| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | 2022 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi (1/283) ile 2020 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/282) ve Sayıştay tezkereleri |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 5 |
| Tarih | : | 17 .11.2021 |
İSMET TOKDEMİR (Hatay) - Sayın Bakan, Sayın Başkan, değerli Komisyon üyeleri, değerli milletvekilleri ve değerli bürokrat arkadaşlarımız; hepinizi saygıyla selamlıyorum.
2021 yılı için en riskli ülkelerin sıralandığı raporda Türkiye'nin en riskli ilk 10 ülke arasında yer alıyor olması... 95 ülkenin yer aldığı raporda ülkelerin cari açıkları, dış borçları ve çekebildikleri dış yatırımlar dikkate alınarak bu sıralamalar oluşuyor.
Ham madde fiyatlarındaki artış, kurdaki şok oynaklık ve enerji gibi girdilerdeki ani yükseliş bütün dengeleri bozdu. Birçok sektörde teslimat süresi altı aya kadar uzarken fiyat tutturmak zorlaştı. Yakında yurt içinde raflarda ürün bulamama riski var. "Şahlandık." "Şahlanıyoruz." "Herkes bizi kıskanıyor." "Doğal gaz bulduk." "Yol yaptık." "Köprü yaptık." "Ekonomide destan yazıyoruz." diyorsunuz ya, gerçekten şahlandık, nerede mi? Enflasyonda şahlandık. Tarih yazdık, nerede mi? Türk lirasının değer kaybında. Bu örnekleri çoğaltabiliriz.
Değerli arkadaşlar, şahlanmıyoruz, kimse bizi kıskanmıyor, destan da yazmıyoruz. Ülke, freni patlamış kamyon gibi yokuş aşağı gidiyor. Yargı bağımsızlığının ve tarafsızlığının olmaması en çok ticareti ve yatırımları etkiliyor. Şahıs yönetiminin sonucu bu. Son dönemde, ülke ekonomisindeki kötü gidişat için hep birilerini hedef gösterme eğilimini Ticaret Bakanlığı faaliyetlerinde de gözlemliyoruz. Market cezaları, e-ticaret platformlarına olan tutumunuz bunun örnekleri arasında sayılabiliyor. Her hatanızda suçu bir başkasına kesiyorsunuz. İlk seçimde iktidar olduğumuzda her şeyi çözeceğiz, bu bütçe de mevcut iktidarın son bütçesi olacak.
Doğu Akdeniz'in incisi Hatay, yalnızca Türkiye'nin değil, Avrupa Birliği ülkelerinin de Orta Doğu'ya açılan en önemli kapısı. Hatay, ayrıca Türkiye'nin ekonomisinde, ticaretinde ve uluslararası taşımacılık sektöründe de çok önemli bir yere sahiptir. Suriye iç savaşı yüzünden, son yıllarda, kişi başına gelir, sanayi kapasitesi, nüfusu gibi verilere oranla üretimde, ticarette, istihdamda, ihracatta ve turizmde hak ettiği yerden uzaklaşmıştır. Hatay, yıllardır en çok vergi toplanan iller arasında ilk 10'da olmasına rağmen söz konusu yatırım olunca son sıralarda yer alıyor.
Suriye iç savaşı Suriye'ye ve Orta Doğu'ya yapılan ihracatı doğrudan sıkıntıya sokmuştur. Suriye krizi Hatay'ın 14 Orta Doğu ülkesine açılan sınır kapılarının kapanmasına yol açmıştır. Hatay'ın Orta Doğu'ya yaptığı ihracatta rakamlarla çok ciddi düşüşler yaşanmıştır. 2012'de Hatay'ın Orta Doğu'ya ihracatı 1 milyar 111 milyon dolardı, 2020'de 848 milyon dolara düştü. Ülkemizin 14 ülkeye ihracat yapılan kapısı olan Cilvegözü ve Yayladağı Sınır Kapılarının kapalı olması deniz yoluyla ihracatı zorunlu kılıyor; nakliye, navlun fiyatları artıyor. Yayladağı Sınır Kapısı aktif hâle geldiğinde nakliye maliyetleri azalacak, bu vesileyle nakliye sektörü de çalışmış olacak. Ekonomide çarpan etkisi yaratacak Yayladağı Sınır Kapısı açılmalıdır. Yapılamıyorsa Zeytin Dalı Sınır Kapısı'ndan ticarete izin verilmesi, Hataylı ihracatçı, nakliyeci, üretici, çiftçi, işçi yani her kesim için önemlidir diyoruz.
Değerli arkadaşlar, Hatay teşvike ihtiyacı olan illerin başında gelmektedir. Suriyeli nüfusu göz ardı edildiği ve Suriye iç savaşından önce 2011 yılı SEGE verilerine bakıldığında 4'üncü teşvik bölgesine alındı.
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Son cümlelerinizi alalım lütfen.
İSMET TOKDEMİR (Hatay) - 5'inci teşvik bölgesine alınması için 500 bin imza toplanmasına rağmen iktidar duyarsız kaldı. Hatay, tamamıyla 5'inci teşvik bölgesine alınmalıdır. Hatay, konkordato ilanlarında 9'uncu sırada.
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Süreniz dolmuştur, teşekkür ediyorum.
İSMET TOKDEMİR (Hatay) - Bitiriyorum, bir saniye.
BAŞKAN CEVDET YILMAZ - Bir cümle sadece, lütfen.
İSMET TOKDEMİR (Hatay) - Hatay'da tır filosu yüzde 38 eridi, Suriyeliler yüzünden Hatay'da işsizlik oranı yüzde 40'a çıktı. Hatay'ımıza sahip çıkalım.
Hepinizi saygıyla selamlıyorum.