MEHMET ALİ ÇELEBİ (İzmir) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.

Kıymetli heyetinizi saygıyla selamlıyorum. Memleket Partisi olarak görüşlerimizi arz ediyorum.

Sayıştay raporlarından başlamak istiyorum, önemli bir bulgu var. 221 milyon bakiyeli, 4.222 kodlu hesabın muhasebe kayıtlarında izlenemediği, haricen açılan hesapların olduğu ve Sayıştaya raporlanmadığı belirtilmiş; böyle gelişigüzel olmamalıdır, bunları düzeltmemiz gerekir. Türkiye gibi tarımsal potansiyeli yüksek bir ülkede enflasyon en fazla gıda alanında; bu durum tarım politikalarındaki yanlışın, politika iflasının kanıtıdır.

Sayın Bakan, tarımı stratejik sektör olarak görmüyorsunuz. "Yerli, millî tarım" sözü dilinizden düşmüyor ama Bakanlık, ithalat ofisine dönmüş durumda. 2003-2020 ihracatı 83 milyar dolar, ithalat 114 milyar dolar, 31 milyar dolar yabancıları zengin etmiş durumdayız. İlk kez saman, ilk kez kurbanlık ithal eden sizsiniz. Dünya ithalat rekorlarınız şunlar: Ayçiçeği ithalatında 2019 ve 2020'de 1 milyon ton, buğdayda 9,8 milyon ton.

Bunun yanında başka rekorlarınız da var, cumhuriyet dönemi rekorlarınız şunlar: Yem ithalatında 2019-2020'de toplam 25 milyon ton, zirai ilaç ithalatında 2020'de 60 milyon tonla rekor kırdınız; 2019 yılında ceviz, enginar, kuru soğan, patates, mısır ve hububatta ithalat rekorları kırdınız; 2020 yılında tütün -bunların rakamlarını da veririz- 90 bin ton, susam 205 bin ton, badem 30 bin ton, çay 23 bin ton, zeytinyağı 36 bin ton, mercimek 537 bin ton, kuru baklagiller 638 bin ton, pamuk 1 milyon 81 bin ton, arpa 890 bin tonla yine cumhuriyet tarihi rekorunu kırdınız.

Mazot, gübre, yem, zirai ilaçta dışa bağımlılık zirve yaptı; çobanlar bile artık ithal. Türk tarımı ithalat yoluyla üretimden uzaklaştırılmıştır. Yüksek maliyetle üreten çiftçi de ürünü maliyetin altında satmaktadır. 2002'den bugüne yem yüzde 812, zirai ilaç yüzde 800, tohum yüzde 650, gübre yüzde 632, akaryakıt yüzde 454 artmıştır. Ürünler tarlada ucuz, rafta pahalıdır. Önemli olan, yapısal sorunların çözümüdür; üretici tabanlı kooperatifçilik öneriyoruz. Destekler yetersiz; ÇKS'ye kayıtlı bitkisel ve hayvansal üretim yapan tüm üreticilerimiz için mazot, gübre, tarım ve hayvancılık ilaçları dâhil KDV ve ÖTV kalkmalıdır diyoruz.

2006 yılında çıkardığınız Tarım Yasası 21'inci maddeyi uygulamıyorsunuz. 376 milyar vermeniz gerekiyordu, 165 milyar verdiniz, çiftçinin 211 milyar alacağı var. Tohum tarlaya atılmadan tarımsal destekler açıklanmalıdır. Üretici tarımsal üretimden artık çekilmektedir. Tarımı ve kırsalı bekleyen en büyük tehlike de budur. Neden? Plansızlık, pazardaki istikrarsızlık ve para kazanamama nedeniyle.

Çiftçi Kayıt Sistemi'ne bakın, 2019'da 2 milyon 83 bin kişi üyeydi, 2020 Ağustosunda 1 milyon 803 bine düştü, yüzde 13,4 azaldı. Tarımsal istihdam düştü; 2002'de 7 milyon 458 bin kişi, 2020'de 4 milyon 716 bin kişi yani 2 milyon 742 bin kişi işinden oldu. Ekilen, dikilen alanlar azalıyor; 2002-2020'de üretimden çıkan tarım alanı 3,443 milyon hektar. Artan çiftçi borçlarına bakıyoruz; özel bankalara, Tarım Kredi Kooperatiflerine ve piyasaya toplam 205 milyarın üzerinde. Bankalara olan faiz borçları acilen silinmeli, gerisi de yapılandırılmalıdır.

Bir yanlışınız, küçük aile işletmeciliğini tasfiye ettiniz, kırsal tarım alanları boşaltıldı, yerine şirket tarımı egemen kılındı. Bu, gıda güvenliğimize tehdit oluşturmaktadır.

Bir diğer yanlışınız, tarım toprakları, meralar, ormanlar amaç dışı kullanıma açıldı.

Bir diğer yanlışınız, ekolojik politika üretmiyorsunuz; meteorolojik, tarımsal ve hidrolojik kuraklık için etkili projeler gerekiyor. Ekoloji çökerse ekonomi de çöker. Bunun için acilen yarım bırakılan tüm sulama yatırımları tamamlanmalıdır diyoruz. Modern basınçlı sulama sistemleri devreye sokulmalıdır.

Bir diğer yanlışınız, genetiği değiştirilmiş organizma yani GDO ürünlerine ilk kez sizin döneminizde yem amacıyla izin verilmiştir, bu yanlıştır.

Geçen bütçede -başka bir konuda- uçak alımıyla ilgili sizi uyardım. Ormanların yanmasını izlemeyin dedim -maalesef çok çok üzgünüm ki beni haklı çıkardınız, keşke haklı çıkmasaydım- ama ormanların yanmasını izlediniz. Bu yaz yine ormanların yanmasını izlemeyin, şu uçak alım işini halledin diyorum.

Hepinizi saygıyla selamlıyorum.