da ortaklarınız ne yapardı, o şirket ortakları ne yapardı? Baksanıza, "banka hesaplarının tam olarak raporlanmaması" ya, ne demektir "banka hesaplarının tam olarak raporlanmaması" Sayın Bakanım? Ve "mali tablolardaki banka mevcudunun tutanaklarda teyit edilememesi" yani böyle bir şeyin olmaması lazım. Bakın, yani meblağlar ne kadar olursa olsun önemli de değil ama yine de ben onlarla ilgili de bilgi vereyim. 262 milyon lira banka mevcudu banka tespit tutanaklarının düzenlenmediği, haricen tespit edilen 221 milyon küsur lira banka mevcudunun ise raporlanmadığı tespit edilmiş. Az buz da değil. Yani meblağ da çok önemli değil ama sonuçta bu kayıtların Vergi Usul Kanunu'ndaki deyimle, ihticaca salih olmadığını gösteriyor. Yani Sayıştay raporlarında, olumlu, olumsuz görüş vardır, şartlı görüş vardır, bir de görüş bildirmeme vardır. Burada ben Sayıştay denetçisinin -ki buradalar, kendilerine de söz verebiliriz- kendisini çok zorladığını düşünüyorum bu raporu yazarken. Geçen yıl kendilerine söz vermiştik Sayıştay denetçilerinin, onlar da konuşmuşlardı hatırlarsanız. Bakanlığın bu konuyla ilgili olarak eğitim alacağını, Hazine ve Maliye Bakanlığıyla görüşeceğini, buradaki eksikliklerin giderileceğini Sayıştay denetçisi arkadaşım kendisi de söylemişti, tutanaklarda var, siz de bu doğrultuda çalışmalar yapacağınızı söylemiştiniz. Şimdi, böyle basit bir konu olsa anlayacağım ama bu kadar önemli konuların kayıtlara girmemesi Bakanlık çalışmalarıyla ilgili ya da Bakanlık istatistikleriyle ilgili çok önemli zafiyetler olduğunu, "defect"ler olduğunu söylüyor, bunun olmaması lazım.

Tarım ve Orman Bakanlığı 1.201 adet harcama birimi, 1.004 adet muhasebe birimi eliyle mali işlemlerini yürütüyor, muhasebeleştiriyor. Sonuçta kaç tane olursa olsun, artık otomasyon çağındayız yani bunların sorun olmaması gerekiyor Sayın Bakanım. Buradaki 44 bulguya da değinemeyeceğiz maalesef ama çok kısa olarak, yine, mesela "avans kredi tutarlarından süresi içinde mahsup veya iade edilmeyenlerin kişi borcuna alınmaması" bunları da tablo hâlinde vermiş Sayıştay. Bu, sadece mahsup süresinde kapatılmayan avans ve kredileri gösterdikten sonra Avrupa Birliği hibe ve yardımlarından proje mutemetlerine verilen avansların kapatılma sürelerinin de belirlenmemesi eleştirisini de yapmış.

OTURUM BAŞKANI ŞİRİN ÜNAL - Sayın Kuşoğlu, tamamlayın lütfen.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Teşekkür ederim Sayın Başkan, bitiriyorum.

Yine, TÜBİTAK kaynaklarından verilen, hesaba kaydedilen avanslarda mahsup süresine uyulmadığı ve gecikme zammının hesaplanmadığı da tespit edilmiş.

Sayın Bakan, bunlar önemli konular, Bakanlığın evraklarının ne hâlde olduğunu gösteriyor ama bir tane daha örnek vardı, onu da vereyim, ne hâlde olduğunu net olarak gösteriyor. "Uzun süreli kiralanan meraların kira gelirlerinin ilgili hesaplarda muhasebeleştirilmemesi ve mali tablolarda raporlanmaması." Yine, "araç kiralama konusunda bile hizmet alımı ihalelerinde ihale komisyonunca sınır değer hesabının yapılmaması" eleştirileri var. Bunlar hep önemli konular Sayın Bakan. Bunlar, Bakanlığın bazı faaliyetleri olduğunu ama bu faaliyetlerin kayıtlara yanlış geçirildiğini, dolayısıyla tabloların, istatistiklerin yanlış olduğunu gösteren kanıtlar; bunların üzerinde durulması lazım. En fazla sizin Bakanlığınızda eleştiri var, Sayıştay bulgusu var.

OTURUM BAŞKANI ŞİRİN ÜNAL - Teşekkür ederiz Sayın Vekilim.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Üç yıldan beri böyle devam ediyor.

Bütçelerinizin hayırlı olmasını diliyorum Sayın Bakanım.

Teşekkür ederim Sayın Başkan.