| Komisyon Adı | : | PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU |
| Konu | : | 2022 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi (1/283) ile 2020 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi (1/282) ve Sayıştay tezkereleri a) Gençlik ve Spor Bakanlığı b) Spor Toto Teşkilat Başkanlığı |
| Dönemi | : | 27 |
| Yasama Yılı | : | 5 |
| Tarih | : | 23 .11.2021 |
MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Sayın Başkan, Sayın Bakan, değerli milletvekilleri, değerli Bakan Yardımcıları, kıymetli bürokratlar, basınımızın değerli temsilcileri; hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Sayın Bakanımıza yaptığı kapsamlı sunum için teşekkür ediyorum. Gençlerimizin görüşmelere katılmasından dolayı memnuniyetlerimizi ifade ediyor, genç kardeşlerimize hoş geldiniz diyorum.
Gençlik yeni fikirler, parlak düşünceler, taze güç ve dinamik bir kuvvetin karşılığı olarak yaşlanması mukadder olan bir toplum yapısına giren zindeliği, heyecanı, enerjiye ve umudu ifade etmektedir. Gençlerin safiyane düşünceleri, samimi dilekleri, meşru beklentileri, haklı istekleri kıymetlidir. Genç dimağların özlemleri, beklentileri, hedefleri mutlaka desteklenip gerçekleştirilmelidir. Geleceği planlamayı ihmal edenler başkalarının planlarında yalnızca bir nesne, yalnızca etkisiz bir eleman olurlar. Dünün mahsulü nasıl bugünse geleceğin de cümle kapısı şuurla temellenmiş bugünün anlayışıdır.
Gelecek demek var olmak, hayata tutunma iddiası demektir. Geleneksel bağların hızla koptuğu, yerine yeni değerlerin ikame edilemediği, dilini, tarihini, kültürünü ve çağı yeterince benimsememiş bir gençliğin milletimizin geleceğine katkı sağlamasını beklemek fazla iyimserlik olacaktır. Geleneğiyle geleceği arasında bağ kuramayan toplumların hazin ve hüsran dolu sonlarına tarih ibretle şahitlik etmektedir. Elbette ne geçmişimizi unutma lüksümüz ne de geleceğimizi ihmal etme hakkımız vardır. Cumhuriyetimizi emanet ettiğimiz Türk gençliğinin daha iyi ve daha sorumlu yetişmesi hepimiz için vazgeçilmez millî bir görev, aynı zamanda vatan borcudur. Yüreği millet sevgisiyle dolu, erdemli, insanlığa, ülkesine, ailesine ve kendisine karşı sorumluluklarının bilincinde olan ve yüksek ülküleri hedeflemiş gençliğin yetişmesi cumhuriyetimizin bekası açısından da büyük önem arz etmektedir. Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün şu tarihî ifadeleri herkesin, her kesimin kulağına küpe olmalıdır: "Yetişecek çocuklarımıza Türkiye'nin istiklaline, kendi benliğine ve millî ananelerine düşman olan bütün unsurlarla mücadele etmek lüzumu öğretilmelidir. "
Gençlik ve Spor Bakanlığımız gençlerimize yönelik önemli faaliyetler ve başarılı hizmetler gerçekleştirmektedir. Her geçen yıl daha da yaygınlaştırdığı ve yeni projelerle geliştirdiği gençlik merkezleri millî, ahlaki, insani ve kültürel değerlerini benimseyen, koruyan, geliştiren, ailesini, vatanını, milletini seven, topluma karşı sorumluluk duyan güçlü bir gençlik yetiştirilmesi hedefiyle faaliyet göstermektedir. Sayısı 385'e ulaşan gençlik merkezlerinde yaklaşık 2,5 milyon üye gencimiz bulunmaktadır. Gençlik merkezlerine bağlı olarak okullarda, üniversitelerde, yurtlarda, spor salonlarında ve mahallelerde kurulan ve sayısı 264'ü bulan genç ofisler daha fazla gencin gençlik faaliyetlerine katılımını sağlamakta, daha düşük maliyetlerle gençlik merkezi faaliyetlerinin yaygınlık kazanabileceği mekânlar oluşturmaktadır. Gençlerimize gelişimleri için her türlü katkıyı sunmak, öz güven duygusu ve planlı yaşam alışkanlığı kazanımına destek olmak, gençlerin milli, manevi, etik ve insani değerler konusunda farkındalığını arttırmak amacıyla gençlik kampları da düzenlenmektedir. Yurt dışında yaşayan Türk gençliğiyle, Türk dünyası gençliğinin de katılacağı gençlik kampları oluşturulmalı, gençlerimizin ülkemizde olan bağlarının güçlendirilmesi, sosyal, spor, sportif ve kültürel açıdan gelişmeleri sağlanmalıdır. Gençlik merkezleri faaliyetlerinin gençlerin taleplerini ve zamanın gerekliliklerini karşılayacak şekilde geliştirilmesi yönünde çalışmalar sürdürülmeli, gençlerin okuma, anlama ve düşünme yetileriyle liderlik becerilerini arttırmasına yönelik faaliyetler yaygınlaştırılmalı, sosyal hayatta ve karar alma mekanizmalarında aktif rol almaları desteklenmelidir. Gençlik merkezlerinde mavi oda gönüllü ofisleri kurulmaktadır. Gençlerin gönüllü faaliyetlere daha fazla katılımı teşvik edilmeli, gönüllülük faaliyetleri kapsamında bilinçlendirilmeli ve yönlendirilmelidir. Gençlerin toplumsal hayata aktif katılımlarını ve sağlıklı bireyler olarak yetişmelerini sağlayacak öz güvenle toplumsal aidiyet duygularını güçlendirecek politika ve hizmetler geliştirilmeli, çeşitlendirilmeli ve kurumlararası eş güdüm artırılmalıdır. Gençlerin fiziksel, sosyal ve bilimsel gelişimleriyle yenilikçi ve girişimci niteliklerini destekleyen kültürel, bilimsel ve sportif faaliyetler yaygınlaştırılmalıdır. Gençlere ilişkin toplanan verilerin kalitesi artırılmalı, uluslararası karşılaştırmalara imkân tanıyan veri setleri oluşturulmalıdır.
Dijital çağ, siyasi coğrafyası olmayan yer çekimsiz bir ortam yaratmıştır. Bu ortam milletimiz ve gençlerimiz için hem fırsat hem de riskler barındırmaktadır. Türk gençliğinin sosyal medyayı ve interneti doğru, dengeli kıvamında ve bilgi amaçlı kullanımı sosyal barış ve toplumsal huzur açısından önemlidir. Gençlerimize algoritma, "web" ve mobil uygulama geliştirme, elektronik, insansız hava aracı yapımı ve kullanımı ile robotik eğitimlerin verilmesine yönelik Kod Adı 2023 Projesi'ni ve yetenekli öğrencilerin belirlenerek gelişimleri için gerekli desteklerin sağlanması, takım çalışması yenilikçi düşünce, proje geliştirme odaklı eğitim programları ile daha üretken olabilmesi amacıyla yürütülen dene-yap teknoloji atölyeleri projesini çok önemli görüyoruz.
Gençlik kanın hızlı kaynadığı bir dönemdir. Gençlik sokakta değil, üniversitede olsun, kavgaya değil kucaklaşmaya, kutuplaşmaya değil kardeşliğe, tıpkı coşkun bir nehir gibi aksın. Kitapla, kalemle, bilgisayarla ve projelerle ve arkadaşlık bağlarıyla çağı kavrasın, üstün meziyetlerle donansın, gelecek Türkiye'nin olsun.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Milliyetçi Hareket Partisi olarak biz gençliğe yapılan yatırımı Türkiye'nin geleceği için en önemli yatırım olarak görüyoruz. Türk gençliği bizim öz güvenimiz, istikbalimizin güvenceleridir. Gençlik sorunlarına yaklaşımımız ekonomik, toplumsal, kültürel ve psikolojik yönlerden bütünlük arz etmektedir. Gençlerimizin eğitim, sağlık, istihdam, sosyal güvenlik ve serbest zamanlarını değerlendirmesiyle ilgili sorunların çözüme kavuşturulmasını istiyoruz. İlköğretim ve ortaöğretim kademelerindeki yönlendirme çerçevesinde ve yetenekleri ölçüsünde istedikleri bölümlerde yükseköğretime kavuşmalarını, üniversite öğrencilerinin ise kendileriyle ilgili kararlara katılmalarını sağlayacak platformlar oluşturulmasını, okul yönetimi, öğretim elemanı ve öğrenci arasındaki diyaloğu sağlayacak mekanizmaların geliştirilmesini hedefliyoruz.
Türk milletine mensubiyetin gurur ve şuuruna sahip, manevi ve kültürel değerlerimizi özümsemiş, düşünme, algılama ve problem çözme yeteneği gelişmiş, yeni gelişmelere açık, sorumluluk duygusu ve toplumsal duyarlılığı yüksek bilim ve teknoloji üretimine yatkın girişimci, demokrat, kültürlü ve inançlı nesillerin yetiştirilmesi Türkiye'nin büyüme, kalkınma ve yükselme gayesini kamçılayacaktır. Biz kuşakları X, Y, Z kategorisiyle ele almıyor, bu şekilde analiz etmiyoruz çünkü bu ayrımın, alfabenin diğer harflerine kadar ulaşacağını, buradan da bir sonuç çıkmayacağını düşünüyoruz. Gençliği bir görüyor, müstesna unvanına "Türk gençliği" diyoruz. Gençliğin çağın şartlarına, ekonomik ve sosyal hayata hazırlanmasında eğitimden istihdama her alanda fırsat eşitliğinin sağlanması, tüm kurum, kural ve uygulamaların fırsat eşitliği anlayışına uygun olarak şekillendirilmesi gençlerimizin en büyük beklentisidir. Ülkemizde 15-24 yaş grubunda 12,9 milyon genç nüfus bulunmaktadır. Nüfusun yüzde 15,4'ü gençlerden müteşekkildir. Türkiye'nin genç nüfus oranı AB ülkelerinin genç nüfus oranlarından çok daha fazladır. Bu tablo esasen potansiyel, mukayeseli ve stratejik gücümüzün apaçık delilidir. Türk gençliğinin aklını bulandırmaya ve geleceğini karartmaya çalışan iç ve dış mihrakların ana gayesi bu güçten çekilmelerinden dolayıdır. Genç nüfustaki üstünlüğümüz ülkemizin kalkınması açısından bir fırsata dönüştürülmelidir. Gençlerin işsizlik oranlarının yüksek olması, iş gücüne katılımının düşüklüğü, eğitimden iş gücü piyasasına geçişte yaşadıkları sıkıntılar ve temel becerilerindeki eksiklik sorunları önemini korumaktadır. Eğitim istihdam ilişkileri dinamik bir yapıya kavuşturulması ve ihtiyaçlara uygun bir insan gücü planlaması yapılması, istihdamın yanında ekonomik ve sosyal gelişme ve kalkınma bakımından da önem arz etmektedir. Gençlerin iş gücü piyasasına geçişlerini ve kariyer olanaklarına erişimini kolaylaştırmak üzere, Cumhurbaşkanlığı İnsan Kaynakları Ofisi tarafından staj faaliyetlerinin yaygınlaştırılması, üniversiteli gençlerin yarı zamanlı olarak istihdam edilmesi ve ülkemizdeki büyük projelerle ilgili olarak gençlere farkındalık kazandırılması yönünde çalışmalar etkin bir şekilde sürdürülmelidir. Yükseköğrenim öğrencilerinin kariyerlerine yön verecek bir dizi eğitime ücretsiz ulaşabilmesi, bütünsel olarak yürütülecek sertifika ve özel eğitim fırsatlarıyla da ulusal ve uluslararası çapta kendini ifade edebilen, yetkin, başarılı ve kültürlü gençler olarak kendilerini geliştirmeleri konusunda onlara fırsat sağlanması amacıyla Bakanlık tarafından başlatılan proje olan Hayat Becerileri Programını destekliyoruz. Bu proje yaygınlaştırılmalı ve daha da geliştirilmelidir.
Gençlerin gelişimlerini olumsuz yönde etkileyen faktörlerin ve etkilerinin azaltılmasını teminen gençlerin ve ebeveynlerinin özelliklerine uygun psikolojik danışma ve rehberlik hizmetleri yaygınlaştırılmalıdır. Gençler arasında sağlık, sosyal medya ve hukuk okuryazarlığı artırılmalıdır. Gençlerin kişisel, sosyal gelişimleriyle kariyer planlamalarına katkı sağlamaya ve ruh sağlığını güçlendirmeye yönelik programlar uygulamaya konulmalıdır. Bilgisayar, telefon, tablet ve internet kullanımına bağlı riskleri azaltmaya yönelik uygulamalar geliştirilmeli, bağımlılık yapıcı maddelerle etkin mücadele edilmeli, bu maddelerin kullanım durumunu tespite yönelik araştırma ve hizmetlere devam edilmelidir. Gençlik merkezleri, gençlik kampları, yurtlar, sporcu eğitim ve olimpiyat hazırlık merkezlerinde gençlere yönelik bağımlılıkla, özellikle de madde bağımlılığıyla mücadele hakkında düzenlenen seminerler ve farkındalık eğitimlerini çok önemli görüyoruz. Madde bağımlılığıyla mücadelede etkinlik sağlanması amacıyla koruyucu ve önleyici faaliyetlerin tedavi, sosyal rehabilitasyon ve uyum hizmetleriyle mevcut kurumsal yapıların ve uygulamalarının geliştirilmesine, ilgili kurumlar arasındaki eşgüdüm ve bilgi paylaşımının güçlendirilmesine yönelik çalışmalar sürdürülmelidir. Sigara, alkol ve her türlü uyuşturucu madde kullanımına, kumar ve benzeri alışkanlıklara, fuhuş, anarşi, teröre karşı gençleri korumak ve bilinçlendirmek amacıyla aile müessesesi de güçlendirilmeli, gençlerin kendilerini ifade edebilecekleri sosyal ve kültürel ortamlarının oluşturulmasına önem verilmeli, spor ve sosyal faaliyet imkânları daha da geliştirilmelidir.
Artan üniversite ve üniversite öğrencisine göre yurt talebi de artmaktadır. Ekim 2021 tarihi itibarıyla toplam 778 yurtta 734.239 yatak kapasitesine ulaşılmıştır. Hâlen 32 yurt projesinin yapım çalışmaları, 7 projenin ihale çalışmaları, 43 yurt projesinin de proje çalışmaları devam etmektedir. Öğrencilerimizin ev konforunda yaşamalarını sağlamak amacıyla ahşap mobilyalı, bazalı, içerisinde banyo, tuvalet, mini buzdolabı, yanmaz özellikli yatak bulunan yurtlar hizmete sunulmuştur. Temizlik, güvenlik ve yirmi dört saat sıcak su imkânları yanında, ortak ders çalışma alanları, kantin, kafeterya gibi sosyal ortamlar da yurtlarımızda bulunmaktadır.
Bu yıl yurt başvurularındaki yoğunluğun pandemiden dolayı iki yıllık birikiminden kaynaklandığını biliyoruz. Talep eden her öğrenciye yurt ya da yurt şartlarıyla barınma imkânı devlet tarafından temin edilmesi, ortaöğretim ve yükseköğretimde okuyan gençlerimize yeterli barınma imkânı sağlanarak başvuran hiçbir öğrencinin açıkta bırakılmaması için gerekli planlama ve çalışmalar sürdürülmelidir.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; geniş kitlelerin sporu yaşam biçimi olarak benimsediği, dezavantajlı gruplar dâhil, talep eden herkese spor faaliyetlerine erişiminin sağlanabildiği, uluslararası şampiyonalarda çok sayıda sporcuyla derece alan, olimpiyat oyunları başta olmak üzere dünyadaki prestijli spor organizasyonlarına ev sahipliği yapan ve böylelikle sporun her dalında dünya çapında rekabet edebilir seviyeye ulaşmış bir ülke olmak, ülkemizin spor politikasının temel amacıdır.
Ay yıldızlı sporcularımızın bu yıl Tokyo Olimpiyatları'nda 2 altın, 2 gümüş ve 9 bronz, toplamda 13 madalya olmak üzere uluslararası spor organizasyonlarında aldıkları madalyalar milletimizi gururlandırmıştır.
Son olarak Portekiz'de yapılan 15'inci Avrupa Tekvando Poomsae Şampiyonası'nda Türkiye 27 madalyayla genel sıralamada 3'üncü olmuştur. Madalya alan tüm sporcularımızı tebrik ediyorum. Elbette Gençlik ve Spor Bakanlığımızın bu başarılarda katkısı büyüktür. Başta Sayın Bakanımız olmak üzere tüm Bakanlık çalışanlarına, emeği ve katkısı bulunan herkese teşekkür ediyorum.
Gençlik ve Spor Bakanlığı ülke genelinde stadyumlar, yüzme havuzları, futbol sahaları, gençlik merkezleri, spor salonları, atletizm pistleri ve benzeri gençlik ve spor tesislerinin yapımını, mevcut tesislerin bakım, onarım ve modernizasyonlarını gerçekleştirmekte, bununla birlikte, sahipliğini üstlendiği çeşitli uluslararası spor organizasyonlarında kullanılmak üzere spor tesisleri yapmaktadır. Bununla birlikte, çocuklarımızı ve gençlerimizi her türlü zararlı alışkanlıklardan uzak tutarak, erdemli, bedenen ve ruhen sağlıklı bir nesil olarak yetişmelerine katkı sağlamak, spor yapma imkânlarını artırarak spora yönlendirmek suretiyle çocuklarımızı teknolojik oyun ve eğlencelere bağımlılıktan kurtarmak, sosyal ilişkilerini geliştirmek ve sporcu kaynağı oluşturmak amacıyla "Türk sporunu geliştirme projesi"yle spor seferberliği başlatılarak sporda büyük bir atılım gerçekleştirilmesini gerekli görüyoruz.
Ülke genelinde standart yetenek tarama modeli oluşturulmalı, Türkiye sportif yetenek taraması ve spora yönlendirme faaliyetlerine ilişkin gerekli düzenlemeler yapılmalıdır. Çocuklarımızın erken yaşlarda sporla tanışmaları sağlanmalı, yetenek taramasıyla başarılı olabileceği branşlara yönlendirilmeli, elit sporcu yetiştirilmesi sağlanmalı ve yaşam boyu aktif spor katılımını teşvik edecek branş yönlendirmesi yapılmalıdır. Sporcu seçimi ve yönlendirilmesi amacıyla öncelikle çocuklarımızın bilimsel metotlarla fiziksel uygunluk normları ortaya çıkarılarak bedensel özellikleri tanınmalı; ayrıca, spor yapabilecekleri alanlarla ilgili düşük maliyetli tip projeler hayata geçirilmelidir. Elit kategorisinde yer alma potansiyeli taşıyan sporcuları seçme, yönlendirme ve normlandırma sistemleri geliştirilmelidir.
Çocuklarımızın ve gençlerimizin evlerinden kolaylıkla ulaşabileceği alanlara güvenli semt sahalarının, minik spor tesislerinin ve altyapısının yapılması, bu tesislerin gönüllülerce yapımının teşvik edilmesi, bu amaçla kampanyalar düzenlenmesi, böylelikle okul takımlarına ve amatör kulüplerimize sporcu kaynağı oluşturulması, profesyonel takımlarımıza ve Millî Takım'ımıza sporcu yetiştirilmesi amacıyla "spor parkları projesi" uygulamaya konulmalıdır. Beden eğitimi öğretmenlerinin bu parklarda çalıştırılması suretiyle kadrosuzluk nedeniyle atanamayan beden eğitimi öğretmenlerine de istihdam imkânı sağlanmalıdır.
Sporda başarı kadar sevgi, ahlak, disiplin, azim ve gayret gibi erdemlerle toplumsal kaynaşmaya katkının ön plana çıkarılması büyük önem arz etmektedir.
Millî takımlar düzeyinde rekabet edilebilirliği sağlayacak fiziki, teknik insan gücü, hukuki ve finansman altyapısı temin edilmeli, bu kapsamda öncelikle kulüpler düzeyinde başarının artırılmasına dönük sporcu yetiştirilmesine önem verilmelidir.
Sporun insan ve toplum sağlığı üzerindeki vazgeçilmez rolü göz önüne alındığında spor branşları itibarıyla antrenör belge sayılarının ve niteliklerinin artması önemli görülmektedir. Ülkemizde lisanslı sporcu, spor kulübü ve antrenör sayılarındaki artış eğilimi devam etmektedir. Antrenör belge sayısı 270 bini aşmış, lisanslı sporcu sayısı toplam 10 milyon 600 bine yükselmiştir. Tüm branşlarda lisanslı sporcu sayısı daha da artırılmalıdır. Antrenörlüğün niteliğinin artırılması, spor masörü ve spor kondisyoneri yetiştirme kursları düzenlenmesi çalışmalarını destekliyoruz. Ülke genelinde sportif faaliyet ve organizasyonların düzenlenmesinde spor federasyonlarının kurumsal kapasiteleri güçlendirilmelidir. Amatör ve profesyonel spor kulüpleri yasası çıkarılarak spor kulüplerinin dernekler yasasıyla yönetimine son verilmelidir. Spor kulüplerinin mali yapısı disipline edilmeli ve mali sorunlarına çözüm getirilmeli, performans göstergeleri takip edilmelidir. Modern spor dallarıyla birlikte geleneksel sporların da geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması için gerekli tedbirler alınmalı. Yağlı güreş, cirit, okçuluk gibi millî spor dalları uluslararası hâle getirilmelidir. Türk dünyası dostluk ve kardeşlik oyunları düzenlenmeli, spor yoluyla Türk dünyası dostluk ve kardeşliği pekiştirilmelidir. Spor turizminin uzun vadeli ve sağlıklı gelişmesini sağlamak üzere bölge potansiyelini ve rekabet gücü yüksek spor branşlarını dikkate alan Türkiye spor turizmi stratejisi hazırlanarak ülkemizin dünya spor turizmi pazarından aldığı pay arttırılmalıdır.
Bu düşüncelerle Bakanlığımızın 2022 yılı bütçesinin hayırlı ve bereketli olmasını diliyorum.
Başarılar diliyorum.