BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Teşekkür ederim Sayın Başkanım.

Sayın Başkan, değerli milletvekili arkadaşlarım, Sayın Bakanım, değerli bürokratlar, değerli basın mensupları; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Sayın Bakan, bizim bir Mevlüt ağabeyimiz vardı -Allah rahmet etsin- Malatya Milletvekilimiz; Komisyonda uzun süre görev yaptık, arkadaşlarımız da bilirler.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Allah rahmet eylesin.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Âmin.

"Sayın Bakanım, benim telefonlarıma çıkmadınız, ben konuşmuyorum sizin bütçenizde." derdi, konuşmazdı. Şimdi ben de konuşmayacağım diyeceğim ama konuşmamız lazım.

Bizim, muhalefetin telefonlarına çıkmıyorsunuz ama bu iktidar sizi bu kadar methediyor, övüyor, onların telefonlarına bari çıkın Sayın Bakanım. Biliyorum, çok yoğunsunuz, çok geziyorsunuz ama özel konularımız değil, kamuyla ilgili konular. Bu bir eleştiri değil, sitayişti sadece.

Ayrıca, Çevre Komisyonu Başkanımız eleştiride bulunmadı hiç, öneride de bulunmadı, demek ki işinizi çok iyi yapıyorsunuz, onun için de tebrik ederim.

MUHAMMET BALTA (Trabzon) - Doğrudur, yapıyor.

ÇEVRE, ŞEHİRCİLİK VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ BAKANI MURAT KURUM - Benim numaram sizde var mı bilmiyorum ama siz aradıktan sonra ben size döndüm, belki numaram sizde kayıtlı olmayabilir. Cepten arıyorum sizi...

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Bu konularda hassas olduğunuzu biliyorum.

Teşekkür ederim Sayın Bakanım.

EDNAN ARSLAN (İzmir) - Sayın Bakanım, aynı problem bende de var.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - İsterseniz yemek arasında bu mevzuyu konuşalım.

Devam edelim şimdi.

Buyurun lütfen.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Şimdi, bu sene için, 2022 için 4 milyar 873 milyon liralık bir ödenek talebiniz var.

Sayın Bakanım, 2014'ten beri -tüm ödenekleriniz- ödeneklerinize bakıyorum: Mesela, 2014'te 1,300'lük bir ödenek talebiniz var -başlangıç ödeneği- yıl sonu harcama 2 milyar olmuş; 2015'te 1,358 var, 2 milyar 126 olmuş; 2016'da 1,600 başlangıç ödeneği var, 2,179 olmuş; 2017'de 1,800 başlangıç ödeneğiniz var, 5 milyar olmuş; 2018'de 1,900 başlangıç ödeneğiniz var, 4,750 olmuş; 2019'da 2,500 başlangıç ödeneği, 7,300 olmuş; 2020'de 2,800'lük başlangıç ödeneği, 5,793'e çıkmış; içinde bulunduğumuz 2021 yılında 3,300'lük başlangıç ödeneği var, şu anda 5 milyarı bulmuşsunuz.

Şimdi, bu sene için de 4,873 talep ediyorsunuz ama bunun da geçen yıllara baktığımızda yetersiz kalacağı açık. Yani bütçeleme yaparken bu rakamları doğru istememiz lazım, bu rakam sizin için az. 2014'ten beri baktığımızda her sene revize ödenek söz konusu olmuş, gerçekleşme talebinizin çok çok üstünde olmuş, bu rakamı revize etmek lazım şimdiden, gerçekçi bir rakama oturtmak lazım, bütçe yapıyorsak gerçekçi olması lazım, sapmaması lazım bu kadar.

Sayın Bakanım, bence, bu trende göre, geçmiş yılların trendine göre dikkate alırsak sizin bu seneki, 2022 ödeneğinizin en az 8 milyar lira olması gerekir diye düşünüyorum.

Sizin ayrıca gelirleriniz de var Sayın Bakanım. Alacaklarınızın mülk takibini nasıl yürütüyorsunuz, alacak ve mülk takibini, bilmiyorum?

Şimdi, yeni düzenlemeyle Milli Emlak Genel Müdürlüğü size bağlandı, mali idareler de sizde, bunlarla ilgili bir aksama var mı bilmiyorum ama Avrupa Birliğinden 33 milyon 742 bin euro kaynak kullanmışsınız 2020'de. Döner sermaye gelirleriniz 254 milyon liraymış, bunlar nerede kullanıldı bilmiyorum. Onun için, baştan, bunlarla ilgili de bilgi verebilirseniz memnun olurum demiştim. Dönüşüm projeleri özel hesabında da 2,8 milyar varmış, 2021'e 5 milyon küsur aktarma yapılmış. Yani onlar da nerede kullanıldı bilmiyoruz, onlarla ilgili bilgi verebilirseniz memnun oluruz.

Sayıştay raporlarınıza geleyim Sayın Bakanım, onlara çok fazla girmediniz. Şimdi, sadece Bakanlığınız, döner sermaye işletmeleri ve dönüşüm projeleri özel hesabıyla ilgili toplam 86 Sayıştay eleştirisi var. Bugüne kadar gördüğümüz bu yıl içerisindeki en yüksek eleştiri sizin Bakanlığınızda, 86 eleştiri var. Bunlar çok da önemli eleştiriler Sayın Bakanım, hangisine değineceğim bilmiyorum ama "Ecrimisil gelirlerinin eksik muhasebeleştirilmesi..." diye başlıyor 1'inci maddeden. Hakikaten önemli, çok önemli eleştiriler var. 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu kapsamında düzenlenen ihalelerde tahminî bedel tespit edilirken yeterli araştırmanın yapılmaması; bu, önemli bir konu. Bu muhammen bedel tespitleri, tahminî bedel tespitleri maalesef çok kötü yapılıyor hemen hemen bütün bakanlıklarda ama sizde yapılmaması lazım, bunun daha derli toplu yapılması lazım. Zannediyorum ilgili maddede bu MUÇEV falan devreye giriyor, o vakıf, birçok konuyla ilgili olarak bu MUÇEV devrede, öyle sıkıntılar var.

Evet, Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü tarafından sözleşme düzenlenerek değerleme şirketine hazırlattırılan 48 rapor dışında aynı şirket tarafından 52 adet gayrimenkul değerleme raporu daha hazırlandı, bunların da Genel Müdürlüğün kiralama ihalelerinde temel alındığı ancak bu raporların Genel Müdürlük tarafından değil MUÇEV Turizm Limited Şirketi tarafından hazırlatıldığı ve bedelinin MUÇEV tarafından karşılandığı belirtiliyor. Bunun Genel Müdürlük tarafından, Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü tarafından karşılanması gerektiğini söylüyor Sayıştay.

Yine, yapım işleri sözleşmeleri kapsamında kullanılan araçlarla ilgili var. Ankara'da, jandarma binası, bu Yargıtay binası, Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası'yla ilgili bina, bunların sözleşmelerine... Mesela, Jandarma binasına 9 adet binek, sedan, dizel, taşıt tanıma sistemli, aylık şu kadar yakıt destekli, otomatik vitesli, minimum 1.500-1.600 cc, maksimum 2 yaşında araç sözleşmeye konmuş. Jandarmada konmuş, 8 adet Yargıtaya konmuş. Sayın Bakan, bunlar burada da kullanılmıyor, bunlar binek araçlar, sedan binek araçlar; hani arazi taşıtı olsa anlayacağım, başka taraflarda kullanacaksanız yine anlayacağız ama Sayıştay tarafından da tespit edildiği gibi, bunlar bürokrasinin biraz lüksü için harcanan ama maliyetleri de çok artıran şeyler. Şimdi, buradaki rakamlarla mukayese edince bunlar çok fazla değil görünüyor ama önemli olan tasarrufsa -tasarruf genelgesi de çıktı- bu şekilde delinmemesi lazım. Yani arazi aracına, binek aracına ihtiyaç varsa bütçeye konulup, T cetveline konulup oradan alınması lazım ki orada da talebiniz var zaten.

Diğer konular var. Mesela, döner sermayede de 21/(b)'yle yapılmaması gereken işlerin, hiç gereği yokken yapılmasıyla ilgili önemli eleştiriler var.

Yine, hasar tespit personeline verilen kıyafetlerin dağıtımıyla ilgili eksiklikler var. Toplu sözleşme gereği koruyucu giyim malzemesi veriliyor personelinize. Özellikle çevreyle ilgili riskli denetim yapan personele bu kıyafetlerin verilmesiyle ilgili önemli eleştiriler var; bunlar yapılmıyor, bunların yerine gelmesi lazım. Çevre konusunda çevreye hassasiyet, tabii ki o denetimi yapanlara da hassasiyet gerektiriyor. Bunların yapılması lazım.

Engelli ve hükümlü personel çalıştırılması zorunluluğuna da uyulmuyormuş Sayın Bakan. Bununla ilgili de yine yaptığınız sözleşmelerde eksiklikler var; bunlara dikkat edilmiyor, denetlenmiyor bu konular.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Son cümleleri alabilirsek seviniriz.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Hak edişlerin üzerinde onay tarihinin bulunmaması, sonradan denetimler sırasında ödemelerle ilgili önemli sıkıntılar çıkaracak bir eksiklik olarak tespit edilmiş.

İller Bankasıyla ilgili yapılan protokollerde eksiklikler var. İller Bankası, galiba Mogan Gölü'yle ilgili, dip çamuruyla ilgili... Ha, o, Ulaştırma Bakanlığının sorunu. Orada, Mogan Gölü'yle ilgili Ulaştırma Bakanlığı üzerine düşen görevi yerine getirmemiş ancak İller Bankası da yapılan protokollere uymuyor Sayıştay raporuna göre.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Sayın Kuşoğlu, tamamlayabilirsek...

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Tamamlıyorum Sayın Başkanım.

O kadar çok konu var ki aslında bu kesin hesapta dile getirmemiz gereken. Ben 2022 bütçesine ve faaliyetlerinize ilişkin, dikkat ederseniz, hiçbir eleştiride bulunmadım, öneride bulunmadım çünkü bu kesin hesaba ve Sayıştay raporlarına değinmemiz gerekiyor ancak bu kadar kısa zamanda 86 maddelik eleştiriyi dile getirmek ya da kesin hesapla ilgili bulguları ortaya koymak mümkün de değil.

Bir de bir Ankara Milletvekili olarak... "Saraçoğlu Projesi 2022'de bitecek." diyorsunuz. Ne kadar ödenek ayırdınız 2022 için ve toplam ödenek nedir? Cevap verebilirseniz memnun olurum.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Teşekkür ederim.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Çok özel bir şey vardı, ben daha önce bunu yapmıştım.

Sayın Bakanım -Sayın Başkanım, sizin de dikkatinizi çekiyorum- şimdi, E cetveli 45'inci maddede, merkezî yönetim kapsamındaki kamu idareleri bütçelerinden özel kanunları gereği mahallî idarelere aktarılması gereken ödenekler hakkında düzenleme yapılmış, "5779'la il özel idarelerine ve belediyelere genel bütçe gelirlerinden ilave pay bütçe kanunuyla verilmez." diyor. Burada E cetveliyle bir istisna getiriliyor ve buradan belediyelere ama istenilen belediyelere, sadece sizin tespit ettiğiniz belediyelere pay verilmesi imkânı getiriliyor yani kanun deliniyor, genel kamu mantığı deliniyor. Bu çok yanlıştır, bunun düzeltilmesi lazım Değerli Başkanım.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Teşekkür ediyorum.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Hakikaten, bu, yanlış bir iş.

Yine, E cetvelinde 52'nci madde de benzeri şekilde sorunludur, onun da değişmesi lazım.

BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Çok aştık Bülent Bey, son cümlenizi alayım.

BÜLENT KUŞOĞLU (Ankara) - Sayın Bakan, bütçelerinizin hayırlı olmasını diliyorum, başarılar diliyorum.

Teşekkür ederim Sayın Başkan.